Những người lính làm đường của dân

Thi công mặt đường Quốc lộ 91

Đội xây dựng 171 (thuộc Công ty 17, Binh đoàn 12) là một trong những đơn vị chủ công làm đường 191. Họ đã để lại những ấn tượng tốt đẹp trong lòng nhân dân địa phương bên trục đường này. Từ thành phố Hải Dương xuôi về Tứ Kỳ, Quý Cao, đội 171 thi công với tổng số độ dài 12km, phần lớn đã hoàn thành, bề mặt phẳng lỳ dưới nắng thu, trong niềm hân hoan của người đi đường. Nhìn 5 chiếc xe lu loại 24 tấn và 2 xe tưới nước của đội đang hoạt động cần mẫn trên đoạn 3km từ ngã tư Hải Tân đến xã Ngọc Sơn, cảm giác tin cậy đến với mọi người. Về xã Đại Đồng, đồng chí Phạm Văn Chu-Phó bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã cho tôi biết: “Đội 171 làm đường rất có trách nhiệm. Bà con ở đây thường nói, các chú bộ đội làm đường cẩn thận, kỹ càng, tỉ mỉ lắm. Chỗ nào kiểm tra thấy chưa đạt, công nhân tự giác đào lên làm lại ngay. Mà anh em làm dân vận cũng khéo. Xã coi đội như người nhà”. Nóng lòng muốn biết thêm về “người nhà” ấy, tôi tìm gặp chỉ huy đội.

Tham gia thi công Quốc lộ 191, đội 171 dựng nhà ở tạm trên một mảnh đất rộng khoảng 3 sào Bắc bộ, gần trụ sở UBND xã Đại Đồng. Trước sân, những chiếc xe máy sau giờ vận hành đậu ngang hàng, thẳng lối. Mũi xe cắm cờ đuôi nheo đỏ. Nội vụ vệ sinh khu nhà ở khá ngăn nắp. Trên vách nổi bật băng- rôn nền đỏ chữ vàng “Phát huy kết quả 75 ngày đêm thần tốc chiến thắng, thi đua lập thành tích chào mừng 60 năm toàn quốc kháng chiến 19-12-2006 và 62 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam”. Mang truyền thống bộ đội Trường Sơn anh hùng, cán bộ, công nhân đội 171 đã từng làm đường 1A (đoạn qua miền Trung), trực tiếp thi công cầu và đường dẫn vào cửa hầm phía bắc đèo Hải Vân. Với đội ngũ cán bộ kỹ thuật, thợ lành nghề giàu kinh nghiệm và trang, thiết bị hiện đại, đội 171 luôn sẵn sàng đáp ứng công nghệ làm cầu đường ở mọi địa hình, mọi điều kiện thổ nhưỡng. Đồng chí thiếu tá Nguyễn Văn Chính (đội trưởng) đi vắng, trung tá Nguyễn Hồng Quang, Chi ủy viên, Đội phó phụ trách kỹ thuật tiếp khách. Anh Quang không muốn nói điều gì về bản thân mình. Nhưng khi nghe tôi hỏi sâu vào những vấn đề đồng chí Chủ tịch xã Đại Đồng đã nêu, anh hồ hởi: “Tư tưởng xuyên suốt ở những người lính thợ 171 là trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng giữ vững và phát huy truyền thống bộ đội Trường Sơn anh hùng, thể hiện tư cách một đội quân lao động sản xuất theo đúng nghĩa của nó”. Tôi ngỏ ý muốn anh nói cụ thể hơn, đội phó Quang tâm sự: “Trong cơ chế kinh tế hiện nay, không phải không có những bên B khi bắt tay thi công công trình là chỉ loay hoay với chuyện làm sao phải có lãi thật lớn, thậm chí phải có lãi bằng mọi giá. Không thiếu những người làm đường nghĩ ra mọi cách để lấy lỗ của bên A, lấy tài sản của dân làm lãi cho mình. Cán bộ, chiến sĩ đội 171 kiên quyết nói “không” với điều ấy. Bà con nhân dân địa phương phản ánh đúng đấy anh ạ. Chúng tôi làm đường bằng lương tâm, trách nhiệm, là tư cách của người lính thợ. Một người cho tới toàn đội, nếu biết mình làm sai, kể cả những chi tiết dù là nhỏ nhất, đều tự giác sửa ngay. Bởi lẽ, nếu bỏ qua cái sai, đến khi nghiệm thu lần cuối, phát hiện ra mới sửa, thì vừa tốn kém, vừa ảnh hưởng ngay tới lòng tin và cái dạ dày của người lao động.

