Những năm qua, đội ngũ TTT đã phát huy yếu tố 3T: “Tuổi trẻ-Tri thức-Tình nguyện”,góp phần cùng chính quyền địa phương nâng cao dân trí, thay đổi cách thức về sản xuất, nuôi trồng, dạy nghề lập nghiệp, phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo… trong vùng dự án. Tuy nhiên, hơn 9 năm thực hiện dự án, bên cạnh những ưu điểm trên, vẫn còn không ít những trăn trở...

Phát huy vai trò trí thức trẻ

“Xung kích, tình nguyện để xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn là trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay”, với tâm thế đó, khi tốt nghiệp ngành điều dưỡng đa khoa năm 2017, Hồ Duy Thanh ngụ tại TP Cao Lãnh (tỉnh Đồng Tháp) đã đăng ký tham gia TTT giai đoạn 2018-2020 tại Đoàn KT-QP 959, Quân khu 9. Được đơn vị tạo mọi điều kiện làm việc theo đúng chuyên ngành đã học, Thanh không ngừng cố gắng, nỗ lực phát huy sở trường của mình cùng đội ngũ y sĩ, bác sĩ Phòng khám Đa khoa Quân-dân y Giồng Găng làm tốt nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cho bà con vùng biên giới Tân Hồng. Thanh chia sẻ: “Bà con mình còn khó khăn, đặc biệt nơi đây cũng chưa tiếp cận được những dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất. Vì vậy, sau khi tốt nghiệp tôi tình nguyện đi ngay, chỉ mong có thể góp một phần sức mình để giúp bà con”.

Với lòng nhiệt tình của tuổi trẻ, đội ngũ TTT tình nguyện đã vận dụng hiệu quả những kiến thức đã học, trực tiếp tham gia các hoạt động tại cơ sở, giúp dân biết lựa chọn từng loại vật nuôi, cây trồng phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, mang lại hiệu quả cao. Theo thống kê từ Phòng Kinh tế Quân khu 9, qua 4 đợt thực hiện Dự án 174 (mỗi đợt hai năm), có 98 TTT (trong đó trình độ đại học: 37; cao đẳng: 21, trung cấp: 40) tình nguyện tham gia. Thực hiện dự án, đội ngũ TTT cùng với các đoàn KT-QP và chính quyền địa phương tham gia tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật chuyển đổi mô hình cây trồng, vật nuôi, như: Mô hình trồng cây, hoa màu, trồng sen (200ha), nuôi cá tra (700ha), tôm càng xanh (50ha), kỹ thuật nuôi cá lồng bè trên biển, xây dựng các mô hình tổ sản xuất liên kết; sửa chữa đường giao thông nông thôn (50km); tham gia cùng trung tâm dạy nghề tại gia đình cho thanh niên nông thôn; tập huấn kỹ thuật chăn nuôi 800 học viên… Cùng với đó, đội ngũ TTT còn hỗ trợ chính quyền địa phương xây dựng và củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức...

Nói về TTT tình nguyện tăng cường tại đơn vị, Đại tá Dương Thanh Hải, Chính ủy Đoàn KT-QP 959 cho biết: “Sau gần hai năm tham gia tình nguyện tại các xã đặc biệt khó khăn, đội ngũ TTT tình nguyện đã có dịp trải nghiệm và trưởng thành. Dẫu còn rất nhiều khó khăn, thử thách, nhưng với lòng nhiệt tình của tuổi trẻ, các em đã vượt qua tất cả, đóng góp sức lực, trí tuệ thúc đẩy kinh tế-xã hội trong vùng dự án phát triển”.

