Trải qua bom đạn chiến tranh, tháng 11-1984, ông Bảy trở về địa phương, là bệnh binh mất sức lao động 61% và được bầu giữ chức Bí thư chi bộ thôn, rồi Chủ tịch UBND xã Ninh Lai cho đến khi nghỉ hưu. Nhận thấy những làn điệu hát soọng cô có nguy cơ bị mai một khiến ông Bảy nhiều đêm mất ngủ. Ông cho biết: “Cũng giống như đồng bào các dân tộc khác ở Việt Nam, người Sán Dìu có tiếng nói, chữ viết và kho tàng văn hóa-nghệ thuật đậm bản sắc dân tộc, trong đó điểm nhấn là những làn điệu soọng cô đã được lưu truyền hàng trăm năm qua. Điệu hát soọng cô được hình thành từ cuộc sống bình dị, chất phác, thể hiện tâm tư, tình cảm và ước vọng của đồng bào Sán Dìu trong đời sống thường ngày. Soọng cô là thể loại dân ca trữ tình với lối hát đối đáp nam nữ, là mạch suối nguồn âm thầm chảy, nuôi dưỡng tâm hồn biết bao thế hệ người con Sán Dìu”.

 

Nghệ nhân Ưu tú Lục Văn Bảy truyền dạy điệu hát soọng cô cho các em nhỏ tại xã Ninh Lai (Sơn Dương, Tuyên Quang).

Cũng chính vì lý do này mà ông Bảy dành phần lớn thời gian để nghiên cứu, sưu tầm hơn 1.000 bài soọng cô cổ, thành lập Câu lạc bộ soọng cô xã Ninh Lai với 130 thành viên sinh hoạt đều đặn hằng tuần. Ông còn thành công trong việc mở hai lớp dạy tiếng nói, chữ viết và hát soọng cô cho hơn 70 em nhỏ trên địa bàn xã. Bằng cách này hay cách khác, trải qua bao thăng trầm của thời gian, ông Bảy vẫn bền bỉ với tiếng hát soọng cô ngọt ngào, khôi phục lại loại hình văn hóa dân gian đậm đà bản sắc dân tộc Sán Dìu. 

Năm 2019, ông Lục Văn Bảy vinh dự được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể. Danh hiệu đó là sự khích lệ, động viên người nghệ nhân trọn đời đắm đuối, say mê, gắn bó và gìn giữ điệu hát soọng cô. Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Hoàng Khánh Linh, Chủ tịch UBND xã Ninh Lai khẳng định: “Những năm gần đây, công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Sán Dìu luôn được cấp ủy, chính quyền coi trọng và đánh giá cao, tiếp tục phát huy, tô điểm thêm trong vườn hoa văn hóa 22 dân tộc của tỉnh Tuyên Quang nói chung. Đạt được điều đó là nhờ có sự đóng góp không nhỏ của những nghệ nhân như ông Lục Văn Bảy”.

Bài và ảnh: HỒNG PHÚC

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Dân tộc, tôn giáo xem các tin, bài liên quan