QĐND - “Đẹp doanh trại” là một trong những nội dung quan trọng của phong trào “Đẹp người, đẹp doanh trại, đẹp tình quân dân” được triển khai sâu rộng từ nhiều năm qua ở các đơn vị quân đội. Có một đội ngũ đã lặng thầm nghiên cứu, sáng tạo và cống hiến tâm-trí-lực để giúp các đơn vị cơ sở có doanh trại ngày càng đẹp, khang trang, tiện ích-đó là đội ngũ cán bộ, kiến trúc sư, kỹ sư của Viện Thiết kế (Bộ Quốc phòng).

Lắng nghe bộ đội để hoàn thiện thiết kế

Đến Viện Thiết kế những ngày đầu năm 2015, tinh thần làm việc phấn chấn, sáng tạo như ngập tràn trong phòng làm việc của các kỹ sư, kiến trúc sư (KTS). Thiếu tá, KTS Lã Toàn Thắng, Trưởng phòng Thiết kế mẫu và nghiên cứu khoa học phấn khởi khoe với chúng tôi về thiết kế “Mẫu doanh trại tiểu đoàn bộ binh đủ quân” vừa được thủ trưởng Bộ Quốc phòng phê duyệt, phát hành cho các đơn vị trong toàn quân thống nhất thực hiện. Anh Thắng cho biết: Thiết kế mẫu nhà và công trình trong doanh trại tiểu đoàn bộ binh đủ quân do Bộ Quốc phòng phát hành năm 2003 được triển khai trong toàn quân đã đáp ứng được yêu cầu sử dụng, sinh hoạt, huấn luyện, SSCĐ của bộ đội, song vẫn có những bất cập. Để góp phần xây dựng quân đội theo hướng chính quy, hiện đại, chúng tôi đã thực hiện nhiệm vụ thiết kế mẫu mới và được thủ trưởng Bộ Quốc phòng thông qua. Mẫu doanh trại mới đã khắc phục được những tồn tại của mẫu doanh trại cũ, đem lại nhiều tiện ích cho bộ đội khi sử dụng.

Chúng tôi hỏi anh Thắng:

- Về kiến trúc, mẫu doanh trại mới có gì khác biệt lớn so với trước đây không?

- Có rất nhiều nét mới-Anh Thắng nói. Trước đây, kiến trúc doanh trại theo hướng trục hành lang giữa. Mẫu này tập trung được giao thông ngang, hướng cơ động của bộ đội tập trung và tận dụng được không gian sử dụng, tạo nên các khối nhà dày dặn, bề thế nhưng qua sử dụng thì có phần không phù hợp với thời tiết ở nước ta. Vì các phòng ngủ của bộ đội tiếp giáp trực tiếp với thiên nhiên, không có phần đệm. Trong mẫu thiết kế mới, chúng tôi trở lại với mẫu trục hành lang bên, không gian ở của bộ đội ở giữa, hai bên nhà ở có hành lang, mưa nắng không trực tiếp tác động vào phòng ngủ.

Nhóm kiến trúc sư của Viện Thiết kế trực tiếp thiết kế mẫu doanh trại tiểu đoàn bộ binh đủ quân năm 2014 thảo luận về quy hoạch doanh trại.

Đại tá, KTS Lê Minh Chính, Viện trưởng Viện Thiết kế cho biết: Là đơn vị có bề dày truyền thống 60 năm, đội ngũ cán bộ của viện luôn bám sát thực tế, lắng nghe bộ đội để không ngừng bổ sung, hoàn thiện các mẫu doanh trại. Để đưa ra bản thiết kế mẫu mới, các KTS của viện đã trực tiếp đi khảo sát, trực tiếp hỏi han, lắng nghe ý kiến đề xuất của cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 2 (Sư đoàn 395, Quân khu 3), Trung đoàn 66 (Sư đoàn 10, Quân đoàn 3)… và nhiều ý kiến khác tại các hội nghị chuyên ngành; đồng thời phát phiếu thăm dò tại các cơ quan, đơn vị. Qua đó, chúng tôi đã phát hiện ra những vấn đề chưa hợp lý của mẫu doanh trại 2003 để chỉnh sửa, bảo đảm mẫu doanh trại mới có công năng sử dụng tối ưu.

