Thông tư số 104 của Bộ Quốc phòng: Đáp ứng tốt hơn đời sống văn hóa, tinh thần của bộ đội

QĐND - Ngày 13-8-2014, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã ký ban hành Thông tư số 104/2014/TT-BQP (Thông tư 104) quy định về chế độ, định mức, tiêu chuẩn đời sống văn hóa, tinh thần trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Thông tư 104 có những điểm gì mới? Làm thế nào để các định mức, tiêu chuẩn về đời sống văn hóa, tinh thần cho bộ đội được bảo đảm đúng, đủ như thông tư này quy định? Đó là những thông tin được nhiều bạn đọc quan tâm.

Vì sao phải ban hành Thông tư 104?

Cách đây 5 năm, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã ký ban hành Thông tư 24/2009/TT-BQP quy định và hướng dẫn về tiêu chuẩn đời sống văn hóa, tinh thần trong QĐND Việt Nam. Sau 5 năm thực hiện, Thông tư 24 đã góp phần quan trọng vào việc bảo đảm và từng bước nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của cán bộ, chiến sĩ quân đội.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện Thông tư 24 cũng đã bộc lộ một số bất cập, hạn chế. Chẳng hạn, đại đội đủ quân được trang bị ti vi 32 inch giờ đã trở nên lạc hậu; đàn oóc-gan, đàn ghi-ta điện, trống điện tử cấp cho trung đoàn, sư đoàn song thực tế, rất ít cán bộ, chiến sĩ biết sử dụng, dễ gây lãng phí. Nhiều vật tư, trang thiết bị như camera, máy ảnh cấp cho đơn vị thuộc công nghệ cũ, hiệu quả sử dụng thấp… Một số loại báo, tạp chí cấp cho một số đối tượng không còn phù hợp với nhu cầu thực tế...

Bộ đội Trung đoàn 24, Sư đoàn 10 (Quân đoàn 3) trong giờ nghỉ ngơi, thư giãn.

Trao đổi với phóng viên Báo Quân đội nhân dân, Đại tá Phùng Đắc Thắng, Trưởng phòng Vật tư CTĐ, CTCT (Văn phòng Tổng cục Chính trị), cho biết: Qua khảo sát tại hơn 40 đơn vị thuộc các tổng cục, quân khu, quân đoàn, quân binh chủng, nhà trường và lực lượng Hải quân, Biên phòng, cho thấy, một số định mức, tiêu chuẩn trong Thông tư 24 không còn phù hợp. Do đó, phải sửa đổi những hạn chế, bất hợp lý về những định mức, tiêu chuẩn đã lạc hậu và để tránh lãng phí.

Vì vậy, sau khi khảo sát thực tế và tổ chức hội thảo lấy ý kiến rộng rãi của các đơn vị, Tổng cục Chính trị đã tham mưu cho Thủ trưởng Bộ Quốc phòng ban hành Thông tư 104 nhằm đáp ứng, bảo đảm tốt hơn đời sống văn hóa, tinh thần cho bộ đội, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp của quân đội ta trong tình hình mới.

Những điểm mới của Thông tư 104

Thông tư 104 gồm 3 chương, 11 điều kèm theo 2 phụ lục, quy định về chế độ, định mức, tiêu chuẩn trang bị, vật tư, sách, báo và tổ chức hoạt động của các thiết chế văn hóa phục vụ CTĐ, CTCT trong QĐND Việt Nam.

Trên cơ sở kế thừa những ưu điểm của Thông tư 24, Thông tư 104 đã bao quát đầy đủ hơn các đối tượng được hưởng tiêu chuẩn đời sống văn hóa, tinh thần; đồng thời định mức cụ thể, rõ ràng từng cấp, từng đối tượng được bảo đảm các loại báo, tạp chí và trang bị, vật tư CTĐ, CTCT.

Cụ thể, về chế độ, tiêu chuẩn báo, tạp chí: Cấp trung đội và tương đương được cấp 1 số Báo Quân đội nhân dân (có số cuối tuần) và 1 số Tạp chí Văn nghệ quân đội. Cấp đại đội và tương đương được cấp 11 loại báo, tạp chí. Cơ quan tiểu đoàn và tương đương được cấp 7 loại báo, tạp chí. Phòng Hồ Chí Minh ở đơn vị được cấp 16 loại báo, tạp chí.

Về định mức trang bị, vật tư CTĐ, CTCT: Cấp trung đội và tương đương được cấp 1 chiếc đài bán dẫn, 1 chiếc đài đĩa, 1 đầu DVD, 1 máy thu hình 32 inch, 10 đĩa DVD và thiết bị lưu trữ kỹ thuật số, 1 đàn ghi-ta, 10 bộ tú lơ khơ và 4 bộ cờ tướng. Về chế độ, tiêu chuẩn sách, bảo đảm bình quân 300 trang sách/người/năm, riêng Quần đảo Trường Sa và Nhà giàn DK bảo đảm 350 trang sách/người/năm...

