Tuy nhiên, theo Hội Cấp thoát nước Việt Nam, hiện có khoảng 60% dân số chưa được tiếp cận với nước sạch, nước máy. Ngay tại khu vực đô thị, chỉ có 86% dân cư tiếp cận được với nước sạch, 14% cư dân chưa tiếp cận được nước sạch, nước máy từ hệ thống cấp nước tập trung.
Tôi được biết, thời gian qua, thực hiện chủ trương xã hội hóa ngành nước của Chính phủ, nhiều doanh nghiệp (DN), cá nhân trong và ngoài nước tham gia đầu tư xây dựng và vận hành công trình cấp nước tại hầu hết các tỉnh, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ cấp nước, bảo vệ sức khỏe người dân và góp phần phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên trên thực tế, DN tư nhân đầu tư vào lĩnh vực nước sạch vẫn còn gặp nhiều khó khăn, thách thức.
Theo quy hoạch về phát triển cấp nước cho các khu đô thị và công nghiệp đến năm 2025, Việt Nam hướng đến các mục tiêu tỷ lệ tiếp cận nước sạch được cung cấp tập trung ở khu đô thị là 100%, ở khu vực nông thôn là 75%. Theo tôi, đây là cơ hội lớn cũng như dư địa lớn cho việc tăng trưởng của các DN ngành cấp nước.
Để giải bài toán nâng tỷ lệ dân số được tiếp cận nước sạch theo mục tiêu đề ra, tôi cho rằng, việc hoàn thiện cơ chế chính sách, thu hút DN đầu tư vào lĩnh vực cấp thoát nước là vấn đề được nhiều người quan tâm. Ngoài ra, thời gian qua công tác xã hội hóa đầu tư trong ngành nước chưa thu hút được các doanh nghiệp vào đầu tư cho ngành này. Vấn đề cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước trong ngành nước cũng chưa được nhiều, có doanh nghiệp đã cổ phần hóa nhưng nhà nước vẫn nắm giữ 80 – 90%, do vậy không thu hút được nguồn lực từ xã hội hóa.
Tôi cho rằng, để giảm gánh nặng tài chính cho nhà nước cũng như nâng cao năng lực cung cấp nước sạch cho cộng đồng, thời gian tới cần triển khai một số giải pháp như: Tiếp tục hoàn thiện các văn bản pháp luật, chính sách về nước sạch; hoạt động cung cấp và tiêu thụ nước sạch, các quy chuẩn, tiêu chuẩn về chất lượng nước sạch cấp cho mục đích sinh hoạt; khuyến khích các thành phần kinh tế phát triển tài nguyên nước và các dịch vụ về nước theo phương thức xã hội hóa. Mặt khác, nhà nước cần tiếp tục thực hiện chính sách cổ phần hóa các công ty cấp thoát nước mà nhà nước không cần nắm chi phối cổ phần. Đặc biệt, cần có cơ chế kiểm tra, kiểm soát độc lập, thường xuyên để bảo đảm tất cả các doanh nghiệp cấp thoát nước hoạt động bình đẳng, tuân thủ pháp luật, thực hiện cam kết với người dân và xã hội. Đồng thời nêu cao tinh thần đạo đức trong kinh doanh để hệ thống phát triển bền vững và người dân được an toàn trong sử dụng.
HỒNG QUANG (Đại Từ, Thái Nguyên)