Mới đây, nếu không được giới thiệu, có lẽ chúng tôi đã nhầm tưởng hội nghị Chi bộ Khu 7, Đảng bộ xã Kim Long (Tam Dương, Vĩnh Phúc) là buổi sinh hoạt hội người cao tuổi, bởi nhìn “toàn cảnh” dễ nhận thấy, phần lớn đảng viên đã đến tuổi lên lão. Đồng chí Nguyễn Tiến Dụng, Bí thư Chi bộ Khu 7 băn khoăn: “Vài năm nữa, một số đảng viên của chi bộ không đủ sức khỏe tham gia sinh hoạt Đảng, mà nguồn phát triển Đảng, bổ sung đội ngũ hạn chế, bởi đa phần thanh niên địa phương học xong THPT, nếu không theo học ở các trường đại học thì cũng đi làm ăn xa. 10 năm trở lại đây, chi bộ chúng tôi mới phát triển được hai đảng viên”.

Lễ kết nạp đảng viên ở Chi bộ Đại đội 1, Đảng bộ Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 754, Bộ CHQS tỉnh Sơn La.

Khảo sát thực tế ở tỉnh Lào Cai, chúng tôi cũng nhận thấy, những năm qua, tổ chức đảng các cấp từ tỉnh đến cơ sở đã triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng, thường xuyên quan tâm đến công tác phát triển đảng viên. Nhưng so với yêu cầu thực tế, công tác phát triển đảng viên, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số gặp không ít khó khăn, ảnh hưởng đến việc triển khai thực hiện nghị quyết của đảng bộ, chi bộ và các chương trình phát triển kinh tế-xã hội ở địa phương.

Thực tế hiện nay, hầu hết các chi bộ khu dân cư, đảng viên cao tuổi tham gia sinh hoạt vẫn chiếm đa số, dẫn đến tình trạng “già hóa”. Nhiều bí thư chi bộ khu dân cư cho rằng: Tình trạng “già hóa” đảng viên ở chi bộ khu dân cư là thực tế đáng lo ngại, có chi bộ vài ba năm mới kết nạp được một đảng viên, nhưng có tới 3 đến 4 đảng viên tuổi cao, sức yếu xin miễn sinh hoạt Đảng, dẫn đến tình trạng “tre già” mà “măng” chưa mọc. Tại Chi bộ Khu 10, Đảng bộ thị xã Sa Pa (Lào Cai), khi được hỏi về việc phân công nhiệm vụ cho đảng viên, đồng chí Trương Thế Thử, Bí thư chi bộ trăn trở: “Thực trạng “già hóa” đảng viên quả là vấn đề nan giải, vì trong số hơn 20 đảng viên của chi bộ chúng tôi, có 6 đảng viên đã xin miễn sinh hoạt; chi bộ chỉ có thể phân công nhiệm vụ cho 7 đảng viên “trẻ” hơn, có tuổi đời từ 55 đến 70, bởi các đảng viên tuổi cao, sức yếu hiện không đảm đương được nhiệm vụ...

Những năm gần đây, thực hiện công tác tuyển quân, một số địa phương đã có cách làm sáng tạo trong tạo nguồn cán bộ, đảng viên, chuẩn bị lực lượng kế cận. Ví như ở tỉnh Quảng Nam, hằng năm, ban CHQS các huyện chủ động phối hợp với ban tổ chức huyện ủy mở lớp bồi dưỡng đối tượng kết nạp Đảng cho thanh niên trong diện gọi nhập ngũ, lựa chọn quần chúng ưu tú, tốt nghiệp từ THPT trở lên, chú trọng công dân sẵn sàng lên đường nhập ngũ, có sức khỏe và lý lịch rõ ràng để bồi dưỡng, tạo nguồn kết nạp Đảng. Hay như cách làm của Huyện ủy Phù Cát (Bình Định), chỉ đạo cấp ủy đảng cơ sở lựa chọn những quần chúng ưu tú, có đủ tiêu chuẩn chính trị, đủ điều kiện nhập ngũ để bồi dưỡng kết nạp Đảng. Quá trình xét tuyển nghĩa vụ quân sự, cơ quan quân sự phối hợp với địa phương lập hồ sơ công dân đã học lớp cảm tình Đảng, đủ điều kiện nhập ngũ để họp, xét đề nghị kết nạp Đảng. Trên cơ sở hồ sơ đề nghị của đảng ủy các xã, thị trấn, ban tổ chức huyện ủy họp, xét kết nạp quần chúng vào Đảng.