So với tiêu chuẩn cũ của Thông tư 24, cấp đại đội đã được tăng 1 số báo, ti vi được cấp mới loại 40 inch, số lượng trang sách cũng đã tăng thêm 50 trang/người/năm…

Ngoài ra, Thông tư 104 cũng quy định rõ về tiêu chuẩn thụ hưởng đời sống văn hóa nghệ thuật của bộ đội. Theo đó, mỗi tháng, bộ đội được xem hai chương trình phim (một phim nhựa hoặc phim máy phóng hình cao cấp và một phim đĩa hình). Mỗi năm, bộ đội được xem hai buổi biểu diễn nghệ thuật của các đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp trong hoặc ngoài quân đội. Cấp trung đoàn và tương đương tổ chức giao lưu văn hóa hoặc liên hoan văn nghệ quần chúng 1 năm hai lần. Cấp sư đoàn và tương đương tổ chức liên hoan nghệ thuật quần chúng 5 năm 2 lần. Các đơn vị đầu mối trực thuộc Bộ Quốc phòng tổ chức liên hoan nghệ thuật quần chúng 5 năm một lần. Cấp Bộ Quốc phòng tổ chức liên hoan nghệ thuật quần chúng toàn quân và hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân 5 năm một lần.

Báo Quân đội nhân dân được cấp cho những đối tượng nào?

Theo quy định của Thông tư 104, có 13 đối tượng được cấp Báo Quân đội nhân dân (có số cuối tuần), bao gồm: Cấp trung đội; cấp đại đội; cơ quan tiểu đoàn và tương đương; ban chỉ huy cấp trung đoàn, lữ đoàn; ban chỉ huy quân sự cấp huyện; ban chỉ huy cấp sư đoàn, bộ CHQS tỉnh; cấp phòng trong cơ quan cấp lữ đoàn, sư đoàn; cấp ban trong cơ quan trung đoàn và tương đương; cấp phòng, khoa, ban trong nhà trường, bệnh viện; cấp phòng, khoa, ban thuộc cấp tổng cục, quân khu, quân đoàn, quân binh chủng; giám đốc, hiệu trưởng và chức vụ tương đương của các bệnh viện, nhà trường thuộc cấp tổng cục, quân khu, quân đoàn, quân chủng, binh chủng; cục trưởng và các chức vụ tương đương thuộc các đơn vị đầu mối trực thuộc Bộ Quốc phòng; thủ trưởng cấp Bộ Quốc phòng và thủ trưởng các đơn vị đầu mối trực thuộc Bộ Quốc phòng.

Ngoài ra, 5 loại hình tổ chức, biên chế vận dụng đều được cấp Báo Quân đội nhân dân (có số cuối tuần), gồm: Các chốt, kho được biên chế từ 3-10 người, tổ giáo viên và tổ học viên thuộc các học viện, nhà trường; các phòng, ban trực thuộc, phân xưởng, đội sản xuất của các doanh nghiệp quân đội; nhà hát, đoàn văn công, bảo tàng, các đội thuộc đoàn an điều dưỡng; giám đốc, phó giám đốc doanh nghiệp trong quân đội; học viên quân sự ở các trường ngoài quân đội (trong nước) có số lượng từ 40 người trở lên tổ chức ăn ở, sinh hoạt tập trung, tàu biên chế 30 người, đội sản xuất của các đoàn kinh tế-quốc phòng.

Đề cao trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp

Việc ban hành Thông tư 104 thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng đối với việc không ngừng nâng cao, bồi đắp và làm giàu đời sống văn hóa, tinh thần cho bộ đội. Vì bài học lịch sử đã chỉ ra rằng, sức mạnh quân đội ta là sức mạnh tổng hợp của nhiều yếu tố, trong đó có vai trò đặc biệt quan trọng của yếu tố văn hóa, tinh thần. Do vậy, bảo đảm tốt đời sống văn hóa, tinh thần cho bộ đội là góp phần nâng cao sức mạnh chiến đấu của quân đội ta.

Theo Trung tướng Mai Quang Phấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó chủ nhiệm TCCT: Mục tiêu lớn nhất của việc ban hành Thông tư 104 là bảo đảm các định mức, tiêu chuẩn đời sống văn hóa, tinh thần phù hợp với sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, trong đó hướng mạnh về đơn vị cơ sở, ưu tiên các đơn vị đủ quân, đơn vị làm nhiệm vụ huấn luyện SSCĐ, nhiệm vụ đặc biệt, hoạt động ở vùng biên giới, hải đảo, vùng khó khăn, gian khổ. Do vậy, cấp ủy, chỉ huy các cấp phải đề cao trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ huy, quản lý và tạo điều kiện thuận lợi để bộ đội được thụ hưởng đúng, đủ các định mức, tiêu chuẩn đời sống văn hóa, tinh thần theo Thông tư 104.

Để Thông tư 104 đi vào cuộc sống, Đại tá Phùng Đắc Thắng cho rằng, các đơn vị trong toàn quân, nhất là các đơn vị cơ sở, cần phải tổ chức phổ biến, quán triệt cho mọi cán bộ, chiến sĩ biết rõ, nắm vững chế độ, định mức, tiêu chuẩn đời sống văn hóa, tinh thần đã quy định trong thông tư; đồng thời phải tăng cường quản lý chặt chẽ kinh phí, trang bị, vật tư CTĐ, CTCT, sách, báo được cấp; không được sử dụng kinh phí sai mục đích, lãng phí hoặc tự ý thay đổi số lượng, chủng loại trang bị.

Bài và ảnh: THU THẢO