Tôi thật trân trọng cách làm ấy và chuyển sang nội dung khác: “171 thường xuyên thi đua lập thành tích. Anh tâm đắc điều gì nhất trong vấn đề này?”. Đồng chí đội phó khẳng khái: “Hăng say lập thành tích và chống bệnh thành tích. Chúng tôi thi đua với các đơn vị trong Công ty 17, trong toàn Binh đoàn, như Đoàn N65 (làm nền đường), Đoàn C9 (làm cầu), Đoàn B72, rồi Xí nghiệp B69... Các đơn vị khích lệ nhau lập thành tích, nhưng phải là thực chất. Bệnh thành tích bao giờ cũng gắn liền với làm rởm, với báo cáo sai sự thật, Hội đồng thi đua các cấp rất nghiêm khắc đả phá bệnh thành tích, khuyến khích các đơn vị giám sát nhau, kiểm tra chéo”.

Tìm hiểu về những nguyên nhân làm cho đội 171 được nhân dân yêu mến, tôi được biết một nguyên nhân trực tiếp, rất quan trọng là dân vận. Đúng như Bác Hồ đã dạy “Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”. Đội 171 chăm lo để “trong ấm, ngoài êm”, nội bộ đoàn kết thống nhất; coi việc xây dựng tập thể vững mạnh toàn diện và nâng cao mọi mặt đời sống người lao động là trung tâm của sự phấn đấu. Họ dựa vào dân và đề cao trách nhiệm xây dựng để chỗ dựa ấy luôn vững chắc. Làm đường ở khu vực dân cư, chỉ huy đội 171 nghĩ ngay đến việc bố trí lao động kỹ thuật để tránh ùn tắc giao thông ảnh hưởng đến đời sống của dân, đơn giản như một sọt rau thơm, một “mớ ba ba”, một mẻ cá chim trắng của bà con đi chợ tỉnh, nếu chậm dăm, bảy phút có khi chủ hàng hết tiền lãi; thậm chí tiền gốc cũng chưa chắc còn nguyên vẹn. Để không ảnh hưởng lớn đến môi trường, đội chọn địa điểm đặt trạm sản xuất át-phan bê tông nhựa nóng cách xa công trường, mặc dù vận chuyển nguyên vật liệu, thành phẩm không thật tiện lợi, nhưng tránh được tiếng ồn và hạn chế ô nhiễm khu dân cư, nhất là với các trường học, bệnh xá. Trong thi công, bộ đội tìm mọi cách giảm tối đa bụi đường với việc tưới nước kỹ thuật và tranh thủ làm vào thời điểm bà con ít ra ngoài đường. Chỉ huy đơn vị thường xuyên xin ý kiến phê bình, góp ý của bà con nhân dân các xã bên trục đường để điều chỉnh hành vi. Đội 171 đã phối hợp với các tổ chức đoàn thể ở xã Đại Đồng tổ chức 6 buổi giao lưu đoàn kết quân dân, góp phần xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư. Việc tốt thì thường nảy duyên lành, đồng chí Đoàn Văn Cung, thợ vận hành máy của đội đã được cô Thủy, đoàn viên thuộc chi đoàn Nghĩa Xá “để ý”...

Tạm biệt đội xây dựng cầu đường 171, ấn tượng về một đơn vị lao động sản xuất được dân tin, dân mến còn đọng mãi trong tôi.

Bài và ảnh: PHẠM XƯỞNG