Trước đó, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội đã thảo luận tại tổ và hội trường về dự án Luật Đầu tư (sửa đổi). Một trong những nội dung được nhiều đại biểu quan tâm, thảo luận là về việc cấm đầu tư kinh doanh dịch vụ đòi nợ.

Thảo luận tại phiên họp về nội dung này, nhiều ý kiến đề nghị không nên cấm “kinh doanh dịch vụ đòi nợ”, vì đây là vấn đề thị trường; cần quy định điều kiện kinh doanh chế tài quản lý chặt chẽ hơn, tăng cường hệ thống Tòa án, các tổ chức hòa giải các cấp, tránh vấn đề xã hội phát sinh.

Một số ý kiến lại tán thành với Tờ trình của Chính phủ là cấm “kinh doanh dịch vụ đòi nợ” vì thời gian qua có nhiều doanh nghiệp lợi dụng việc kinh doanh dịch vụ này để biến tướng thành các băng nhóm cưỡng đoạt tài sản, cho vay nặng lãi, hoạt động tín dụng đen, gây mất an ninh trật tự, an toàn xã hội, gây áp lực lên con nợ, dẫn tới nhiều hệ lụy.

leftcenterrightdel
Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: TTXVN. 

Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc và Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến cùng chung quan điểm đề nghị không quy định cấm “kinh doanh dịch vụ đòi nợ”. Tuy nhiên, để hạn chế tiêu cực phát sinh thì đề nghị cần bổ sung quy định về điều kiện chặt chẽ đối với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ đòi nợ, bảo đảm quản lý nhà nước chặt chẽ đối với loại hình kinh doanh này; hoặc có thể xem xét đổi tên “dịch vụ đòi nợ thuê” thành tên gọi “dịch vụ xử lý nợ”.

Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu thì nêu quan điểm nên giữ nguyên như dự thảo mà Chính phủ trình là cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ. Bởi lẽ, quan hệ giữa bên cho vay và bên vay là quan hệ dân sự. Nhà nước đã có đầy đủ hệ thống pháp luật, cơ quan quản lý và thiết chế để bảo đảm thi hành và bảo vệ quyền, nghĩa vụ của các bên trong quan hệ dân sự theo nguyên tắc nhà nước pháp quyền hiện đại; các quan hệ xã hội phải được điều chỉnh bằng pháp luật.

“Quan hệ dân sự thì đã có các thiết chế giải quyết như trọng tài, tòa án, hòa giải. Tại sao không dùng các thiết chế hiện có mà phải qua trung gian đòi nợ thuê?”, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu băn khoăn.

Phó chủ tịch Quốc hội phân tích, ban đầu cho phép dịch vụ đòi nợ vì đánh giá sẽ giải quyết được yêu cầu đặt ra, song thực tế trong quá trình thực thi không mang lại hiệu quả tốt, dẫn đến nhiều doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng để biến tướng thành các băng nhóm xã hội, tội phạm nhằm cưỡng đoạt tài sản, để lại nhiều hệ lụy.

leftcenterrightdel
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu. Ảnh: TTXVN. 

Ở góc độ khác, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân thì cho rằng, trong điều kiện hiện nay, dịch vụ đòi nợ là một thực tế. Không ít trường hợp đã lợi dụng, biến tướng nhưng nguyên nhân là do chưa thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước đối với loại hình kinh doanh này cũng như chưa quy định chặt chẽ điều kiện kinh doanh dịch vụ đòi nợ.

“Do quản lý kém nên để biến tướng, còn đây là cơ chế thị trường, là yêu cầu thực tế. Vì vậy, tôi nhất trí không quy định cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ, nhưng cần tiếp tục quy định tại Danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện như luật hiện hành và phải nghiên cứu, bổ sung quy định điều kiện chặt chẽ và trách nhiệm quản lý nhà nước đối với loại hình kinh doanh này, khắc phục những biến tướng đã xảy ra trong thực tế, chứ không phải quản lý không được thì cấm”, Chủ tịch Quốc hội nêu quan điểm.

Tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng giải trình nội dung về vấn đề kinh doanh dịch vụ đòi nợ. Bộ trưởng cho rằng, cơ quan soạn thảo nghiêm túc, cầu thị tiếp thu các ý kiến góp ý nhưng cũng có không ít băn khoăn, vì như phân tích của Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu thì đây là quan hệ dân sự, đã được điều chỉnh theo nhiều cơ chế.

Bộ trưởng cho biết, hiện có 217 doanh nghiệp kinh doanh loại hình này, chủ yếu ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh nhưng có nhiều doanh nghiệp hoạt động không lành mạnh, chủ yếu hoạt động xã hội đen, cho vay nặng lãi, ép người vay trả lãi suất cao dẫn đến tình hình an ninh trật tự phức tạp; trong khi đóng góp cho lĩnh vực này cho nền kinh tế không đáng kể.

Mặt khác, thiết kế cơ chế quản lý chặt chẽ loại hình kinh doanh dịch vụ đòi nợ là rất khó, là thách thức lớn cho cơ quan soạn thảo. Do đó, Bộ trưởng đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cân nhắc vấn đề này; Bộ cũng sẽ nghiên cứu để có cơ chế quản lý chặt chẽ hơn.

PHƯƠNG HẰNG