13/98 trí thức trẻ được tuyển dụng tại địa phương

Sau hai năm “thử lửa” ở địa bàn, mỗi TTT đã tích lũy cho riêng mình nhiều kinh nghiệm cả trong thực hiện nhiệm vụ và cuộc sống. Song, điều đáng bàn là khi dự án kết thúc, số lượng TTT được giữ lại làm việc tại địa phương chưa nhiều. Theo thống kê, đến nay chỉ có 13/98 TTT được địa phương tuyển dụng. Ông Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch UBND huyện Giang Thành (Kiên Giang) cho biết: “Thời gian qua, đội ngũ TTT đã đóng góp rất nhiều cho địa phương trong phát triển kinh tế-xã hội, củng cố hệ thống chính trị. Tuy nhiên, việc bố trí, sử dụng đội ngũ này lại gặp không ít khó khăn. Bởi, thực hiện nghị quyết tinh giản biên chế, qua rà soát, huyện không còn chỉ tiêu biên chế để bố trí công tác cho đội ngũ TTT này”.

Bên cạnh chính sách tinh giản biên chế, thực tế ở nhiều nơi, cấp ủy, chính quyền các cấp còn “thả nổi” đội viên. Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội viên TTT ở một số nơi chưa được coi trọng nên ngay từ khi đội viên TTT về xã, cấp ủy, chính quyền chưa quan tâm, bố trí cán bộ có năng lực theo dõi, giúp đỡ và bồi dưỡng để tạo nguồn cán bộ lâu dài cho địa phương. Chia sẻ về điều này, anh Hồ Việt Cường, Phó chỉ huy trưởng Ban CHQS phường An Thạnh (thị xã Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp), một trong những TTT đợt 2 và 3 giai đoạn 2012-2016, Đoàn KT-QP 959 cho biết: “Trong thời gian tham gia TTT, chúng tôi được cử về làm việc tại địa phương. Tuy nhiên, một số nơi chưa hiểu đúng về vai trò của TTT. Phần lớn vẫn xem đây là đội ngũ giúp việc nên chưa tin tưởng, giao công việc cũng như tạo điều kiện để TTT có môi trường cống hiến, trưởng thành, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Cá biệt có nơi còn phân công công việc cho đội viên không đúng với chuyên môn được đào tạo, gây nhiều trở ngại cũng như ảnh hưởng tâm lý của TTT tình nguyện”.

Ông Huỳnh Văn Nhã, Phó chủ tịch UBND huyện Tân Hồng (Đồng Tháp), cho rằng: “Một số tiêu chí tuyển chọn đội viên chưa sát với yêu cầu thực tế ở cơ sở, dẫn đến công tác quy hoạch, bồi dưỡng và phân công sử dụng đội viên TTT khi kết thúc dự án gặp khó khăn. Do đó, khi tuyển chọn cần chú trọng đến nhu cầu thực tế của địa phương, lựa chọn ngành nghề, lĩnh vực đào tạo mà địa phương cần để tuyển chọn cán bộ. Cùng với đó, cần quan tâm đến chất lượng đào tạo đội viên, chỉ thu hút những sinh viên tốt nghiệp loại giỏi, xuất sắc và sau đại học”.

Theo Đại tá Trần Hải Vinh, Phó trưởng Phòng Kinh tế Quân khu 9: Cần tiếp tục duy trì, tăng số lượng đội viên, kéo dài thời gian thực hiện (3-5 năm/đợt) dự án tại các đoàn KT-QP. Như vậy sẽ giảm chi phí tuyển dụng, đồng thời tạo sự ổn định lâu dài để TTT có thời gian khẳng định năng lực, trình độ và có đủ thời gian thử thách, tạo độ tin cậy trong xét tuyển dụng, làm nguồn bổ sung lâu dài cho đội ngũ cán bộ của các đoàn KT-QP cũng như địa phương. “Cần có cơ chế đặc thù tuyển dụng đội ngũ TTT bổ sung vào tổ chức biên chế của địa phương, tương đương như chế độ chuyển ngành sau khi hết thời gian phục vụ của TTT để sắp xếp việc làm tại địa phương, nhằm giúp họ tiếp tục tham gia xây dựng và phát triển kinh tế lâu dài ở địa phương”, Đại tá Trần Hải Vinh, đề xuất.

THÚY AN