 Doanh trại mới-mỹ quan và thân thiện

Theo Quyết định số 1625/QĐ-BQP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về ban hành hồ sơ thiết kế mẫu doanh trại tiểu đoàn bộ binh đủ quân, mẫu doanh trại mới với giả định hình dạng khu đất cơ bản (hình chữ nhật) để bố trí sơ đồ tổng thể tiểu đoàn bộ binh đủ quân theo hai mô hình, nhà ở chiến sĩ một tầng và nhà ở chiến sĩ hai tầng.

KTS Nguyễn Thị Cẩm Anh, một thành viên tham gia thiết kế mẫu doanh trại mới, cho biết: Mẫu doanh trại mới đã hội đủ các tiêu chí mà bộ đội yêu cầu, đó là “Thích dụng, bền chắc, mỹ quan, kinh tế, thân thiện với môi trường”. Kỹ sư Ngô Trọng Đức cho biết thêm: Đối với mô hình nhà ở chiến sĩ một tầng, mẫu doanh trại mới xác định trục quy hoạch chính nằm ở trung tâm khu đất, trên trục quy hoạch này đặt các hạng mục công trình theo hướng từ cổng vào tiểu đoàn, lần lượt là nhà ở và phòng làm việc chỉ huy tiểu đoàn, phòng Hồ Chí Minh, nhà ăn. Hai bên trục quy hoạch bố trí các dãy nhà ở chiến sĩ và công trình phụ trợ. Hệ thống sân, đường bố trí hài hòa trong tổng thể hoàn chỉnh, bảo đảm huấn luyện và cơ động SSCĐ cũng như trong sinh hoạt thường ngày của bộ đội. Cụ thể, sân tập trung chào cờ nằm trên trục trung tâm, vị trí nằm ở khoảng không gian giữa nhà chỉ huy tiểu đoàn và phòng Hồ Chí Minh; đường diễu duyệt đội ngũ chạy xung quanh sân chào cờ; các sân tập đội ngũ nằm giữa không gian của hai nhà ở chiến sĩ; bãi tập thể lực, bãi vượt vật cản K91, bể bơi huấn luyện nằm gần phòng Hồ Chí Minh tạo nên không gian văn hóa, thể thao của đơn vị; giới hạn của tổng thể không gian cảnh quan doanh trại được bao quanh bởi hệ thống đường giao thông nội bộ. Xen kẽ giữa các hạng mục công trình, hạ tầng bố trí các khoảng xanh (thảm cỏ, cây xanh, vườn tăng gia của đơn vị…). Đây là “không gian mơ ước” mà những người làm nhiệm vụ thiết kế muốn dành tặng bộ đội từ lâu.

KTS Lã Toàn Thắng, Chủ nhiệm đề tài khẳng định: Mẫu doanh trại 2014 có thêm nhiều hạng mục rất mới, như nhà phơi quần áo (có máy sấy đối với các đơn vị ở miền Bắc), khu vực bếp có lò hơi đun nấu thức ăn và nấu nước tắm cho bộ đội về mùa đông, phòng Hồ Chí Minh được thiết kế rộng hơn với khu vực thư viện và khu vực sinh hoạt chung… Với rất nhiều điểm mới, hiện đại, mẫu doanh trại mới khi được triển khai xây dựng chắc chắn sẽ mang lại nhiều tiện ích cho cán bộ, chiến sĩ ở đơn vị cơ sở.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết thêm, thời gian qua, ngoài việc hoàn chỉnh thiết kế mẫu doanh trại tiểu đoàn bộ binh đủ quân, các KTS của Viện Thiết kế cũng đã hoàn chỉnh mẫu doanh trại đồn biên phòng; nghiên cứu xong mẫu kho đạn chiến lược theo yêu cầu của Cục Quân khí (Tổng cục Kỹ thuật); cùng các cơ quan chức năng đề xuất thiết kế mẫu trường bắn, thao trường vượt chướng ngại nước, thao trường trinh sát đặc nhiệm, bãi tập thể lực tổng hợp trình thủ trưởng Bộ, thủ trưởng Bộ Tổng tham mưu phê duyệt; triển khai quy hoạch hệ thống doanh trại cho các đơn vị hải quân. Tinh thần làm việc sáng tạo và những nỗ lực không ngừng của các cán bộ, kỹ sư, KTS của Viện Thiết kế sẽ góp phần tạo nên một “diện mạo mới” cho doanh trại các đơn vị cơ sở trong toàn quân.

Bài và ảnh: TRẦN ĐỨC XƯƠNG