Nói đến Viên Nguyệt Ái, bạn đọc thường nhớ về em với những vần thơ ấm áp trong các tập thơ: Hôn thầm trong mơ, Đi qua cơn mơ yêu, Có một điều em giấu, Tình trong cõi vô thường; truyện thơ Mộng Kỳ Duyên gây nhiều ấn tượng đặc biệt và cả những tranh luận trái chiều trên văn đàn.

Từ năm 2012 đến nay, Viên Nguyệt Ái đã xuất bản 10 tác phẩm (4 tập thơ, 3 tập truyện ngắn, 2 truyện thơ, 1 tiểu thuyết). Trong số các truyện ngắn của em (Cho em một lần, Những giao lộ phận người, Nửa đời qua bóng đêm), tôi yêu thích và đánh giá cao truyện “Nửa đời qua bóng đêm”.

Đây là tập truyện ngắn thành công, xét từ bình diện lý luận và thực tế. Nhìn từ góc độ lý luận, truyện ngắn là thể loại có dung lượng vừa phải, có nhân vật với diện mạo và cá tính riêng biệt; có chi tiết, có tình huống, phản ánh cuộc sống sinh động muôn màu, thường là các câu chuyện kể bằng văn xuôi và có xu hướng ngắn gọn, súc tích, hàm nghĩa hơn so với truyện dài hay tiểu thuyết.

Thông thường, truyện ngắn có độ dài chỉ từ vài dòng đến vài chục trang. Nửa đời qua bóng đêm là tập truyện ngắn gọn gàng, đáp ứng các tiêu chí, gồm 12 câu chuyện với thế giới nhân vật phong phú, có những người lao động bình thường hiền lành, chất phác như nông dân (ông Cang trong “Mầm sống”, bà Sâm trong “Hương bùn không nỡ phai”), công nhân (ông Cần trong “Bán mặt trong lòng đất”). Có những nhân vật dữ dằn như tù nhân (nhân vật Bửu trong “Phục thiện”); có nhân vật mưu mô (người đàn bà giả điên đi ăn xin trong “Một vòng duyên phận”). Dẫu viết về loại nhân vật nào, thì kết thúc cũng là hướng thiện, hướng đến những giá trị cao đẹp “chân, thiện, mỹ”.

Tập truyện ngắn “Nửa đời qua bóng đêm” của tác giả Viên Nguyệt Ái. Ảnh: gialongmedia.vn

Về phương diện nghệ thuật, “Nửa đời qua bóng đêm” đáp ứng đầy đủ yêu cầu của một truyện ngắn. Về nội dung, mỗi câu chuyện đều hàm chứa một thông điệp ấm áp về tình người. Thông điệp đó đều nhân văn, hướng thiện và được đúc kết thành một câu văn gọn gàng như châm ngôn sau từng truyện ngắn.

Đọc tập truyện của Viên Nguyệt Ái, người đọc cảm tình với cách đặt nhan đề: “Mầm sống”, “Phục thiện”, “Hương bùn không nỡ phai”, “Đóa hoa trong lòng mẹ”, “Một vòng duyên phận”.

Viên Nguyệt Ái đã thành công ở tập truyện ngắn “Nửa đời qua bóng đêm”, đạt mục tiêu em đặt ra cho bản thân “tập sách sau phải giá trị hơn tập trước” - như lời em tâm sự trong phóng sự “Viên Nguyệt Ái - hành trình vượt lên số phận” do Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Phú Thọ phát sóng đúng vào Ngày Quốc tế người khuyết tật 3-12-2024, như một sự chia sẻ, cảm thông và tri ân những con người thiệt thòi về số phận, nhưng có nhiều đóng góp tích cực cho đời.

Khâm phục Viên Nguyệt Ái bởi sức lao động và nghị lực phi thường; khâm phục em bởi khả năng học hỏi và lao động nghệ thuật công phu, nghiêm túc. Là người bình thường, viết được như em đã khó, với những thiệt thòi của số phận (cơ thể tật nguyền, ngồi xe lăn, chống chọi với những đau đớn về thể xác do bệnh tật) như em, còn khó gấp nhiều lần.

“Nửa đời qua bóng đêm” là tập truyện ngắn ghi dấu nỗ lực phi thường và định hình phong cách riêng cho cây viết trẻ và sung sức Viên Nguyệt Ái trên quê hương Đất Tổ Vua Hùng. Được biết, em đã nhận được nhiều giải thưởng của Trung ương và địa phương, nhưng giải cao nhất cho em có lẽ là sự yêu thương, trân trọng và cảm phục từ mọi người. Chúc cho em mạnh khỏe và giàu sức sáng tạo, tiếp tục đóng góp cho đời nhiều tác phẩm giá trị.

Câu chuyện về em đẹp như một bài thơ, thậm chí như một truyện cổ tích giữa đời thường về một hành trình không mệt mỏi vượt lên số phận. Cảm ơn em - tấm gương sáng về nghị lực trong cuộc đời và sự nỗ lực đáng ghi nhận cho văn chương.

ĐỖ NGUYÊN THƯƠNG

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.