Phóng viên (PV): Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2020 diễn ra trong bối cảnh đặc biệt nhất từ trước đến nay. Ngày mai (8-8), các thí sinh sẽ bước vào buổi làm thủ tục thi, công tác chuẩn bị cho kỳ thi lúc này thế nào, thưa ông?
PGS, TS Mai Văn Trinh: Tôi có thể khẳng định, cho đến nay, tất cả đều đã sẵn sàng. Công tác kiểm tra chuẩn bị thi đã được Bộ GD-ĐT triển khai rất quyết liệt và có thể nói rằng hầu hết, đa số các địa phương đều đã được kiểm tra. Trong quá trình kiểm tra như vậy, những gì khó khăn, vướng mắc, chưa chuẩn đều được hướng dẫn, xử lý kịp thời trước khi bước vào kỳ thi.
Cũng phải nói thêm, trong bối cảnh dịch bệnh, công tác phòng, chống dịch được ngành giáo dục đặc biệt chú trọng. Chúng tôi lưu ý các địa phương, các điểm thi, phòng thi luôn luôn xác định các thí sinh, thầy cô giáo, cán bộ, giáo viên phải được thi, làm thi trong một môi trường an toàn. Do đó các điểm thi trước và sau quá trình tổ chức thi đều được khử khuẩn. Ở mỗi điểm thi phải có bộ phận y tế thường trực bao gồm có cán bộ đủ chuyên môn, có phòng y tế, có các thiết bị y tế và có đủ cơ số thuốc để sẵn sàng ứng phó với các trường hợp có thể xảy ra.
Ngoài ra còn có phòng thi dự phòng để sẵn sàng ứng phó với các trường hợp phát sinh. Các điểm thi phải trang bị máy đo thân nhiệt để phát hiện thí sinh có nghi vấn, ho, sốt để có giải pháp phù hợp.
PV: Trong bối cảnh này, Bộ GD-ĐT đã có phương án dự phòng nào để bảo đảm an toàn cho kỳ thi?
PGS, TS Mai Văn Trinh: Ngay cả khi dịch Covid-19 chưa bùng phát trở lại, thì trong quá trình chỉ đạo, Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo các địa phương có phương án dự phòng. Chúng tôi nhấn mạnh vào dự phòng cho các trường hợp thiên tai bất thường như có lũ quét hay các thiên tai cực đoan khác. Bên cạnh đó, Bộ cũng chỉ đạo các địa phương chủ động có phương án ứng phó với dịch bệnh. Khi dịch bệnh bùng phát trở lại, các địa phương đều không bất ngờ. Trạng thái là rất chủ động cho công tác này.
Khi dịch bùng phát trở lại, Bộ GD-ĐT đã phối hợp với Bộ Y tế, bám sát các chỉ đạo của Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống Covid-19. Đặc biệt căn cứ tình hình cụ thể các địa phương, đã ra các văn bản hướng dẫn rất cụ thể cho việc tổ chức thi trong hoàn cảnh này. Theo đó, theo nguyên tắc thực hiện mục tiêu kép, trạng thái bình thường mới. Kỳ thi vẫn diễn ra bình thường nhưng phải bảo đảm an toàn. Nên những nơi nào, những em học sinh nào an toàn thì tham gia thi đợt này; nơi nào chưa an toàn, những học sinh nào đang bị F1, F2 thì sẽ thi vào đợt bổ sung.
Có thể nói việc quyết định phương án tổ chức thi tốt nghiệp THPT 2020 trong bối cảnh dịch Covid-19 hiện nay là một sự tính toán rất đa chiều để bảo đảm quyền lợi của các bên liên quan, đặc biệt đảm bảo quyền lợi của các thí sinh. Đó là quyền được tham dự một kỳ thi theo quy định của Luật Giáo dục, quyền được chăm sóc sức khỏe, được thi trong điều kiện an toàn nhất để ổn định tâm lý và sức khỏe để làm bài tốt nhất trong khả năng của mình. Quyền thứ 3 rõ ràng nhất là với cách thức tổ chức như vậy thì các thí sinh thi sau vẫn được tham dự một kỳ thi, vẫn được dùng kết quả thi để xét tuyển vào các trường ĐH, CĐ, đặc biệt là các trường được gọi là tốp trên sử dụng kết quả thi để xét vào tuyển sinh.
Do đó, việc tổ chức thi cho các thí sinh thi đợt này chưa tham gia được là một giải pháp, mặc dù vất vả hơn cho các thầy cô giáo, vất vả hơn cho Bộ GD-ĐT và các các địa phương nhưng vì quyền lợi của thí sinh, chúng ta quyết tâm thực hiện.
    |
 |
|
Thí sinh dự thi. Ảnh minh họa. |
PV: Nhiều thí sinh lo lắng thi đợt sau có thể sẽ gặp đề khó hơn thi đợt 1, dẫn đến không công bằng giữa các thí sinh. Xin ông cho biết thêm về điều này?
