Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, hiện nay Việt Nam có khoảng 12 triệu người bị tăng huyết áp, tức là cứ 5 người trưởng thành thì có một người mắc. Tăng huyết áp là nguyên nhân chủ yếu gây tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, suy tim… làm cho hàng trăm ngàn người bị liệt, tàn phế hoặc mất sức lao động mỗi năm và các bệnh tim mạch này đang là nguyên nhân tử vong số một tại Việt Nam, chiếm tới 33% tổng số ca tử vong toàn quốc. Hầu hết người bị tăng huyết áp không có biểu hiện triệu chứng nào cả và thậm chí họ còn không biết mình bị bệnh. Vì vậy tăng huyết áp được gọi là “Kẻ giết người thầm lặng”.
Theo điều tra, trong 12 triệu người mắc tăng huyết áp hiện nay thì có tới gần 60% chưa được phát hiện và hơn 80% chưa được điều trị. Tăng huyết áp có nguyên nhân quan trọng là do các hành vi nguy cơ như: Dinh dưỡng không hợp lý, thiếu hoạt động thể lực, hút thuốc và lạm dụng rượu bia.
Theo kết quả điều tra của Bộ Y tế, năm 2015 có 45% nam giới hút thuốc; 77% nam giới uống rượu bia và gần một nửa uống ở mức nguy hại; hơn một nửa dân số ăn thiếu rau, trái cây; người dân ăn muối nhiều gấp hai lần so với khuyến nghị của WHO và có khoảng 1/3 người trưởng thành thiếu hoạt động thể lực. Đây là những yếu tố nguy cơ chính gây tăng huyết áp hoặc làm cho bệnh tiến triển nặng gây biến chứng tim mạch.
"Rất nhiều người trong chúng ta đều đã ít nhất một lần chứng kiến trường hợp một người đang bình thường nhưng đột ngột chỉ sau một cơn tăng huyết áp dẫn đến tai biến mạch máu não và hậu quả là bị tử vong hoặc nếu qua khỏi thì bị tàn phế, nằm liệt giường, thậm chí phải chăm sóc suốt cuộc đời. Nguyên nhân của hầu hết những trường hợp này là do khi mắc bệnh không được phát hiện sớm, hoặc người bệnh vẫn hút thuốc, lạm dụng rượu bia, ăn mặn.... và không tuân thủ việc dùng thuốc cũng như các lời khuyên của thầy thuốc. Vì vậy việc phòng, chống các yếu tố nguy cơ cùng với dự phòng, phát hiện sớm và kiểm soát tăng huyết áp là một chương trình y tế ưu tiên để giảm thiểu gánh nặng bệnh tật và tử vong do căn bệnh này. Để công tác phòng, chống bệnh tăng huyết áp cũng như các bệnh không lây nhiễm đạt hiệu quả thì cần có sự giúp đỡ, phối hợp của các cấp, các ngành và của toàn xã hội”, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh.
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến phát biểu tại buổi lễ.
Để tăng cường phòng, chống tăng huyết áp nói riêng và bệnh không lây nhiễm nói chung, cùng với triển khai chương trình mục tiêu y tế, năm 2015 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược quốc gia phòng, chống bệnh ung thư, tim mạch, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản và các bệnh không lây nhiễm khác giai đoạn 2015-2025, trong đó đề ra các mục tiêu và giải pháp cụ thể để kiểm soát tăng huyết áp và bệnh tim mạch. Bộ Y tế đang tăng cường phối hợp để xây dựng và thực thi các chính sách phòng chống tác hại của thuốc lá, rượu bia, giảm tiêu thụ muối ở cộng đồng, bảo đảm dinh dưỡng và hoạt động thể lực cho người dân. Đồng thời tiếp tục củng cố y tế tuyến cơ sở để mở rộng cung cấp các dịch vụ dự phòng, phát hiện sớm, quản lý bệnh lâu dài tại cộng đồng. Công tác dự phòng rất quan trọng đặc biệt là phòng, chống các yếu tố nguy cơ và phát hiện bệnh sớm.
Bằng chứng khoa học cho thấy nếu loại trừ được các hành vi nguy cơ thì sẽ giúp phòng tránh được ít nhất 80% các bệnh tim mạch, đái tháo đường týp II và hơn 40% các bệnh ung thư. Tăng huyết áp là bệnh mạn tính và tiến triển một cách âm thầm, nếu không được phát hiện sớm để điều trị kịp thời thì bệnh sẽ tiến triển nặng, gây biến chứng tim mạch trầm trọng và việc điều trị sẽ rất tốn kém, trong khi việc phát hiện sớm bằng đo huyết áp rất đơn giản, ít tốn kém.
Các y, bác sĩ Viện Tim mạch Việt Nam đo huyết áp cho Bộ trưởng Bộ Y tế tại Lễ mít tinh hưởng ứng Ngày tăng huyết áp thế giới (17-5).
Ngay sau Lễ mít tinh, các y, bác sĩ Viện Tim mạch Việt Nam đã tổ chức đo huyết áp, tư vấn sức khoẻ miễn phí cho người dân xã Phù Ninh, huyện Sóc Sơn.
Tại buổi lễ, Bộ Y tế đề nghị các bộ, ngành, các cơ quan, tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục phối hợp hiệu quả trong việc xây dựng và thực thi các chính sách, quy định liên ngành theo chức năng để kiểm soát các yếu tố nguy cơ gây bệnh, tạo môi trường thuận lợi cho nâng cao sức khỏe người dân. Bộ Y tế cũng đề nghị UBND các cấp và các ban, ngành đoàn thể tại các địa phương trên cả nước tích cực chỉ đạo, phối hợp để tổ chức thực hiện hiệu quả các chính sách, qui định về phòng chống tác hại thuốc lá, rượu bia, tăng cường dinh dưỡng và hoạt động thể lực cho người dân, truyền thông vận động người dân thực hiện lối sống lành mạnh, xây dựng các chương trình, mô hình nâng cao sức khỏe cộng đồng để phòng, chống tăng huyết áp và các bệnh tật khác.
Tại lễ mít tinh, đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam nhấn mạnh, tăng huyết áp còn được gọi là huyết áp cao là một vấn đề y tế công cộng toàn cầu. Vì vậy, để phòng bệnh hiệu quả, Chính phủ Việt Nam và chính quyền các cấp cần chỉ đạo, điều hành hành động liên ngành tạo ra môi trường hỗ trợ người dân có lối sống lành mạnh (như: tạo môi trường không khói thuốc, bảo đảm thực phẩm sạch và an toàn, có bầu không khí trong lành...). Hệ thống y tế cần tiếp tục cải cách tập trung vào tăng cường hệ thống y tế công cộng; đồng thời truyền thông để người dân hiểu về bệnh không lây nhiễm...
Để dự phòng tăng huyết áp nói riêng cũng như các bệnh không lây nhiễm nói chung, Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần có chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tăng cường ăn rau và trái cây, giảm ăn muối xuống dưới 5 gam/ngày, tích cực vận động thể lực ít nhất 30 phút mỗi ngày, không hút thuốc và không lạm dụng rượu bia.
Nhân dịp này, Viện Tim mạch Việt Nam đã tổ chức đo huyết áp, tư vấn sức khoẻ miễn phí và cấp tờ rơi tuyên tuyền cho người dân xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn, Hà Nội...
Tin, ảnh: THÁI SƠN