QĐND - Là địa phương sở hữu Thành Nhà Hồ-Di sản văn hóa thế giới, cùng nhiều phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp và có số lượng di tích xếp thứ hai cả nước, vậy mà du lịch Thanh Hóa vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng. Việc Thanh Hóa đăng cai Năm Du lịch quốc gia 2015 được chính quyền và nhân dân xứ Thanh xem là một thời cơ để bứt phá, đưa du lịch trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn.

Xứ Thanh vào hội

Đến xứ Thanh vào những ngày đầu tháng 4-2015, đâu đâu cũng xuất hiện những băng rôn, khẩu hiệu chào mừng Tuần lễ khai mạc Năm Du lịch quốc gia 2015-Thanh Hóa. Trao đổi với phóng viên Báo Quân đội nhân dân, bà Vương Thị Hải Yến, Phó giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch Thanh Hóa chia sẻ: “Ngay từ đầu năm 2014, trên địa bàn toàn tỉnh đã tổ chức tuyên truyền sâu rộng đến các tổ chức, doanh nghiệp và người dân về ý nghĩa và tầm quan trọng cả về kinh tế và chính trị đối với việc tổ chức Năm Du lịch quốc gia. Từ đó, phát động chiến dịch hướng tới Năm Du lịch quốc gia thông qua các hoạt động thiết thực, cụ thể nhằm tạo sự đồng thuận cao trong cấp ủy, chính quyền, các doanh nghiệp và nhân dân”.

Du khách lên thuyền trải nghiệm sản phẩm du lịch mới "Ngược xuôi sông Mã".

Không chỉ cán bộ, nhân viên các sở, ban, ngành tham gia trực tiếp phục vụ sự kiện mới cảm nhận được điều này, mà ngay những người lao động bình thường cũng nhận ra sự thay đổi. Anh Trần Văn Tùng, lái xe tắc-xi, cho biết: “Từ mấy ngày chuẩn bị khai mạc Năm Du lịch quốc gia, khách trong nước đến đông đã đành, khá nhiều đoàn khách quốc tế cũng đến với Thanh Hóa. Ngoài những đoàn khách từ Hà Nội đi theo tour, rất nhiều vị khách đi tắc-xi ra các bãi biển để nghỉ dưỡng, thăm Thành Nhà Hồ hoặc đi xem suối cá thần Cẩm Lương”.

Đến Thanh Hóa những ngày này, không khó để có thể tận mắt chứng kiến thái độ thân thiện của người dân với khách du lịch, nhất là những người tham gia vào các hoạt động du lịch đã có sự chuyển biến trong thái độ, cung cách phục vụ. Điều này đã góp phần tạo dựng thương hiệu cho du lịch Thanh Hóa, để du khách đến với xứ Thanh có ấn tượng tốt đẹp không chỉ trong Năm Du lịch quốc gia, mà còn sẽ quay lại mảnh đất này thêm nhiều lần nữa.

Cơ hội bứt phá

Những năm qua, du lịch Thanh Hóa đã có bước phát triển khá nhanh: Số lượt khách du lịch tăng từ 482.387 lượt năm 2001 lên hơn 4,5 triệu lượt năm 2013, đạt mức tăng trung bình hơn 22%/năm; tổng thu từ khách du lịch đã tăng từ 101,5 tỷ đồng năm 2001 lên 3.690 tỷ đồng năm 2013, đạt tốc độ tăng trưởng trung bình 33%/năm.

Về tài nguyên du lịch tự nhiên, đặc điểm nổi bật của Thanh Hóa là địa hình đa dạng, từ núi cao qua miền đồng bằng kéo dài ra biển, trong đó địa hình miền biển đặc biệt thuận lợi cho phát triển du lịch. Biển đem lại cho Thanh Hóa những điểm nghỉ mát nổi tiếng với bãi cát trắng mịn như: Sầm Sơn, Quảng Vinh (huyện Quảng Xương), Hải Tiến (huyện Hoằng Hóa), Hải Hòa (huyện Tĩnh Gia)... Ở vùng núi đá vôi có nhiều hang động đẹp, gắn với các truyền thuyết, di tích lịch sử văn hóa như: Động Từ Thức (huyện Nga Sơn), hang Con Moong (huyện Thạch Thành), động Hồ Công, Tiên Sơn (huyện Vĩnh Lộc)... Đặc biệt, Thanh Hóa có Vườn quốc gia Bến En (huyện Như Thanh) hứa hẹn sẽ trở thành khu du lịch sinh thái hấp dẫn.

Du khách tham quan Thiền viện Trúc lâm Hàm Rồng.

