Hành trình từ quá khứ tới tương lai

QĐND - Vở diễn “Chuyến tàu tốc hành trong đêm” của nhà văn Xuân Đức, đạo diễn NSND Trần Ngọc Giàu là một trong những tác phẩm sân khấu mới nhất của Nhà hát Kịch nói Quân đội, dàn dựng cuối năm 2013. Vở diễn là một trong những tác phẩm có giá trị nghệ thuật chất lượng cao biểu diễn phục vụ đông đảo công chúng trong dịp kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam.

“Chuyến tàu tốc hành trong đêm” là kịch bản đã giành giải B (không có giải A) của Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam trao từ năm 2007. Với cách tiếp cận khác về đề tài chiến tranh cách mạng, vở diễn phản ánh cuộc sống của những người lính đã đi qua những mất mát, hy sinh của chiến tranh, nay trở về với đời thường, với những va đập của cuộc sống thời bình khắc nghiệt, nhưng họ vẫn giữ vững phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, để lại những ấn tượng sâu sắc trong lòng khán giả. Một chuyến tàu tốc hành hối hả trong đêm mang theo cả quá khứ, cả cuộc sống hiện tại với bao trăn trở ngổn ngang và mang cả những ước mơ cháy bỏng về tương lai của họ-những người của một thời đang đi về phía bình minh. Tác giả khéo léo kết nối tất cả bằng hình tượng một chuyến tàu tốc hành như một nhân vật kể chuyện đặc biệt.

Cảnh trong vở “Chuyến tàu tốc hành trong đêm”.

Vở kịch bắt đầu từ cuộc gặp gỡ giữa Quyết-một trung đoàn trưởng vô cùng gan dạ, mưu trí và hết lòng thương yêu cấp dưới năm xưa với Mẫn-người đồng đội cũ của mình tại ga tàu tốc hành. Trên hành trình ấy, những hồi ức của một thời máu lửa được sống lại bằng những cảm xúc của “người trong cuộc” chân thực và sống động… Người lính trong “Chuyến tàu tốc hành trong đêm” bước ra đời thường sau chiến tranh phải đứng trước muôn vàn khó khăn và những mặt trái của cơ chế thị trường. Quyết trở về với cuộc sống đời thường đã đối mặt biết bao biến cố xảy ra khiến ông không khỏi day dứt, suy nghĩ. Bên cạnh Quyết là Lốp, người lính bước ra từ khói lửa chiến tranh, phải chịu nhiều đau khổ trong hôn nhân bởi người vợ suốt ngày chì chiết chồng do chỉ biết hoài niệm về chiến trường xưa mà không biết kiếm tiền… Tất cả số phận, hoàn cảnh sống của các nhân vật đã tạo nên một bức tranh cuộc đời muôn mặt, sống động của xã hội hiện nay. Đó là dấu ấn thành công cũng như giá trị tư tưởng nhân văn mà tác phẩm mang lại. Không phải ngẫu nhiên mà vở diễn “Chuyến tàu tốc hành trong đêm”, bên cạnh Huy chương Vàng tại Hội diễn Nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân 2014, còn có Giải thưởng dành cho chỉ đạo nghệ thuật xuất sắc, đạo diễn xuất sắc, họa sĩ xuất sắc. Chính lối diễn mộc mạc, chân thực cùng với tác phong của những người nghệ sĩ-chiến sĩ đã thổi hồn vào mỗi nhân vật trong tác phẩm. Lối diễn “đậm chất lính” ấy đã từ lâu trở thành “thương hiệu” đặc trưng của thế hệ diễn viên Nhà hát Kịch nói Quân đội. Tất cả các nghệ sĩ, bằng tài năng và tâm huyết, bằng tình cảm tri ân với những người lính đã ngã xuống vì độc lập tự do của Tổ quốc đã thổi hồn mình vào nhân vật, làm nên những khoảnh khắc bùng nổ cảm xúc trên sân khấu, ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả. Do đó, thành công từ vở diễn cũng là thành công xứng đáng cho các nghệ sĩ, khi Huy chương Vàng dành cho các nghệ sĩ Đình Thắng (vai Quyết); NSƯT Thu Quế (vai Hoan); Thu Ngà (vai Mẫn hiện tại) và Huyền Sâm (vai Mẫn thời trẻ). Bên cạnh sự hội tụ của dàn diễn viên tài năng, với thiết kế trang trí sân khấu ấn tượng bằng màn hình 3D đã mang đến những sắc màu mới, hấp dẫn, lôi cuốn người xem “Chuyến tàu tốc hành trong đêm”.

Vở kịch thêm lần nữa khẳng định, điều không thể mất đó là: Dù có phải trải qua bao biến cố, thăng trầm trong cuộc sống, nhưng tình đồng đội, tình yêu nước nồng nàn vẫn mãi là sợi chỉ đỏ xuyên suốt và trường tồn với thời gian.