Diện mạo bản làng thay da đổi thịt

Xã Đăk Long có 9 thôn, làng với 1.517 hộ, chủ yếu là đồng bào Xơ Đăng và Giẻ Triêng. Là xã biên giới giáp nước bạn Lào, thuộc diện đặc biệt khó khăn có tỷ lệ hộ nghèo chiếm 22,79%. Năm 2011, khi cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới thì xã Đăk Long chỉ đạt 2/19 tiêu chí.

Từ lúc Chương trình 1719 về với bản làng, xã vươn mình đạt 16/19 tiêu chí và thực hiện theo đúng phương châm “đạt tiêu chí nào bền vững tiêu chí ấy”. Hiện nay, tỷ lệ hộ nghèo xã phấn đấu giảm 8%/năm, 113 hộ dân đồng bào dân tộc thiểu số đã rũ bỏ cái nghèo, làm chủ kinh tế cho gia đình. 

 Đồng bào dân tộc thiểu số làm thủ tục khai sinh cho con tại bộ phận Tư pháp - Hộ tịch xã.

Được hỗ trợ về kỹ thuật chăm bón, 800 gốc cà phê năm nay đã giúp gia đình A Mang (thôn Dục Lang) vươn lên thoát nghèo. A Mang phấn khởi cho hay, cuộc sống của bà con dân làng năm nay có sự thay đổi vượt bậc nhờ làm theo hướng dẫn xây dựng nông thôn mới của chính quyền và cán bộ, chiến sĩ biên phòng Đồn Đăk Long.

“Chính quyền, các đoàn thể của xã luôn tuyên truyền, hướng dẫn đồng bào những công việc cụ thể để xây dựng nông thôn mới. Đồn Biên phòng Đăk Long còn cử cán bộ, chiến sĩ đến từng hộ dân chỉ bảo cách trồng, chăm bón từng loại cây trồng để đạt hiệu quả kinh tế. Năm nay, nhà nào cũng vui mừng vì cà phê được giá, khoai mì cho sản lượng cao”, A Mang chia sẻ thêm.

Sau khi nhập quốc tịch Việt Nam vào năm 2019, gia đình chị Y Trôi (thôn Dục Lang) đã được Nhà nước và chính quyền địa phương tạo điều kiện hỗ trợ kinh phí xây nhà ở, phát triển kinh tế nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn. Cuộc sống của gia đình chỉ phụ thuộc vào 400 cây cà phê, 2ha khoai mì. Năm 2023, chị Trôi đã nhận hỗ trợ hơn 100 cây mắc ca để xen canh vào diện tích cà phê của gia đình đang trồng. Theo chị Y Trôi, cây mắc ca rất dễ trồng và công chăm sóc cũng không cao, phù hợp điều kiện đất đai cũng như thổ nhưỡng địa phương. Cứ 1 ha mắc ca sẽ cho thu hoạch 1 tấn quả tươi, giá bán ngoài thị trường rất cao, điều này sẽ góp phần tăng thêm thu nhập cho gia đình.

Các hộ gia đình nhận hỗ trợ bò sinh sản. 

Nhận thấy điều kiện gia đình phù hợp, chị Y Vớm (thôn Pêng Blong) đã đăng ký nhận cặp bò từ mô hình nuôi bò sinh sản. Chị Vớm cho biết, việc chăm sóc bò đơn giản, không đòi hỏi nhiều kỹ thuật khó, được cán bộ địa phương và cán bộ Đồn hướng dẫn tận tình về kỹ thuật cũng như kiến thức chăm sóc bò sinh sản. Sau gần 1 năm chăm sóc, cặp bò đã sắp cho sinh sản lứa bê đầu tiên, kỳ vọng sẽ giúp gia đình có thu nhập ổn định và vươn lên thoát nghèo.

Nỗ lực làm ăn và tiết kiệm dành dụm để biến ước mơ thành hiện thực, vợ chồng A Khiêu - Y Nhị đã vay được 40 triệu đồng từ dự án xóa nhà tạm, xây dựng được căn nhà hơn 40m2 khang trang. A Khiêu xúc động cho biết, ngôi nhà lụp xụp đã được thay bằng nhà gạch, mái tôn kiên cố, khang trang, 2 vợ chồng đã an cư nên sẽ cố gắng làm ăn, phát triển kinh tế gia đình. Gia đình của vợ chồng A Khiêu chỉ là một trong hàng chục hộ gia đình trên địa bàn xã đã được hỗ trợ xóa nhà tạm trong năm 2023, sự quan tâm kịp thời và đúng đắn của các cấp ủy Đảng giúp đồng bào dân tộc thiểu số an cư để lạc nghiệp thông qua mái ấm thực sự đã và đang tạo động lực cho họ vươn lên cho hộ nghèo.

Khẳng định Đảng, Nhà nước hết sức quan tâm đến đời sống của đồng bào DTTS, được thể hiện rõ nét qua Chương trình 1719. Ông A Tủ, Trưởng thôn Dục Lang chia sẻ: “Ngày trước, con đường vào thôn đi lại rất khó khăn, có những đoạn dốc toàn bùn lầy dẫn đến giao thương không phát triển. Từ khi được bê tông hóa, đường dân sinh xung quanh làng lẫn đường lên nương rẫy cũng được đầu tư xây dựng mới, bà con đi lại thuận tiện. Nhờ đó mà thương lái có thể vào tận từng gia đình để thu mua cà phê, khoai mì… diện mạo của thôn bản đã thay đổi hơn trước rất nhiều”.

