Sốt xuất huyết tăng cao vào giữa mùa mưa

Trong 8 tháng của năm 2019, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) xác định được hơn 130.000 trường hợp mắc SXH (16 trường hợp tử vong). Các địa bàn có nhiều người mắc SXH được Bộ Y tế xác định tập trung chủ yếu ở Nam Bộ, Tây Nguyên và Nam Trung Bộ, như: TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Thuận, Tây Ninh, Đắc Nông, Quảng Nam, Bình Định…  TP Hồ Chí Minh là địa phương có số người bị SXH cao nhất cả nước với hơn 27.100 ca, tăng hơn 165% so với cùng kỳ năm 2018, (trong đó, hơn 15.600 ca điều trị nội trú, tăng 153% so với cùng kỳ năm trước). Riêng trong tháng 7, TP Hồ Chí Minh có 6.456 ca SXH (tăng 123% so với tháng 6), đã có 7 trường hợp tử vong và đều xảy ra ở người lớn. Ghi nhận tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP Hồ Chí Minh, chúng tôi thấy tình trạng quá tải và số người điều trị nội trú rất cao với hơn 200 ca, trong đó có những trường hợp biến chứng rất nặng. Phần lớn bệnh nhân SXH đang điều trị tại đây đều được chuyển đến từ các tỉnh, thành phố phía Nam.

Bệnh SXH ở tỉnh Đồng Nai cũng trong tình trạng báo động. Từ đầu năm 2019 đến nay, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Nai xác định được hơn 8.100 ca mắc SXH, tăng 2,8 lần so với cùng kỳ năm 2018, có hơn 1.000 ổ dịch SXH.  Theo ông Bạch Thái Bình, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Nai: Số ca SXH tăng vọt cũng là do đuôi dịch bệnh SXH xảy ra từ cuối năm 2018 kéo dài sang năm 2019 và mùa mưa đến sớm hơn mọi năm nên số ca SXH tăng cao bất thường.

Chủ động chống dịch từ cơ sở

Trước tình hình dịch SXH phức tạp, tăng cao, mới đây Bộ Y tế đã có chỉ thị tăng cường phòng, chống dịch, kiên quyết không để dịch bùng phát, lan rộng và kéo dài. Các cơ quan chuyên môn thuộc Bộ Y tế, như: Các viện vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur, Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng có trách nhiệm chỉ đạo, theo dõi, hướng dẫn, hỗ trợ, giám sát công tác phòng, chống SXH, phòng, chống véc tơ tại các tỉnh, thành phố được giao quản lý. Xác định dịch SXH năm nay phức tạp, tập trung nhiều ở khu vực Nam Bộ và Tây Nguyên, Bộ Y tế đã lập 8 đoàn công tác kiểm tra, giám sát, chỉ đạo phòng, chống SXH được phân công về các tỉnh, thành phố thuộc các khu vực này, như: TP Hồ Chí Minh, Đồng Tháp, Bình Thuận, Đồng Nai và Tây Ninh, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Dương, Bình Phước, Bình Định, Đà Nẵng, Quảng Nam, Gia Lai, Đắc Lắc, Đắc Nông, Ninh Thuận, Phú Yên…

Một tình trạng vẫn còn phổ biến, tạo nên những biến chứng nặng gây tử vong là sự chủ quan của chính người bệnh khi bị SXH. Không ít trường hợp người bệnh được chuyển đến bệnh viện khi đã bị biến chứng nặng. TS Nguyễn Vũ Thượng, Phó viện trưởng Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, khuyến cáo: SXH ngày càng dễ lây lan và xảy ra biến chứng nặng trên người lớn. Người lớn thường chủ quan khi bị sốt kéo dài không đi khám bệnh kịp thời, nên khi bị biến chứng nặng thì việc điều trị gặp nhiều khó khăn, nguy cơ tử vong cao. Do đó, cần tuyên truyền sâu rộng ý thức phòng ngừa đối với mọi người dân, khi có các biểu hiện của SXH phải kịp thời đến cơ sở y tế để được khám và điều trị.

Theo bác sĩ Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh: SXH đến nay vẫn chưa có vắc xin phòng ngừa và thuốc điều trị đặc hiệu. Vì thế, khi dịch bệnh bùng phát, nhất là vào mùa mưa, việc kiểm soát trở nên vô cùng khó khăn. Cách phòng, chống hiệu quả nhất là phải chủ động phòng ngừa từ gia đình, cộng đồng nơi sinh sống. Chủ động vệ sinh môi trường và diệt lăng quăng gây tán phát nguồn bệnh.

Phòng, chống dịch bệnh SXH không chỉ là trách nhiệm của riêng ngành y tế, mà đòi hỏi cả hệ thống chính trị ở cơ sở cần vào cuộc. Trước tình hình SXH bùng phát mạnh, đầu tháng 8-2019, UBND TP Hồ Chí Minh đã chỉ đạo ngành y tế và các ngành chức năng, các quận, huyện tham gia phòng, chống SXH bằng những phần việc cụ thể, mang tính đồng bộ. Theo đó, UBND thành phố giao Sở Tài nguyên và Môi trường nâng cao chất lượng công tác vệ sinh môi trường tại các địa bàn dân cư; lập danh sách các điểm nóng môi trường có nguy cơ đọng nước chứa lăng quăng là nơi phát sinh muỗi và có phương án giải quyết cho từng điểm. Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với Sở Y tế đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân. Bộ tư lệnh TP Hồ Chí Minh huy động lực lượng dân quân tại địa phương tham gia đội phun hóa chất y tế xử lý dịch bệnh SXH; tổ chức vệ sinh môi trường hàng tuần, không để ứ đọng nước phát sinh muỗi, lăng quăng truyền bệnh tại các điểm đóng quân, doanh trại, kho, bãi của quân đội…

SƠN MINH