Các đại biểu thống nhất cho rằng, cần thiết ban hành Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam để phù hợp với xu thế hiện nay, nhất là áp dụng sự tiến bộ của khoa học, công nghệ trong việc cấp giấy tờ, kiểm soát xuất nhập cảnh công dân ra nước ngoài và từ nước ngoài về nước và để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.
Dự thảo Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam có nhiều điểm mới để cụ thể hóa quy định của Hiến pháp 2013 liên quan đến quyền con người, quyền công dân và bảo đảm với yêu cầu thực tiễn hiện nay. Đáng chú ý như: Luật hóa việc kiểm soát xuất nhập cảnh đối với người đi trên phương tiện quốc phòng, an ninh để thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh; kiểm soát xuất nhập cảnh bằng cổng kiểm soát tự động theo hướng giao Chính phủ quy định chi tiết; quy định hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ, hộ chiếu phổ thông có 2 loại: hộ chiếu có gắn chíp điện tử và hộ chiếu không gắn chíp điện tử để người dân có quyền lựa chọn...
Qua thảo luận, nhiều đại biểu thống nhất cho rằng dự thảo luật có nhiều điểm mới, hướng tới phục vụ và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, cụ thể hóa được các quyền tự do đi lại của công dân đã được khẳng định trong Hiến pháp năm 2013.
Một trong những điểm mới đáng chú ý của dự thảo luật là hộ chiếu có gắn chip điện tử và kiểm soát nhập cảnh bằng cổng kiểm soát tự động. Đây là những vấn đề mới đối với Việt Nam nhưng phù hợp với sự phát triển chung của thế giới.
Nâng tầm giá trị của hộ chiếu Việt Nam
Quan tâm đến vấn đề này, đại biểu Hà Thị Lan (Bắc Giang) cho biết, hiện nay có trên 120 quốc gia sản xuất và phát hành hộ chiếu điện tử; khu vực Đông Nam Á chỉ còn nước ta và Myanmar chưa phát hành hộ chiếu điện tử. Nhấn mạnh đây là xu thế toàn cầu được Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế khuyến khích sử dụng, do đó, đại biểu nhận định, dự thảo luật quy định về hộ chiếu có gắn chip điện tử và kiểm soát nhập cảnh bằng cổng kiểm soát tự động là rất cần thiết, tạo hành lang pháp lý cho việc phát hành loại hộ chiếu này, góp phần nâng tầm giá trị của hộ chiếu Việt Nam trong việc áp dụng công nghệ tiên tiến trong xuất nhập cảnh.
    |
 |
|
Đại biểu Hà Thị Lan (Bắc Giang) phát biểu thảo luận. Ảnh: Quốc hội. |
Dẫn chứng thực tế hiện nay, "các nước trên thế giới đang phải đối phó với tình trạng gia tăng sử dụng hộ chiếu giả hoặc các loại giấy tờ xuất nhập cảnh giả để hoạt động vi phạm pháp luật như buôn lậu, di cư bất hợp pháp...", đại biểu cho rằng, việc phát hành hộ chiếu điện tử là một trong những giải pháp hiệu quả nhằm tăng cường và bảo đảm an ninh, an toàn.
Mặt khác, theo đại biểu, chip an toàn trong hộ chiếu đã có đầy đủ các dữ liệu về nhân thân, thậm chí cả sinh trắc học của người sử dụng nên hộ chiếu điện tử có thể thay thế giấy tờ tùy thân; đồng thời, sử dụng hộ chiếu điện tử cũng giúp cho công tác kiểm soát xuất nhập cảnh tại cửa khẩu nhanh hơn, chính xác hơn. Ngoài ra, việc sử dụng cổng kiểm soát tự động sẽ giảm thời gian xếp hàng làm thủ tục, tránh tình trạng ùn ứ tại khu vực kiểm soát...
Đề xuất công dân nộp "phí du lịch"
Liên quan đến quyền và nghĩa vụ của công dân, đại biểu Nguyễn Quốc Hưng (TP Hà Nội) đề nghị, dự thảo luật cần quy định rõ nghĩa vụ của công dân. Theo đó, mỗi công dân khi ra nước ngoài phải tuân thủ luật pháp nước sở tại, giữ gìn hình ảnh, bản sắc văn hóa của Việt Nam, mỗi công dân là một đại sứ du lịch có trách nhiệm tuyên truyền, giới thiệu về văn hóa, con người Việt Nam, qua đó nâng cao vị thế đất nước, con người Việt Nam.
Đại biểu cho biết, ở một số nước đã áp dụng chính sách về phí xuất nhập cảnh, theo đó, các nước sẽ áp dụng thuế, phí đối với visa. Đại biểu dẫn chứng, năm 2018, Nhật Bản đã ban hành một đạo luật và áp dụng từ đầu năm 2019, quy định mỗi công dân xuất nhập cảnh vào Nhật Bản sẽ trả một loại thuế, phí, gọi là “phí chia tay” hay “phí du lịch”, khoảng 1000 yên (khoảng 9,3USD); dự kiến Chính phủ Nhật Bản thu được khoảng 400 triệu USD mỗi năm từ khoản phí này... Khoản tiền này sẽ được sử dụng để phát triển ngành du lịch, hoàn thiện việc xuất nhập cảnh cho tốt hơn và xây dựng hạ tầng giao thông du lịch ở những vùng khó khăn...
“Nên chăng Việt Nam cũng giống một số nước, khi công dân ra nước ngoài thì có trách nhiệm đóng góp một khoản phí (khoảng 3-5USD) để bảo hộ công dân Việt Nam gặp khó khăn khi ra nước ngoài và cũng là để đầu tư, nâng cấp máy móc kỹ thuật, giúp cho việc xuất nhập cảnh được chu đáo, bảo đảm hơn....”, đại biểu kiến nghị.
PHƯƠNG HẰNG