Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) cho rằng, chính vì chưa coi nước là tài nguyên quý giá nên việc khai thác, sử dụng nước thời gian qua nhiều khi chưa quan tâm đúng mức đến tiết kiệm, hiệu quả, gắn khai thác, sử dụng với bảo vệ nguồn nước và hành lang nguồn nước. Nhiều nguồn nước bị ô nhiễm nặng nề, cạn kiệt, ảnh hưởng tiêu cực tới môi sinh, cuộc sống, sinh hoạt và sản xuất của người dân. Bên cạnh đó, việc sụt giảm đến mức báo động về trữ lượng nước do nhiều nguyên nhân cũng đòi hỏi phải có những quy định, giải pháp quyết liệt để ngăn ngừa nguy cơ mất an ninh nguồn nước.

Đồng bằng sông Cửu Long đang đối diện hạn, mặn nghiêm trọng. Ảnh: nld.com.vn 

Chia sẻ với những băn khoăn của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh nhấn mạnh, phải có những chính sách để vừa giữ được nước, vừa tuần hoàn nước. Nước ta bị hạn hán, thiếu nước về mùa khô, lũ vào mùa mưa nên việc điều tiết, quản lý, sử dụng nước hiệu quả là rất quan trọng.

Để điều hòa, phân phối nguồn nước, thời gian qua, tại nhiều địa phương đã đầu tư phát triển hệ thống thủy lợi, hồ chứa nước. Tuy nhiên, để hệ thống này đáp ứng được yêu cầu cung cấp nước cho sản xuất, sinh hoạt của người dân, cần bảo đảm nguồn lực thực hiện, nhất là quan tâm đến kết nối liên thông giữa các hồ chứa. Đơn cử như tại tỉnh Ninh Thuận, theo phản ánh của đại biểu Quốc hội, hệ thống thủy lợi trên địa bàn tỉnh mới đáp ứng nước tưới cho khoảng 40% diện tích đất sản xuất. Đặc thù của hồ chứa nước ở Ninh Thuận chủ yếu là các hồ nhỏ, thường không đủ nước tưới vào mùa khô nhưng lại phải xả lũ rất lớn trong mùa mưa. Mặt khác, một số hồ phải xả lũ nhưng có những hồ khác vẫn không đủ nước để tích. Do vậy, cần tiếp tục xây dựng các công trình thủy lợi để kết nối liên thông giữa các hồ chứa nước nhằm điều hòa, phân phối, chuyển nước giữa các lưu vực. Qua đó, giúp tận dụng, tích trữ nước trong mùa mưa để sử dụng vào mùa khô, bảo đảm sử dụng nguồn nước hiệu quả nhất.

Một vấn đề khác cũng cần được đẩy mạnh là các giải pháp tuần hoàn để tái sử dụng nước. Đại biểu Quốc hội cũng nêu ý kiến về việc cần có chính sách thúc đẩy tuần hoàn, tái sử dụng nước thải nhằm bảo vệ an ninh nguồn nước ở Việt Nam, đồng thời, xem nước đã qua sử dụng cũng là nguồn tài nguyên. Muốn như vậy cần có cơ chế, chính sách khuyến khích, ưu đãi trong việc sử dụng nước tuần hoàn, nhất là trong sinh hoạt, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp. Bên cạnh đó, cũng cần ưu tiên, khuyến khích để tăng cường xã hội hóa đầu tư trong lĩnh vực xử lý nước thải. Việc chuyển đổi mô hình quản lý tài nguyên nước theo hướng tuần hoàn sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên cũng như hoàn thiện thể chế, chính sách để quản lý, sử dụng nước hiệu quả, tiết kiệm.

MẠNH HƯNG