Hủy cuộc đua F1 – bài toán cấp thiết

Trước dịch Covid-19, chặng đua xe công thức 1 dự kiến tổ chức tại Hà Nội được kỳ vọng sẽ góp phần thu hút du lịch. Tuy nhiên, do dịch Covid-19, TP Hà Nội đã có quyết định chính thức hủy chặng đua F1 vào năm 2020 và 2021.

Quyết định chính thức hủy chặng đua F1 2020 và 2021 tại Hà Nội đã nhận được sự đồng thuận của giới chuyên gia và người dân. Một khảo sát trên mạng xã hội cho thấy, có tới hơn 90% số người được hỏi ủng hộ quyết định này.

Các chuyên gia kinh tế dày dạn kinh nghiệm nhận định, môn thể thao “tỷ đô” này không còn phù hợp với Việt Nam khi dịch Covid-19 làm tiêu tan hoàn toàn những kỳ vọng về giá trị thu hút khách du lịch và quảng bá hình ảnh.

“F1 là giải đấu mang nhiều rủi ro cho Việt Nam” là đánh giá của Tiến sĩ Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh. Tiến sĩ Võ Trí Thành cho rằng, hai rủi ro lớn nhất là nguy cơ dịch bệnh Covid-19 và hiệu quả kinh tế.

Cần đặt lợi ích quốc gia lên trước tiên cũng là quan điểm của Đại biểu Quốc hội Lê Thanh Vân trong một bài phỏng vấn về việc này. Sau 11 tháng của năm 2020, đã có gần 93,5 nghìn doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể và hoàn tất thủ tục giải thể, tăng 15,6% so với cùng kỳ năm trước. Trung bình mỗi tháng có 8,5 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, cho thấy “sức khỏe” của nền kinh tế đã chịu thiệt hại như thế nào vì dịch bệnh. Rủi ro dịch bệnh quay lại luôn rình rập, tiềm ẩn nguy cơ mất trắng tất cả.

Hình ảnh trường đua tại Mỹ Đình. Ảnh: baodautu.vn

Tại Việt Nam, theo số liệu của Tổng cục Thống kê, năm 2020 Việt Nam có 101,7 nghìn doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể và hoàn tất thủ tục giải thể, tăng 13,9% so với năm trước. Trung bình mỗi tháng có gần 8,5 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, cho thấy nền kinh tế đã bị ảnh hưởng nhất định vì dịch bệnh và cần ưu tiên cho việc phục hồi và cơ cấu nền kinh tế. Từ đây thấy môn thể thao “tỷ đô” này không còn phù hợp với Việt Nam khi dịch Covid-19 làm tiêu tan hoàn toàn những kỳ vọng về giá trị thu hút khách du lịch và quảng bá hình ảnh.

Đầu năm 2021, dịch Covid-19 trên thế giới vẫn diễn biến phức tạp tiếp tục khiến các quốc gia e ngại. Tính tới ngày 17-1 (giờ Việt Nam), thế giới đã ghi nhận gần 95 triệu ca nhiễm, trong đó có 2.029.657 ca tử vong vì bệnh Covid-19. Châu Âu vẫn là khu vực có tốc độ lây nhiễm cao nhất, với 27.338.980 ca, trong đó 623.738 ca tử vong. Tại khu vực châu Á, Trung Quốc đang trở thành điểm nóng mới.

Nếu không tính lý do đại dịch thì, trước đó, đã có nhiều tiền lệ trên thế giới “dừng cuộc chơi” F1 khi cân nhắc các lợi ích không đảm bảo.

Nước Đức từng có lịch sử đua xe F1 rất tự hào với những tay đua cự phách như Michael Schumacher, Sebastian Vettel hay Nico Rosberg. Nhưng quốc gia này cũng không thể duy trì liên tục chặng đua F1 vì chi phí tổ chức quá lớn.

Giải F1 Singapore 9-2019 .

Gần hơn, ngay tại Đông Nam Á, Malaysia cũng từng kỳ vọng rất lớn vào cuộc đua này mang lại giá trị kinh tế to lớn. Theo nhật báo New Straits Times, quốc gia này phải bỏ chi phí khổng lồ khoảng 40-60 triệu USD mỗi năm để duy trì chặng đua.

Thế nhưng ngay cả trong tình trạng không có dịch bệnh, nguồn thu tỷ lệ nghịch với số tiền ban tổ chức Malaysia bỏ ra khiến bị lỗ ròng, dẫn đến quốc gia này đã quyết định hủy chặng đua ở Sepang International Circuit từ năm 2017.

Một số hình ảnh tại sự kiện "Khởi động F1 Việt Nam Grand Prix" do Công ty Việt Nam Grand Prix (VGPC, được thành lập bởi Tập đoàn Vingroup) và Heineken phối hợp tổ chức.

Giới chuyên môn nhìn nhận, dù không rõ Việt Nam phải bỏ ra bao nhiêu kinh phí cho hoạt động này mỗi năm, nhưng có lẽ khó mà thấp hơn khoản tiền Malaysia đã chi ra. Nếu đúng như vậy, để hoàn tất hợp đồng 10 năm, sẽ tiêu tốn hơn nửa tỷ đô chỉ để mang về giải đua này 3 ngày một năm.

Trao đổi về vấn đề này, PGS, TS Trần Đình Thiên, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ nhận định, một chặng đua F1 với số tiền đầu tư lớn nhưng tương lai ít lạc quan chính là điều ta cần tránh. Việc hủy chặng đua dài hạn từ góc nhìn kinh tế chính là để giảm thiểu thiệt hại cho nguồn lực xã hội, nói rộng hơn nữa là cho cả nền kinh tế trong tương lai, khi Việt Nam cần tập trung ưu tiên để chữa lành vết thương do dịch Covid-19 gây ra.

Nhiều chuyên gia cho rằng, để nhanh chóng phục hồi, phát triển kinh tế Thủ đô, TP Hà Nội cần quyết liệt xử lý dứt điểm, nhanh chóng hủy bỏ toàn bộ dự án thay vì xử lý từng phần như vừa qua. Càng chậm trễ ra quyết định, càng khiến các nguồn lực kinh tế để phục vụ cho mục tiêu cấp bách hơn bị lãng phí, thậm chí có thể rơi vào cảnh đẽo cày giữa đường.