Khi ấy, ông Chào là Trưởng ban Tuyên huấn Trung đoàn 66 được cử đi cùng Tiểu đoàn 9, Trung đoàn 66, Sư đoàn 10, Mặt trận Tây Nguyên. Trung đoàn 66 cùng với Trung đoàn 149, Sư đoàn 316 được giao nhiệm vụ tiến công Căn cứ 53 ngụy. Căn cứ này nằm ở đông nam sân bay Hòa Bình, cách trung tâm thị xã Buôn Ma Thuột khoảng 10km, được phòng ngự rất vững chắc. Quanh căn cứ có 5 đến 7 lớp rào kẽm gai, xen kẽ giữa các lớp rào là bãi mìn.
CCB Phạm Chào trao đổi với tác giả. Ảnh: Nguyễn Anh
Lúc 21 giờ ngày 16-3, Tiểu đoàn 9 tiến đến cách hàng rào khoảng 150m thì phải dừng lại củng cố đội hình. Ban chỉ huy tiểu đoàn phân công nắm địch phía trước, động viên bộ đội giữ vững quyết tâm, bám sát đội hình giữ bí mật, chuẩn bị mở cửa tiến công. Khoảng 1 giờ ngày 17-3, bộ đội tiếp cận được hàng rào, dùng bộc phá mở được 2 lớp rào ngoài cùng. Địch phát hiện hướng cửa mở của ta, chúng dùng hỏa lực bắn rất dữ dội, Tiểu đoàn 9 tổn thất nặng, cả tiểu đoàn trưởng và chính trị viên đều bị thương nặng, Đại đội 11 mở cửa, Đại đội trưởng Bùi Văn Bình hy sinh. Trong tình huống nguy cấp, Phạm Chào đã báo cáo tình hình Tiểu đoàn 9 với Trung đoàn trưởng Nguyễn Đình Kiệp. Nghe xong, không một chút do dự, Trung đoàn trưởng Nguyễn Đình Kiệp giao nhiệm vụ cho Phạm Chào, tiếp tục chỉ huy Tiểu đoàn 9, động viên bộ đội bình tĩnh, không rời cửa mở, trung đoàn sẽ chi viện ngay cho tiểu đoàn. Nhận nhiệm vụ, điều đầu tiên ông nghĩ: Mình phải là chỗ dựa để bộ đội vững tin mới mở cửa thành công, hoàn thành nhiệm vụ. Ông cơ động đến từng vị trí, gặp từng cán bộ, chiến sĩ để kiểm tra, thông báo tình hình đơn vị và động viên bộ đội giữ vững quyết tâm chiến đấu. Điều làm ông tin tưởng vào chiến thắng là dù ta có thương vong lớn, nhưng cán bộ, chiến sĩ vẫn không một chút nao núng, ông đi đến đâu anh em cũng hứa sẽ chi viện cho nhau, quyết tâm mở thông cửa mở, đánh chiếm bằng được Căn cứ 53, dập tắt mọi hy vọng tái chiếm Buôn Ma Thuột của địch.
Đến 5 giờ 15 phút, ngày 17-3, cửa mở hướng Tiểu đoàn 9 đã cơ bản mở thông, chỉ còn một hàng rào bùng nhùng, bộ đội có thể khắc phục vượt qua được, nhưng trên hướng Tiểu đoàn 7 mở cửa gặp khó khăn. Trung đoàn trưởng quyết định chuyển hướng tiến công chủ yếu từ Tiểu đoàn 7 sang hướng Tiểu đoàn 9. Đồng thời tăng cường cho Tiểu đoàn 9 ba chiếc xe tăng, dùng Đại đội 9 cùng xe tăng thọc sâu vào trung tâm căn cứ, từng bước đánh chiếm và tiêu diệt toàn bộ Căn cứ 53, làm cho địch hoang mang cực độ và tan rã nhanh chóng...
NGUYỄN ANH SƠN