Năm 2007, Hội Người mù tỉnh Sóc Trăng được tài trợ một dàn nhạc ngũ âm. Có được dàn nhạc, năm 2011, lớp dạy chơi nhạc ngũ âm đầu tiên của Hội được tổ chức với 8 học viên khiếm thị là người Khmer. Đến nay, qua 3 lớp dạy ngắn hạn, đã có 22 lượt hội viên tham gia học tập và có thể tự tin đứng trên sân khấu biểu diễn nhạc ngũ âm. Các anh, chị hội viên sau khi học chơi nhạc đều tham gia câu lạc bộ âm nhạc của Hội, biểu diễn tại các chương trình văn nghệ, giao lưu của Hội Người mù hoặc biểu diễn tại Lễ hội Oóc Om Bóc tỉnh Sóc Trăng. Một số hội viên có tay nghề khá còn được các đoàn mời chơi nhạc ngũ âm tại các buổi tiệc hay lễ hội... 

Ông Hoàng Xuân Luyện, Chủ tịch Hội Người mù tỉnh Sóc Trăng cho biết: “Tham gia khóa học, hội viên có cơ hội được tiếp cận, học và biểu diễn nhạc cụ truyền thống của dân tộc mình, góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa. Hơn thế nữa, thông qua hoạt động này, cộng đồng cũng sẽ hiểu, chia sẻ và cảm nhận tích cực hơn về ý chí, năng lực của người khiếm thị khi họ được trao cơ hội học tập và làm việc”.

 Một lớp dạy chơi nhạc ngũ âm cho người khiếm thị của Hội Người mù tỉnh Sóc Trăng.

Ngũ âm là loại nhạc cụ đặc biệt của đồng bào Khmer, được thiết kế đẹp và tinh xảo, mỗi nhạc khí được xác định một cách chính xác bảo đảm các yếu tố hòa âm cho cả dàn. Theo Nghệ sĩ Ưu tú Sơn Lương, nguyên Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Sóc Trăng, bộ ngũ âm có 5 loại chất liệu tạo thành âm thanh của nhạc, thường là đồng, sắt, gỗ, da và hơi, được thể hiện bởi từ 7 đến 9 loại nhạc khí khác nhau như đàn thuyền (rô-niết-ek, rô-niết-thung), bộ trống (kha so-somphô, sakho-thôm), đàn cò và bộ trống sa-dăm, bộ cồng lớn và nhỏ (pét-kuong-thôn, ro-niết-đek), đàn tà-khê, đàn khưm, kèn srô-lây-tôck (kèn nhỏ) và srô-lây-thung (kèn lớn). Nhạc ngũ âm có 60 bài nên để nắm thuần thục phải học trong khoảng 3 năm... 

Sau một thời gian theo học lớp dạy chơi nhạc ngũ âm do Hội Người mù tỉnh Sóc Trăng tổ chức, anh Danh Thiện chia sẻ: “Việc học nhạc ngũ âm của người khiếm thị có vất vả và mất thời gian hơn bình thường, nhưng khi đã nhớ nốt nhạc thì khả năng nhớ rất lâu. Trong quá trình dạy, các thầy thường xuyên chia sẻ về ý nghĩa, giá trị của nhạc ngũ âm, chỉ dạy học viên về kỹ năng giao tiếp và biểu diễn, giúp học viên hiểu rõ hơn giá trị của nhạc ngũ âm và có kỹ năng biểu diễn tốt hơn. Dù cơ thể bị khiếm khuyết và gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống nhưng việc học nhạc ngũ âm góp phần để tôi luôn giữ được cho mình một thái độ sống lạc quan, vui vẻ...”.

Bài và ảnh: HỮU LỢI