Hòa cùng dòng người hướng về Khu di tích quốc gia đặc biệt “Địa điểm tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng” tại thôn Bó Củng, xã Kim Bình (gọi tắt là Khu di tích Kim Bình), chúng tôi gặp cụ Hoàng Văn Bảo, 84 tuổi, trú tại thôn Khuân Nhự, xã Kim Bình-người từng tham gia phục vụ Đại hội lần thứ II của Đảng, khi cùng thanh niên trong thôn đào hầm trú ẩn, làm hàng rào bảo vệ, báo cáo kịp thời khi thấy người lạ xuất hiện...

Theo lời cụ Bảo, sau này, khi cán bộ rút đi, dân làng Bó Củng mới biết quê mình có vinh dự lớn được Trung ương Đảng, Bác Hồ lựa chọn làm địa điểm tổ chức Đại hội lần thứ II của Đảng. Gia đình cụ Bảo đã giúp đỡ, nuôi giấu nhiều cán bộ cao cấp của Việt Minh, trong đó có đồng chí Nguyễn Lương Bằng, khi đó là Tổng giám đốc Ngân hàng Quốc gia Việt Nam, sau này là Phó chủ tịch nước.

Nhiều hoạt động văn hóa, sinh hoạt cộng đồng thường diễn ra tại Khu di tích quốc gia đặc biệt Kim Bình.

Do có vị trí chiến lược quan trọng trong An toàn khu, nằm sâu trong “Thủ đô kháng chiến”, đặc biệt là lòng dân nơi đây luôn một lòng theo Đảng, theo cách mạng; cơ sở chính trị và lực lượng vũ trang được xây dựng vững chắc nên Kim Bình được chọn làm địa điểm tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng. Đại hội diễn ra từ ngày 11 đến 19-2-1951, tại khu rừng Nà Loáng, thôn Phú An, xã Vinh Quang (nay là thôn Bó Củng, xã Kim Bình). Đây là đại hội Đảng đầu tiên diễn ra ở trong nước, quyết định những vấn đề hệ trọng, như: Đề ra chủ trương, đường lối đưa kháng chiến chống thực dân Pháp đến thắng lợi hoàn toàn; bầu Ban Chấp hành Trung ương; bầu đồng chí Hồ Chí Minh làm Chủ tịch Đảng, đồng chí Trường Chinh làm Tổng Bí thư của Đảng. Cũng chính tại đây đã diễn ra Đại hội thống nhất Mặt trận Việt Minh liên Việt thành Mặt trận Liên hiệp quốc dân Việt Nam (gọi tắt là Mặt trận Liên Việt). Đại hội nhất trí đoàn kết các đảng phái, các đoàn thể và mọi cá nhân yêu nước để cùng nhau thực hiện nhiệm vụ kháng chiến, kiến quốc, xây dựng chế độ dân chủ nhân dân. Đại hội suy tôn cụ Hồ Chí Minh làm Chủ tịch danh dự của mặt trận và bầu cụ Tôn Đức Thắng làm Chủ tịch. Tiếp đó, ngày 11-3-1951, nơi đây cũng diễn ra Hội nghị liên minh nhân dân ba nước Việt Nam-Lào-Campuchia, quyết định thành lập Khối liên minh nhân dân ba nước, nhằm đoàn kết, đấu tranh giành độc lập dân tộc của mỗi nước. Đây cũng là nơi tổ chức Đại hội Chiến sĩ thi đua và cán bộ gương mẫu toàn quốc lần thứ nhất vào ngày 1-5-1952, tuyên dương 7 anh hùng.

Ngày 2-2-2017, Khu di tích Kim Bình được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt, là di tích quốc gia đặc biệt thứ hai trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang (sau Khu di tích Tân Trào, huyện Sơn Dương). Tỉnh Tuyên Quang đã thực hiện phục hồi, bảo tồn, tôn tạo một số di tích, như: Hội trường diễn ra đại hội; nhà ở và làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh; nhà ở và làm việc của các đồng chí Trường Chinh, Phạm Văn Đồng; nhà ở của đại biểu; nhà ăn; trạm xá; trạm gác; nhà bia tưởng niệm anh hùng liệt sĩ…

Đồng chí Đào Ngọc Vang, Chủ tịch UBND xã Kim Bình chia sẻ: “Thời điểm Khu di tích Kim Bình được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt, cũng là năm địa phương trở thành xã đầu tiên của huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang đạt chuẩn nông thôn mới (NTM). Để tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng 19/19 tiêu chí NTM, xã tiếp tục phát huy nội lực, tranh thủ nguồn lực đầu tư từ các chương trình, dự án, đẩy mạnh việc thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa; thực hiện mô hình cánh đồng mía lớn; nhân rộng các mô hình sản xuất hiệu quả, góp phần nâng cao đời sống nhân dân, xây dựng quê hương cách mạng Kim Bình ngày càng văn minh, giàu đẹp…”.

Bài và ảnh: NGUYỄN HỒNG SÁNG