Nỗ lực để cán đích sớm...

Theo thống kê của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH), trong 9 tháng năm 2018, cả nước đã đưa 102.116 người đi làm việc ở nước ngoài, trong đó thị trường khu vực Đông Bắc Á chiếm tới 96.827 người (94,82%). Điểm quan tâm nhất là số lao động kỹ thuật cao cũng được đẩy mạnh và đạt được kết quả khả quan. Điển hình là việc triển khai thực hiện Ý định thư giữa Bộ LĐ-TB&XH với Bộ Kinh tế và Năng lượng CHLB Đức, Trung tâm Lao động ngoài nước, Cục Quản lý lao động ngoài nước đã tổ chức khóa 3 ngành điều dưỡng và chăm sóc người già tại Đức. Sau khóa học, các cơ quan chức năng đã tuyển chọn được 176 học viên đủ tiêu chuẩn để tham gia khóa học tiếng Đức. Sau 12 tháng học tiếng Đức và qua 3 lần kiểm tra, đã có 110 học viên đạt yêu cầu về trình độ B1 tiếng Đức. Số học viên này được Trung tâm Lao động ngoài nước hỗ trợ hoàn tất thủ tục xin visa và xuất cảnh vào cuối tháng 9-2018.

Cùng với thị trường Đức, việc đưa điều dưỡng viên sang làm việc tại Nhật Bản cũng được đẩy mạnh và đạt những kết quả tích cực. Triển khai Hiệp định đối tác kinh tế Việt Nam-Nhật Bản, từ năm 2012 đến nay, Cục Quản lý lao động ngoài nước đã phối hợp với phía Nhật Bản tuyển chọn, đưa 1.200 học viên đào tạo tiếng Nhật (tổng cộng 6 khóa). Đến nay, đã có 673 điều dưỡng viên, hộ lý sang làm việc tại các cơ sở tiếp nhận của nước bạn. Được biết, trong tháng 11 này, số thực tập sinh hộ lý do 6 doanh nghiệp thí điểm triển khai sẽ xuất cảnh sang thực tập tại Nhật Bản.

Ông Asazuma Shinichi, Công sứ Nhật Bản tại Việt Nam đánh giá: "Các ứng viên Việt Nam sang Nhật Bản làm việc đều chăm chỉ, chịu khó và trình độ không thua kém người bản địa làm trong cùng lĩnh vực. Trong kỳ thi chứng chỉ quốc gia điều dưỡng, hộ lý năm 2017, tỷ lệ thi đỗ của các ứng viên Việt Nam là hơn 90%. Chính vì vậy, các cơ sở tiếp nhận bên Nhật Bản luôn chào đón và tạo điều kiện cho thực tập sinh người Việt Nam sang làm việc".

Từ những phân tích trên cho thấy, với sự nỗ lực của toàn xã hội, mục tiêu đưa 110.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài trong năm 2018 sắp hoàn thành. Song, không vì cán đích sớm mà chủ quan, quan trọng hơn vẫn là giữ chữ tín, có như vậy chủ trương đưa lao động đi làm việc tại nước ngoài của chúng ta mới ổn định và bền vững.

  ...nhưng không chạy theo số lượng

Đến thời điểm hiện nay, việc đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài trong năm 2018 có những dấu hiệu cho thấy sẽ vượt chỉ tiêu đề ra. Thế nhưng, khách quan đánh giá, hoạt động XKLĐ của nước ta vẫn đang đối mặt với không ít thách thức và chưa có nhiều đột phá. Đơn cử, trong 9 tháng năm 2018 có 5/26 thị trường tiếp nhận lao động Việt Nam với quy mô từ 1.000 lao động trở lên (Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc, Romania và Saudi Arabia), trong đó số lao động đi làm việc ở nước ngoài vẫn chủ yếu là lao động phổ thông. Việc đưa điều dưỡng, hộ lý sang Đức và Nhật Bản làm việc tuy có tín hiệu tích cực, nhưng số lượng khá khiêm tốn. Nguyên nhân là do chúng ta vẫn thiếu nguồn nhân lực có chất lượng.

Tại hội thảo "Nâng cao năng lực của giảng viên điều dưỡng" do Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam tổ chức đầu tháng 10-2018, các tham luận thẳng thắn chỉ ra rằng, nhân lực điều dưỡng tại Việt Nam vừa thiếu về số lượng, vừa yếu về năng lực, trình độ. Năng lực điều dưỡng chưa đáp ứng yêu cầu của nhà tuyển dụng, chương trình đào tạo theo hướng lý thuyết, chưa hội nhập với thị trường lao động quốc tế… Bên cạnh đó, tình trạng người lao động Việt Nam khi hết hạn hợp đồng bỏ trốn, ở lại bất hợp pháp tại một số nước vẫn chưa có dấu hiệu giảm. 6 tháng đầu năm 2018, có gần 1.000 lao động Việt Nam cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc tự nguyện về nước, nhưng theo phía bạn, số lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc vẫn khá cao.

Trong phiên họp toàn thể lần thứ 11 của Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội (diễn ra từ ngày 9 đến 11-10), ông Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH chia sẻ: "Bộ LĐ-TB&XH đang có chủ trương chọn lựa một số địa bàn, đặc biệt là khu vực Bắc Âu và Đông Âu để đưa lao động sang làm việc ở các ngành công nghệ cao. Hiện tại, đang có dự án đào tạo khoảng 1.000 trường hợp chất lượng cao để đưa sang thị trường Đức làm việc 3 năm, sau đó trở về phục vụ đất nước. Ngoài ra, cuối tháng 11, Việt Nam sẽ ký với Bulgaria và Romania chương trình hợp tác để tham gia đào tạo bồi dưỡng học viên có kỹ thuật, trình độ cao. Chúng ta không có chủ trương đưa lao động đi nước ngoài bằng mọi giá mà chỉ tập trung vào các ngành công nghệ cao, đưa lao động có trình độ cao đi đào tạo để trở về phục vụ nước nhà".

LAN HƯƠNG - ĐỨC THỊNH