Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến chủ trì hội nghị. Theo ghi nhận của Bộ Y tế, mùa mưa năm 2019, SXH bùng phát và diễn biến phức tạp ở nhiều tỉnh, thành phố phía Nam. Bộ Y tế đã chỉ đạo, triển khai những giải pháp cấp bách nâng cao công tác phòng, chống bệnh từ cơ sở, quyết ngăn chặn dịch bùng phát trên diện rộng.
Số ca sốt xuất huyết tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ
Theo báo cáo của Bộ Y tế, 7 tháng qua, số ca SXH ghi nhận ở các địa phương trong cả nước khoảng 96.000 ca (cao gấp 3 lần so với năm 2018), có 6 người đã tử vong. Các địa phương có số ca SXH cao, gồm: TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Phước, Bình Thuận, Khánh Hòa, Tiền Giang... Tại Đồng Nai, từ đầu năm 2019 đến nay, ngành chức năng phát hiện hơn 1.000 ổ dịch SXH với 5.800 ca, tăng mạnh so với năm ngoái, trong đó TP Biên Hòa có hơn 2.000 bệnh nhân, đứng đầu toàn tỉnh. Trong ngày 18-7, đoàn công tác của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) và Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh kiểm tra thực địa công tác phòng, chống dịch SXH ở TP Biên Hòa (Đồng Nai), nhận định SXH đang diễn biến rất phức tạp, phải có ngay các biện pháp đồng bộ mới ngăn chặn được. Các chuyên gia dịch tễ khi thực hiện kiểm tra tại nhiều khu dân cư đã hướng dẫn cộng tác viên y tế cách truyền thông, tuyên truyền về dịch bệnh, cách phòng, tránh SXH, ngăn chặn dịch.
Bác sĩ Huỳnh Cao Hải, Phó giám đốc Sở Y tế tỉnh Đồng Nai cho rằng: "Hiện nay, SXH không chỉ tấn công trẻ em mà đến gần 50% bệnh nhân là người lớn. Đồng Nai có hàng triệu người lao động, công nhân ở trọ, môi trường sinh hoạt ẩm thấp, nhà trọ xập xệ... là nguyên nhân chính dẫn đến nhiều người lớn mắc bệnh. Do đó, năm nay, ngành y tế Đồng Nai đẩy mạnh tuyên truyền, có nhiều biện pháp phòng, chống SXH ở khu vực khu công nghiệp, khu dân cư đông công nhân sinh sống".
Theo báo cáo của Bộ Y tế, nguyên nhân SXH bùng phát là do nền nhiệt độ trung bình năm nay cao hơn những năm trước, lượng mưa trung bình cũng tăng hơn. Bên cạnh đó, đuôi dịch năm 2018 kéo dài sang cả mấy tháng đầu năm 2019 và sự thay đổi của virus gây bệnh khiến số ca bệnh cộng dồn của năm 2019 tăng cao. TP Hồ Chí Minh là địa phương có số ca mắc SXH cao nhất cả nước với 27.153 ca (tăng 166,7% so với cùng kỳ năm 2018), trong đó 5 trường hợp tử vong. Hiện nay, các cơ sở y tế, như: Bệnh viện Nhi Đồng 1, Nhi Đồng 2, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP Hồ Chí Minh luôn trong tình trạng quá tải. Ở Khoa Nhiễm-Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP Hồ Chí Minh), chúng tôi ghi nhận khu vực khám bệnh luôn kín người bệnh đến khám; các khu lưu trú bệnh nhân quá tải; nhiều bệnh nhân phải nằm trên những giường bệnh bổ sung bố trí ở các khu vực hành lang, lối đi.
Quyết liệt, chủ động ở cơ sở
Tại Hội nghị "Tăng cường công tác phòng, chống SXH năm 2019 khu vực phía Nam", TS Nguyễn Vũ Thượng, Phó viện trưởng Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh khuyến cáo: Miền Nam đang trong cao điểm mùa mưa, thời tiết rất thuận lợi cho muỗi sinh sôi truyền bệnh SXH. Nếu không kiểm soát tốt bọ gậy và muỗi thì SXH sẽ tiếp tục gia tăng, lan rộng. Cần giám sát tốt vec-tơ truyền bệnh là bọ gậy và muỗi, sớm phát hiện ca bệnh để xử lý, không để lan ra thành ổ dịch trong cộng đồng.
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến yêu cầu: Các địa phương cần gấp rút triển khai những giải pháp hiệu quả nhằm chặn đứng dịch bệnh SXH, giảm số ca mắc, hạn chế tử vong. Gốc rễ của vấn đề là làm thay đổi nhận thức, hành vi của người dân. Cần có cách tuyên truyền hiệu quả. Cần phải thay đổi thông điệp truyền thông, phương thức truyền thông, cách tiếp cận để thay đổi nhận thức của người dân về phòng, chống bệnh SXH. Có như vậy mới giảm được số ca mắc trong cộng đồng. Mặt khác, trong điều trị, cần phân tuyến hợp lý, tránh trường hợp nhập viện tuyến cuối ồ ạt gây quá tải. Thống kê cho thấy, chỉ khoảng 10-20% bệnh nhân mắc bệnh SXH rơi vào tình trạng nặng (sốc hoặc chuẩn bị vào sốc), còn lại khoảng 80% bệnh nhân mức độ nhẹ có thể điều trị tại tuyến dưới, như bệnh viện tỉnh hoặc bệnh viện quận, huyện. Người dân cần đến cơ sở y tế ở địa phương để khám và điều trị khi có triệu chứng. Ngành y tế địa phương cũng cần bám sát tình hình dịch trên địa bàn để khoanh vùng, dập dịch, điều trị kịp thời cho người dân bị SXH.
Ông Nguyễn Trọng Khoa, Phó cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) cho rằng: Vấn đề phân luồng điều trị SXH đang nhiều bất cập, bệnh nhân dồn về bệnh viện tuyến cuối ở TP Hồ Chí Minh gây quá tải, khó khăn trong điều trị. Do đó, ngành y tế các địa phương cần vào cuộc tổ chức phân luồng cụ thể. Các bệnh viện cần rà soát lại quy trình khám, điều trị đối với người bệnh SXH. Bố trí khu khám sàng lọc linh hoạt, đáp ứng tình hình dịch bệnh của địa phương, bố trí nhân lực phù hợp, hướng dẫn người dân xử trí tại nhà và các dấu hiệu phải đi khám lại… Ngoài ra, các bệnh viện cũng cần phân loại người bệnh nhập viện theo từng cấp độ nặng, nhẹ để có phương án theo dõi, phát hiện và xử trí kịp thời, bảo vệ tính mạng và sức khỏe cho người bệnh SXH.
BẢO MINH