 Màu xanh của cà phê phủ kín các thôn biên giới xã Đăk Long.

Động lực giúp địa phương về đích nông thôn mới năm 2025

Ông Huỳnh Ngọc Ly, Chủ tịch UBND xã Đăk Long cho biết, năm 2023 là năm đầu tiên xã triển khai Chương trình 1719 bao gồm cả vốn đầu tư và vốn sự nghiệp thực hiện các tiểu dự án của 3 chương trình, 9 dự án, tiểu dự án: Chương trình xây dựng nông thôn mới, chương trình giảm nghèo bền vững, chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi. Tổng ngân sách được phân bổ năm 2022 và năm 2023 là hơn 13 tỷ đồng. Trong đó, vốn đầu tư công là hơn 6,6 tỷ đồng; vốn sự nghiệp là hơn 6,5 tỷ đồng. Tính đến tháng 10-2023 đã giải ngân được hơn 3 tỷ đồng và hơn 10 tỷ đồng còn lại cho các chương trình đang được chờ giải ngân sau khi phê duyệt. 

Cả 3 chương trình được triển khai một cách đồng bộ, hiệu quả với nhiều tiểu dự án thiết thực. Một trong số đó phải kể đến tiểu dự án hỗ trợ phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp như: Trồng rừng sản xuất trên đất trống, đồi núi trọc; hỗ trợ các mô hình trồng cây mắc ca, mô hình nuôi bò sinh sản, mô hình nuôi heo; tăng cường truyền thông, hướng nghiệp cho học sinh tốt nghiệp THCS, THPT; phối hợp với cấp có thẩm quyền tổ chức đào tạo nghề nông nghiệp cho nhân dân, các lớp tập huấn kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt để phát triển các cây, con, có giá trị kinh tế cao. 

Cán bộ Đồn biên phòng Đăk Long hướng dẫn bà con đồng bào dân tộc thiểu số chăm sóc cây cà phê.  

Thành công của dự án đã góp phần giúp các hộ đồng bào dân tộc thiểu số áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất. Sản lượng các cây trồng ngày càng tăng, chuyển đổi từ phương thức sản xuất truyền thống tự cung, tự cấp sang phương thức hàng hóa tăng thu nhập cho người dân. Thu nhập bình quân đầu người trên toàn xã đạt 28 triệu đồng/người/năm.

Thông qua công tác tuyên truyền, vận động, các hộ nghèo đã thay đổi nếp nghĩ cách làm lồng ghép Cuộc vận động "Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào dân tộc thiểu số, làm cho đồng bào dân tộc thiểu số vươn lên thoát nghèo bền vững" mà đồng bào lựa chọn phương thức hỗ trợ phù hợp điều kiện của gia đình.

Trong đó, có 14 hộ nghèo đăng ký nhận bò sinh sản, 32 hộ đăng ký nhận hỗ trợ cây mắc ca, 136 hộ nhận hỗ trợ trồng rừng, 143 hộ đăng ký vay vốn theo Nghị định số 28/2022/NĐ-CP của Chính phủ: Về chính sách tín dụng ưu đãi thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn từ năm 2021 đến năm 2030, giai đoạn 1: Từ năm 2021 đến năm 2025 nhận 5,7 tỷ đồng từ nguồn Chương trình 1719.

 Cán bộ Đồn biên phòng Đăk Long giúp bà con đồng bào dân tộc thiểu số xóa nhà tạm. 

Chủ tịch UBND xã Đăk Long cho biết thêm, có được kết quả này là nhờ chính quyền cơ sở đã phát huy được vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng nông thôn mới và phối hợp, hỗ trợ hiệu quả của cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Đăk Long (Bộ đội Biên phòng tỉnh Kon Tum).

Không chỉ thực hiện tốt công tác tham mưu giúp Đảng ủy, chính quyền địa phương thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, Đồn còn phân công đảng viên về sinh hoạt tại các chi bộ thôn, làng để kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và có định hướng, tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương. Bên cạnh đó còn có mô hình cán bộ, chiến sĩ là người dân tộc thiểu số của Đồn kết nghĩa với một số hộ dân trên địa bàn để giúp phát triển kinh tế cho hộ gia đình. 

Nguồn vốn của Chương trình 1719 và các nguồn lực khác đã và đang đem lại hiệu quả trên mọi lĩnh vực đời sống, xã hội; giúp cải thiện đời sống đồng bào dân tộc thiểu số. Đây chính là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội giảm nghèo nhanh và bền vững. Tin rằng, có bước đệm vững chắc từ Chương trình 1719 và sự chung sức đồng lòng của chính quyền, đồng bào dân tộc thiểu số trên tuyến biên giới; xã Đăk Long sẽ về đích nông thôn mới hoàn thành 19/19 tiêu chí vào năm 2025, đến năm 2030 phấn đấu xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, trở thành điểm sáng vùng biên. 

Bài, ảnh: HỒNG PHÚC

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Dân tộc, tôn giáo xem các tin, bài liên quan.