Đối với các đơn vị quân đội, những năm qua, cấp ủy, chỉ huy các cấp rất quan tâm đến công tác phát triển đảng từ hạ sĩ quan, chiến sĩ, góp phần tăng tỷ lệ lãnh đạo và tạo nguồn cán bộ, đảng viên cho địa phương. Mỗi năm, các đơn vị quân đội giới thiệu và bàn giao về địa phương số lượng lớn đảng viên là quân nhân xuất ngũ. Tuy nhiên, thực trạng không vui là nhiều đảng viên khi về địa phương không được tiếp nhận, ưu tiên xắp sếp, bố trí công việc phù hợp và sử dụng hiệu quả, trong khi bản thân anh em phải đối mặt với áp lực về kinh tế gia đình, cuộc sống mưu sinh nên không “mặn mà” tham gia sinh hoạt Đảng; nhiều trường hợp xin ra khỏi Đảng, thậm chí bỏ sinh hoạt Đảng. 

Thiết nghĩ, nếu cấp ủy, chính quyền các địa phương, nhất là địa bàn vùng sâu, vùng xa quan tâm hơn nữa đến việc tạo nguồn, bồi dưỡng, phát triển đội ngũ cán bộ kế cận thì việc tập hợp, thu hút, phát huy số đảng viên là quân nhân xuất ngũ sẽ đạt kết quả tích cực hơn, vừa tăng cường sự lãnh đạo của Đảng ở địa phương, cơ sở, vừa khắc phục được tình trạng “già hóa” đảng viên ở khu dân cư. Bởi đây là số đảng viên đã được bồi dưỡng, rèn luyện, thử thách qua môi trường quân đội, có sức khỏe, trình độ văn hóa, tính kỷ luật và tinh thần trách nhiệm, có ý thức vươn lên trong cuộc sống. Ngược lại, nếu số đảng viên trẻ này không có chỗ đứng, không phát huy được vai trò trong các tổ chức, đoàn thể ở địa phương, thậm chí phải từ bỏ hàng ngũ mà mình đã nỗ lực phấn đấu mới đạt được, thì quả là điều đáng tiếc.

Để góp phần giải quyết vấn đề này, đồng thời góp phần khắc phục tình trạng “già hóa” đảng viên ở khu dân cư, cơ quan quân sự các cấp cần chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương các chủ trương, biện pháp hiệu quả nhằm tạo công ăn việc làm tại chỗ, “giữ chân” đảng viên là quân nhân xuất ngũ, như: Hỗ trợ ổn định nơi cư trú, kịp thời sắp xếp vào các đơn vị dự bị động viên; bố trí việc làm trong hệ thống chính trị ở địa phương, hoặc ưu tiên giới thiệu việc làm tại các công ty, nhà máy, xí nghiệp trên địa bàn; có chính sách ưu đãi cho vay vốn phát triển sản xuất kinh doanh… Công việc này càng cần được các địa phương, đơn vị quan tâm vào dịp cuối năm và đầu năm mới, khi các địa phương, đơn vị tiến hành công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ và tiễn, đón chiến sĩ hoàn thành nghĩa vụ quân sự, trong đó có những đảng viên từ quân ngũ trở về địa phương.

Bài và ảnh: NGUYỄN HỒNG SÁNG