    |
 |
|
Tư vấn bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động tại tỉnh Bắc Ninh. |
Học nghề được xem là kênh giúp lao động tiếp cận nhanh nhất với thị trường lao động, tìm kiếm việc làm. Tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH), tỷ lệ lao động thất nghiệp đăng ký tham gia học nghề lại rất thấp. Về vấn đề này, theo ông Nguyễn Hồng Minh, Tổng cục trưởng Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp (Bộ LĐ-TB&XH) là do mức hỗ trợ học nghề chưa cao. Mức hỗ trợ hiện nay chỉ phù hợp với các nghề nông nghiệp, trình độ sơ cấp, còn các nghề trình độ cao như: Kỹ thuật trang điểm, lái xe hạng B2, lái xe hạng C… thì mức hỗ trợ này quá thấp khiến lao động phải tự bỏ tiền túi để học. Thêm vào đó, cùng một nghề đào tạo nhưng tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp khác nhau lại có mức học phí khác nhau khiến lao động băn khoăn. Chị Nguyễn Mai Lan (Đáp Cầu, Bắc Ninh) cho biết: “Trước đây, tôi làm kế toán cho một công ty tư nhân. Khi mất việc, tôi muốn học thêm để nâng cao tay nghề nhưng học phí cao quá, thời gian học cũng hơn 6 tháng trong khi mức hỗ trợ chỉ 1 triệu đồng/tháng, giới hạn trong 6 tháng. Tính cả chi phí ăn ở, đi lại nữa gấp quá nhiều lần số tiền được hỗ trợ nên tôi đành thôi”. Tương tự, chị Minh Thủy (Kiến An, Hải Phòng) cũng đã từ chối nhận hỗ trợ học nghề sau khi thất nghiệp. Theo chị Thủy, mức hỗ trợ chưa đủ để học nghề, các ngành nghề đào tạo chưa đa dạng, chưa sát với thực tế nhu cầu của xã hội trong khi người học nghề lại mong muốn học xong có việc làm ngay nhưng các cơ sở dạy nghề lại chưa đáp ứng được.
Có thể nói, BHTN là một chính sách rất ưu việt, góp phần giải quyết khó khăn cho NLĐ khi mất việc làm. Mục tiêu lớn nhất mà BHTN hướng đến là sớm đưa NLĐ bị thất nghiệp quay trở lại thị trường lao động. Nhưng rất nhiều NLĐ cho rằng tiền hỗ trợ học nghề khi họ tham gia BHTN còn quá thấp. Rất nhiều NLĐ muốn học một nghề theo nhu cầu của thị trường để tìm việc dễ hơn nhưng nếu chi phí học nghề cao hơn mức hỗ trợ học nghề theo quy định thì phần vượt quá mức hỗ trợ học nghề do NLĐ tự chi trả. Về vấn đề này, đại diện Cục Việc làm (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, theo quy định tại Điều 55, Luật Việc làm, NLĐ quy định tại Khoản 1, Điều 43, Luật Việc làm đang đóng BHTN được hỗ trợ học nghề khi có đủ các điều kiện theo quy định. Cùng với đó, theo quy định tại Điều 3, Quyết định số 77/2014/QĐ-TTg ngày 24-12-2014 của Thủ tướng Chính phủ quy định mức hỗ trợ học nghề đối với người tham gia BHTN thì mức hỗ trợ học nghề cho NLĐ tham gia BHTN tối đa 1 triệu đồng/người/tháng. Mức hỗ trợ đó chỉ mới đáp ứng được chi phí học các nghề đơn giản như: May căn bản, sửa chữa xe gắn máy, điện dân dụng... Đây là mức học phí tại các cơ sở đào tạo nghề công lập. Còn tại các cơ sở đào tạo nghề ngoài công lập thì mức học phí này còn cao hơn rất nhiều. Mặt khác, thời điểm người sử dụng lao động được hỗ trợ thường đang khó khăn về tài chính, không đủ kinh phí để tham gia khóa đào tạo nghề. Mức hỗ trợ đào tạo nghề cho NLĐ tham gia BHTN chưa đáp ứng được học phí học nghề thực tế và cũng chưa tương đồng với chính sách hỗ trợ học nghề cho NLĐ tham gia BHTN.
Ông Đỗ Ngọc Thọ, Phó trưởng ban Thực hiện chính sách BHXH, BHXH Việt Nam cho biết, theo số liệu thống kê, mặc dù số người được hưởng trợ cấp thất nghiệp có xu hướng tăng qua từng năm do số người tham gia BHTN ngày càng tăng, nhưng chính sách BHTN hiện nay mới chỉ tập trung vào việc hỗ trợ NLĐ sau khi bị thất nghiệp, chưa có nhiều biện pháp chủ động để hỗ trợ NLĐ nhằm duy trì việc làm, phòng tránh thất nghiệp. Do đó, muốn thu hút NLĐ đi học nghề, giúp họ nâng cao trình độ, sớm quay trở lại thị trường lao động, cần phải có chính sách thiết thực, hiệu quả hơn. Các nhà hoạch định cũng cần thay đổi chính sách hỗ trợ và nâng cao mức hỗ trợ. Cùng với đó là cần có sự gắn kết chặt chẽ hơn nữa giữa cung-cầu, nhất là sự liên kết từ phía doanh nghiệp. Nếu tìm được doanh nghiệp cần lao động, sẵn sàng cam kết tuyển dụng người được đào tạo chuyển nghề thì chắc chắn chính sách hỗ trợ học nghề sẽ phát huy hiệu quả.
Bài và ảnh: AN TRẦN