QĐND - Ở đâu có Bộ đội Phòng không-Không quân (PK-KQ), ở đó có lời ca, điệu múa, tiếng đàn của các nghệ sĩ-chiến sĩ PK-KQ. Không chỉ trong thời lửa đạn, mà trong thời bình, các chương trình biểu diễn của Đoàn Văn công PK-KQ vẫn sôi động, hấp dẫn.

Lịch sử Đoàn Văn công PK-KQ gắn liền với những chặng đường xây dựng, chiến đấu, trưởng thành và lớn mạnh của quân chủng. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, Trung đoàn Phòng không 367 đã có Đội Văn nghệ xung kích biểu diễn động viên cán bộ, chiến sĩ hăng hái chiến đấu. Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, ngày 18-10-1964, Bộ tư lệnh PK-KQ đã quyết định thành lập Đoàn Văn công PK-KQ. Thượng tá Đỗ Viết Tâm, Chính trị viên Đoàn Văn công PK-KQ cho biết: Với chức năng là một đoàn nghệ thuật tổng hợp, đoàn biên chế gồm: Đội Ca, Đội múa, Đội nhạc, Đội kịch, chèo, Đội kỹ thuật hậu đài và phục vụ.

Một tiết mục của Đoàn Văn công PK-KQ.

Để phù hợp với điều kiện cơ động phục vụ bộ đội trên khắp các chiến trường, cùng với các loại nhạc cụ và trang thiết bị gọn nhẹ, đoàn đã tổ chức thành nhiều mũi xung kích phù hợp với yêu cầu biểu diễn nghệ thuật thời chiến. Những chương trình biểu diễn của đoàn với chất lượng nghệ thuật cao, mang đậm bản sắc dân tộc và hơi thở của cuộc sống chiến đấu, sinh hoạt của bộ đội PK-KQ và phản ánh không khí lao động sản xuất của nhân dân. Đi đến đâu, đoàn cũng được các đơn vị và nhân dân địa phương đón mừng và cổ vũ nồng nhiệt. Trong đợt đi biểu diễn phục vụ bộ đội ở chiến trường Khu 4, ngày 2-8-1968, diễn viên múa Nguyễn Thanh Tùng đã anh dũng hy sinh trên đường hành quân làm nhiệm vụ. Liệt sĩ, nghệ sĩ Thanh Tùng là tấm gương sáng cho các thế hệ diễn viên của đoàn noi theo. Tháng 1-2007, liệt sĩ Nguyễn Thanh Tùng đã được Nhà nước truy tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú.

Từ sau năm 1975 đến nay, mỗi năm, đoàn biểu diễn trung bình từ 100 đến 130 buổi phục vụ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân các tỉnh trên cả nước. Đoàn đã 12 lần đến phục vụ bộ đội làm nhiệm vụ trên quần đảo Trường Sa và 5 lần đạt giải xuất sắc tại Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân, toàn quốc.

Đại tá, NSƯT Nguyễn Ngọc Anh, Đoàn trưởng Đoàn Văn công PK-KQ cho biết: “Trong điều kiện hoàn cảnh nào, cán bộ, diễn viên, nhân viên của đoàn cũng mang hết trách nhiệm phục vụ bộ đội và nhân dân, được đông đảo khán giả động viên cổ vũ; lãnh đạo chỉ huy các đơn vị và địa phương đánh giá cao về chất lượng biểu diễn. Nhiều đêm diễn đã trở thành buổi giao lưu văn nghệ thắm tình đoàn kết, để lại ấn tượng tốt đẹp trong lòng đồng bào, chiến sĩ. Do có thành tích phục vụ bộ đội và nhân dân trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, mới đây, Đoàn Văn công PK-KQ đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng danh hiệu cao quý “Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân”.

Bài và ảnh: BÍCH PHƯỢNG - BÙI ĐỨC