Cất tiếng khóc non nớt chào thế giới, tôi cảm nhận mùa đông bằng hơi ấm lòng mẹ trong mùi sữa thơm ngọt ngào. Khi nghĩ về mẹ, bao giờ tâm hồn tôi cũng được an nhiên, dường như mọi bộn bề bỗng chốc được xoa dịu, chỉ còn lại yêu thương lắng thành dòng chảy ký ức êm đềm len lỏi trong tim. Tôi thầm nói lời cảm ơn mùa đông đã mở cánh cửa chào đón tôi, cùng ánh mắt âu yếm rưng rưng của mẹ và niềm vỡ òa hạnh phúc của cha. Dù ngày tôi được sinh ra mịt mùng mưa gió, nhưng tôi luôn tin những gió mưa lạnh lẽo ấy đã khiến tôi mạnh mẽ hơn, để tôi biết trân quý từng khoảnh khắc bên mẹ giữa hơi ấm yên bình.
Những ngày mùa đông, đêm thường đến rất nhanh cùng bóng tối mênh mang và tiếng muỗi vo ve, tiếng côn trùng thầm thì bất tận. Có những đêm mất điện, bên ngọn đèn dầu tù mù tỏa quầng sáng lặng thầm, chị em tôi quây quần bên mẹ để nghe bao câu chuyện xưa nhuốm màu thời gian. Thích nhất vẫn là lúc vừa được nghe giọng kể thủ thỉ, ân cần của mẹ, vừa mân mê, hít hà củ khoai lang còn tỏa khói trên tay. Gian nhà nhỏ có cánh võng đong đưa kẽo kẹt, nhịp nhàng bỗng ấm áp xiết bao mặc ngoài trời ủ dột mưa gió. Áp mặt vào tấm lưng "một nắng hai sương" của mẹ, manh áo cũ còn ngây ngây mùi mồ hôi lam lũ, mái tóc dài đã thưa đi nhiều theo dòng đời đa đoan, tôi từ từ chìm vào giấc mơ dịu ngọt. Những đêm đông tựa cổ tích như thế thảnh thơi trôi qua miền thơ ấu, dung dưỡng, vỗ về tâm hồn tôi bằng yêu thương lắng dịu vô ngần.
Có lẽ mùa đông lạnh nhất với tôi là những mùa đông xa mẹ. Hơi lạnh bồng bềnh, se sắt buổi sớm mai níu lòng tôi chùng xuống bởi những thiếu vắng, trống trải nơi đất khách. Không dưng lại nhớ da diết cảm giác được thức dậy ở quê nhà, được biếng lười nấn ná cuộn mình trong chăn, không vội vàng, khẽ khàng lắng nghe những thanh âm thân thuộc. Tiếng bước chân một đời lặng lẽ, tảo tần của mẹ, tiếng đàn gà lục cục tranh nhau mổ thóc, tiếng củi khô lách tách trong bếp lửa rực hồng… Bao thanh âm bình dị ấy cứ vọng vang trong tâm thức, có xa rồi mới nghẹn lòng nhớ một khoảng trời chân phương mà lòng tôi thuộc về. Giờ đây, những cơn gió bấc lúc ào ạt, lúc mơn man như cuốn tôi vào miền dĩ vãng thao thiết niềm thương, lại rưng rưng thèm được ngửi mùi khói bếp đượm nồng. Có đi xa mới thấm thía chẳng có nơi nào ấm áp và chở che hơn góc bếp của mẹ. Ở nơi ấy, ngọn lửa của yêu thương diệu vợi vẫn cháy mãi trong trái tim ăm ắp hình bóng cội nguồn.
Mùa đông đầu tiên xa nhà, ngày trở về khi mới vừa bước qua cánh cổng, tôi đã vỡ òa rối rít cất tiếng gọi mẹ. Nụ cười hiền bao dung, ánh mắt nghẹn ngào rưng rức của mẹ đón tôi về như sưởi ấm cả chiều đông. Từ lúc còn bé dại trong vòng tay mẹ rồi lớn lên xa mẹ, xa quê, mỗi mùa đông đi qua lại mang một xúc cảm riêng biệt, lại in đậm bao yêu dấu không thể nào quên. Để rồi lưu lại trong tôi là những trang nhật ký thời gian, có vui buồn, có khắc khoải, hoài niệm, nhung nhớ… tất cả đều thật đẹp, thật quý giá bởi còn có những người đồng hành cùng tôi, cùng sẻ san hơi ấm và những mến thương chân thành. Trong cơn mưa bất chợt, dường như vang lên từ tâm thức giọng hời ru chứa chan nỗi niềm mưa nắng của mẹ, tôi biết mẹ vẫn lặng lẽ dõi theo từng bước tôi đi trên đường đời.
Mỗi mùa đông về, tôi lại thấy lòng mình như nhớ mẹ nhiều hơn…
Tản văn của TRẦN VĂN THIÊN