Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cho biết, trong những năm qua các bộ, ngành, địa phương đã có nhiều cố gắng trong việc đấu tranh, ngăn chặn tình trạng nhập lậu thuốc lá cũng như buôn bán thuốc lá có nguồn gốc nhập lậu (buôn lậu thuốc lá) và đã đạt được nhiều kết quả. Tuy nhiên, nạn buôn lậu thuốc lá vẫn diễn biến phức tạp, gây thất thu ngân sách, thiệt hại cho sản xuất trong nước và ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Mặc dù đã có nhiều giải pháp được đưa ra nhằm hạn chế vấn nạn này, nhưng tình hình dường như vẫn không hề có dấu hiệu giảm nhiệt, thậm chí còn diễn biến đa dạng và phức tạp hơn. Tại các địa bàn trọng điểm như Long An, Cần Thơ, Đồng Tháp, Tây Ninh, Kiên Giang, An Giang, Bình Phước, TP Hồ Chí Minh, Quảng Trị buôn lậu thuốc lá vẫn gia tăng. Theo ước tính, trung bình mỗi ngày, lượng thuốc lá nhập lậu qua các tỉnh biên giới khoảng 400.000 đến 500.000 bao các loại.
Theo ý kiến của đại diện Hiệp hội Thuốc lá, việc buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá nhập lậu vẫn còn diễn biến phức tạp không chỉ bởi thủ đoạn buôn lậu ngày càng tinh vi, manh động, mà còn bởi nhu cầu sử dụng thuốc lá nhập lậu trên thị trường vẫn còn. Tâm lý sính dùng hàng ngoại của một bộ phận người tiêu dùng vẫn cao.
Có thể nói, buôn lậu thuốc lá đem lại siêu lợi nhuận, nhưng hậu quả của tình trạng buôn lậu thuốc lá là hằng năm Nhà nước thất thu ngân sách khoảng 8.500 tỷ đồng; “chảy máu” ngoại tệ khoảng 500 triệu USD. Đặc biệt, thuốc lá nhập lậu đồng nghĩa với không làm thủ tục hải quan, không rõ nguồn gốc xuất xứ, không kiểm soát được chất độc hại bị cấm sử dụng, gây nguy hại nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng. Mặc dù Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, Bộ Công Thương và Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam đã triển khai rất tích cực các hoạt động chống buôn lậu thuốc lá, nhưng kết quả đạt được vẫn còn rất khiêm tốn. Thuốc lá lậu vẫn được nhập về ồ ạt và bày bán công khai trên các tủ thuốc, điểm bán lẻ.
Để ngăn chặn và từng bước đẩy lùi vấn nạn buôn lậu thuốc lá, cùng với các hoạt động tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá, góp phần giảm nhu cầu sử dụng đối với loại mặt hàng này, cần áp dụng chế tài nghiêm khắc, đích đáng nhằm răn đe và trừng trị các đối tượng buôn lậu, nhất là những vụ việc có số lượng hàng hóa lớn, hoạt động có tính chất chuyên nghiệp. Có những quy định cụ thể, luật hóa và thực thi có hiệu quả các hoạt động kiểm tra, xử lý đối với mặt hàng thuốc lá nằm trong diện tạm nhập tái xuất, không để nhập lậu ngược trở lại trong nước.
Tin, ảnh: HÀ VŨ