Về tài nguyên du lịch nhân văn, hiện nay Thanh Hóa có 1.535 di tích lịch sử văn hóa, đặc biệt có những cụm di tích có ý nghĩa lịch sử cũng như nghệ thuật, kiến trúc như: Di tích quốc gia đặc biệt Lam Kinh, Di tích quốc gia đặc biệt đền Bà Triệu, đền thờ Lê Hoàn, di tích Phủ Trịnh... và độc đáo hơn cả là Di sản văn hóa thế giới Thành Nhà Hồ. Ngoài ra, Thanh Hóa còn có hệ thống văn hóa phi vật thể đa dạng với 210 lễ hội truyền thống, tôn giáo tín ngưỡng; nhiều món ăn đặc sản và nhiều làng nghề độc đáo... Với nguồn tài nguyên du lịch kể trên, Thanh Hóa có khả năng khai thác và phát triển nhiều loại hình du lịch như: Du lịch tham quan nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái, du lịch văn hóa-lịch sử, du lịch lễ hội...

Có thể xem Năm Du lịch quốc gia 2015-Thanh Hóa là cơ hội để quảng bá, xây dựng thương hiệu du lịch xứ Thanh đến du khách trong và ngoài nước; là dịp để kêu gọi các doanh nghiệp du lịch đầu tư vào các dịch vụ, tạo ra nhiều sản phẩm du lịch mới; là cơ hội để tỉnh Thanh Hóa đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch, tạo dựng môi trường du lịch thân thiện, nâng cấp các di tích lịch sử, quản lý dịch vụ du lịch tại đô thị du lịch biển...

Cần có tầm nhìn xa trong phát triển du lịch

Lựa chọn chủ đề “Kết nối Di sản thế giới” là một lựa chọn rất trúng và đúng của du lịch Thanh Hóa trong Năm Du lịch quốc gia 2015. Với một địa phương nhiều tiềm năng nhưng lại phát triển dịch vụ chậm hơn so với các địa phương khác, việc liên kết di sản Thành Nhà Hồ và những sản phẩm du lịch khác của Thanh Hóa với các di sản của các tỉnh, thành phố trong nước là bước đi ngắn nhất để phát triển du lịch. Bà Nguyễn Thiện Tâm, Giám đốc một công ty lữ hành ở Đà Nẵng cho biết: “Công ty chúng tôi thường tổ chức các tour du lịch kéo dài từ 3 đến 11 ngày từ Đà Nẵng đi các tỉnh phía Bắc. Thú thực là chúng tôi thường cho du khách dừng chân ở Phong Nha-Kẻ Bàng, Kim Liên quê hương Bác Hồ, Tràng An-Tam Cốc-Hoa Lư, Hà Nội, Hạ Long hoặc Sa Pa, mà không dừng lại ở Thanh Hóa. Lần này được mời tham dự Năm Du lịch quốc gia, chúng tôi sẽ tự trải nghiệm các dịch vụ, sản phẩm du lịch mới của Thanh Hóa, từ đó, sẽ tư vấn cho khách đặt tour nên dừng lại ở Thanh Hóa một đến hai ngày trong hành trình khám phá từ miền Trung ra miền Bắc”.

Việc kết nối du lịch Thanh Hóa với các địa phương khác là điều cần thiết và phải duy trì, nhưng điều cốt lõi là các cơ quan chức năng của Thanh Hóa cần có tầm nhìn xa trong phát triển du lịch. Trước hết, cần phải đa dạng hóa sản phẩm du lịch hướng tới mục tiêu đa dạng hóa thị trường khách du lịch để khai thác tối đa tiềm năng, đặc biệt là khắc phục tính mùa vụ của hoạt động du lịch. Mặt khác, việc đầu tư một sản phẩm du lịch mới cần phải thực hiện một cách bài bản, chuyên nghiệp, để có thể khai thác một cách bền vững. Ví như, Thiền viện Trúc lâm Hàm Rồng vừa hoàn thành giai đoạn 1 và bắt đầu có các đoàn khách đến tham quan bởi vị trí Thiền viện rất đẹp, được xây từ trên cao, nhìn xuống dòng sông Mã thơ mộng. Tuy nhiên, để Thiền viện Trúc lâm Hàm Rồng có thể thu hút nhiều khách du lịch, nhất là khách du lịch quốc tế đến vãn cảnh và tu tập Thiền học, tăng thời gian lưu trú, thiết nghĩ địa phương nên học tập mô hình các thiền viện đã rất thành công ở Việt Nam và hơn thế là tham khảo kinh nghiệm ở một số nước phát triển du lịch thiền viện như Hàn Quốc, Nhật Bản. 

Còn gần 9 tháng nữa Năm Du lịch quốc gia 2015-Thanh Hóa mới kết thúc. Khi đó, dư luận mới có thể biết Thanh Hóa đã làm những gì và đạt được kết quả như thế nào. Tuy nhiên, với nỗ lực có thể nhìn thấy trong việc hoàn thiện các sản phẩm du lịch đã khai thác, cũng như sáng tạo, đa dạng hóa sản phẩm du lịch mới, cùng với khát vọng làm giàu từ ngành “công nghiệp không khói”, có thể tin tưởng vào những bước phát triển mới về chất của du lịch Thanh Hóa trong thời gian tới. 

Bài và ảnh: TRẦN HOÀNG HOÀNG