PGS, TS Mai Văn Trinh: Chúng ta biết rằng kỳ thi nào cũng vậy, để đạt được yêu cầu mục đích của kỳ thi thì chúng ta phải xây dựng được đề thi đáp ứng được yêu cầu, mục đích của kỳ thi đó. Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay cũng như vậy, để làm được điều đó, về mặt giải pháp khoa học, chúng ta phải có một cấu trúc đề thi thể hiện qua ma trận đề thi và xuất phát từ ngân hàng câu hỏi phong phú. Các câu hỏi đã được xây dựng theo đúng chuẩn hóa thì trên cấu trúc đề thi như vậy, sử dụng các câu hỏi trong ngân hàng, chúng ta sẽ xây dựng nên đề thi đáp ứng mục đích kỳ thi.
Đợt thi tới đây cũng xuất phát từ cấu trúc đề thi ổn định. Ngân hàng câu hỏi chúng ta đã có sẵn thì bằng các giải pháp kỹ thuật, chúng ta sẽ xây dựng được một đề thi có độ khó, có độ tương đồng ở mức độ chấp nhận được để tạo quyền lợi và sự bình đẳng cho các thí sinh thi đợt sau
PV: Bộ Công an có lưu ý việc thí sinh có thể gian lận thi cử nhờ việc đeo khẩu trang vào phòng thi, Bộ GD-ĐT có giải pháp gì không, thưa ông?
PGS, TS Mai Văn Trinh: Việc phòng chống gian lận, trong đó có gian lận có tổ chức, gian lận sử dụng thiết bị công nghệ cao, trong nhiều năm trở lại đây, Bộ GD-ĐT đã được Bộ Công an phối hợp chặt chẽ, triển khai quyết liệt ở các địa phương. Năm nay cũng như vậy.
Năm nay thiết bị gian lận công nghệ cao năm nay có chiều hướng tinh vi hơn, nhỏ gọn hơn. Bộ Công an đã triển khai tinh thần này, chỉ đạo xuống PA03 của các địa phương và trong quá trình tập huấn. Các thầy cô cũng đã được giới thiệu những kiến thức, kỹ năng nhất định trong phát hiện các thiết bị gian lận công nghệ cao.
Tuy nhiên, việc phát hiện thiết bị công nghệ cao trên thực tế khá khó khăn, nên việc quan trọng nhất là các giáo viên coi thi, cán bộ coi thi tại phòng thi phải quan sát được những diễn biến tân lý, những tình huống cụ thể, những hành động bất thường của thí sinh, để từ đó phát hiện được gian lận.
Để phòng ngừa, hạn chế gian lận thi cử, chúng tôi khuyến cáo nếu có đủ điều kiện thì các địa phương trang bị đồng loạt khẩu trang y tế cho thí sinh. Nếu không có đủ điều kiện như vậy, chúng ta quy ước sẽ sử dụng khẩu trang y tế, nhưng những thí sinh mang khẩu trang khác, có nghi vấn thì sẵn sàng sử dụng khẩu trang dự phòng có sẵn tại điểm thi để phát cho các em.
Quan trọng nhất là chúng ta tiếp tục làm công tác tuyên truyền, giáo dục để đối với học sinh, để các em nhận thức rằng, dù trong dịch bệnh thách thức như vậy, nhưng Bộ GD-ĐT, các địa phương, các thầy cô giáo, sở ban ngành liên quan cố gắng, quyết tâm để tổ chức một kỳ thi an toàn, nghiêm túc, công bằng. Mọi gian lận nếu bị phát hiện thì thí sinh sẽ là người thiệt thòi nhất.
Cùng với đó, những phòng thi nào mà có cửa sổ giáp với đường đi, giáp với nơi có nguy cơ xảy ra lộ lọt đề thi thì phải có các giải pháp bảo đảm an toàn cho kỳ thi, nhưng vẫn đảm bảo thông thoáng, ánh sáng tùy theo tình hình địa phương nhưng an toàn về phòng, chống Covid-19, an toàn về kỳ thi là mục tiêu hàng đầu.
PV: Ông có lưu ý gì đối với các thí sinh và cán bộ trước kỳ thi này?
PGS, TS Mai Văn Trinh: Ngày mai, các cán bộ, giáo viên, thí sinh chính thức bước vào làm các thủ tục cho kỳ thi, tôi có một số lưu ý. Thứ nhất, học sinh, cán bộ giáo viên tham gia đợt thi này phải thực hiện nghiêm túc, đầy đủ hướng dẫn của ngành y tế trong việc phòng, chống dịch Covid-19. Trước hết là để bảo vệ chính bản thân mình.
Thứ hai là đối với cán bộ giáo viên. Yêu cầu các thầy cô là một lần nữa rà soát lại, nắm vững lại quy chế, trách nhiệm, nhiệm vụ trong vị trí mà mình được phân công.
Đối với các em học sinh, thầy khuyên các em bình tĩnh, tự tin. Các em đã cố gắng học tập, một năm chuẩn bị rất kỹ và cả xã hội, cha mẹ, Đảng, Nhà nước, hệ thống chính trị đồng loạt vào cuộc để đảm bảo môi trường thi an toàn nhất cho các em. Do đó cần bình tĩnh, tự tin, thi nghiêm túc để đạt kết quả tốt nhất. Chúc các em sức khỏe, thành công và đạt kết quả cao trong kỳ thi năm nay.
PV: Trân trọng cảm ơn ông!
KHÁNH HÀ (ghi)