Phóng viên (PV): Thưa ông, nhiều người cho rằng, nhờ có việc chuẩn bị cho chương trình GDPT mới mà CSVC trường học thêm một lần nữa được chú trọng. Xin cho biết ý kiến của ông về vấn đề này?
Ông Phạm Hùng Anh: Tôi cho rằng đó là quan điểm chưa đúng. Ở Việt Nam cũng như các nước trên thế giới, chu kỳ thay đổi chương trình giáo dục khoảng từ 5 đến 10 năm một lần. Sự thay đổi chủ yếu là sắp xếp lại nội dung, đổi mới phương pháp, bổ sung và phát triển các công nghệ phục vụ dạy học. Về cơ bản, CSVC, thiết bị bảo đảm cho chương trình hằng năm vẫn được bổ sung, bảo đảm và tuân theo những quy chuẩn nhất định. Khi áp dụng một chương trình giáo dục mới, thì CSVC cũng được điều chỉnh cho phù hợp.
PV: Còn hơn một năm nữa, chương trình GDPT mới sẽ được triển khai. Tuy nhiên, việc bảo đảm phòng học ở các thành phố lớn vẫn còn nhiều khó khăn, chúng ta sẽ giải quyết vấn đề này ra sao, thưa ông?
Ông Phạm Hùng Anh: Ở các địa phương vẫn còn những khó khăn mang tính cục bộ. Trong đó, khó khăn về thiếu hệ thống lớp học lại chủ yếu nằm ở các thành phố lớn, các khu công nghiệp tập trung đông dân cư. Nguyên nhân chủ yếu là do thiếu diện tích đất để mở rộng lớp học và xây dựng các sân chơi, bãi tập. Bộ GD&ĐT đã có những tính toán và hướng dẫn những cơ sở giáo dục chưa đủ điều kiện về CSVC khi áp dụng chương trình GDPT mới sẽ dạy học 1 buổi/ngày. Tỷ lệ các cơ sở này chiếm khoảng 10% trong tổng số trường tiểu học áp dụng chương trình mới trong năm học 2020-2021. Ngành giáo dục cũng đặt ra mục tiêu, phối hợp tốt với các địa phương để đến năm 2021, bố trí đủ điều kiện tổ chức dạy học 2 buổi/ngày. Bộ GD&ĐT cũng đã ban hành quy chuẩn diện tích tối thiểu cho học sinh trong nhà trường đối với cấp tiểu học là 4m2/học sinh; các phòng học bộ môn tối thiểu 1,8 đến 2m2/học sinh.
Ở các thành phố lớn, Bộ GD&ĐT đã tháo gỡ bằng cách cho phép ngành giáo dục các địa phương tham mưu với chính quyền được nâng tầng để có thêm phòng học. Với các trường đủ tiêu chuẩn nâng tầng thì các phòng phục vụ sẽ được di rời lên tầng cao, còn các phòng ở tầng thấp sẽ bố trí làm phòng học, khu vực tổ chức hoạt động dạy học cho học sinh.
PV: Ngoài phòng học thì vấn đề sân chơi, bãi tập để đáp ứng yêu cầu hoạt động giáo dục sẽ được bảo đảm thế nào?
Ông Phạm Hùng Anh: Sân chơi bãi tập ở các khu đô thị lớn cũng là vấn đề cần tháo gỡ. Ngành giáo dục đã hướng dẫn các trường về việc khuyến khích mượn khu sân chơi chung, khu nhà văn hóa của địa phương để phối hợp sử dụng các diện tích này làm sân chơi, bãi tập cho học sinh. Các tỉnh, thành phố đều có khu văn hóa, khu thể thao. Nếu tận dụng tốt có thể giải quyết được vấn đề sân chơi bãi tập cho học sinh.
PV: Theo ông, đến thời điểm này còn những khó khăn, bất cập gì về CSVC trước khi thực hiện chương trình GDPT mới?
Ông Phạm Hùng Anh: Việc đánh giá CSVC đã sẵn sàng đáp ứng chương trình mới hay chưa, còn những khó khăn nào cần được nhìn nhận ở từng cấp học. Với cấp trung học thì gần như số phòng đã đủ để đáp ứng điều kiện tổ chức các hoạt động giáo dục theo chương trình mới. Còn với cấp tiểu học thì mới đáp ứng 90% sẵn sàng hoạt động theo chương trình này.
Thêm một khó khăn nữa là khi chúng ta gấp rút bổ sung CSVC cho chương trình GDPT lại rơi vào đúng giai đoạn nửa cuối của chu kỳ tài chính 2016-2020. Cho nên việc bố trí kinh phí của địa phương và Trung ương sẽ gặp những khó khăn nhất định. Cùng với đó, thời điểm này ngành giáo dục đang thực hiện hai nghị quyết lớn: Nghị quyết số 29-NQ/TW của Đảng khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; và Nghị quyết số 19-NQ/TW của Đảng khóa XII về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập. Đối với ngành giáo dục được yêu cầu rà soát lại các trường công lập, trên cơ sở đó dồn dịch các điểm nhỏ để giảm đầu mối. Vì thế, nếu các địa phương triển khai một cách máy móc sẽ tạo nên sự mâu thuẫn và vô hình trung gây áp lực lên CSVC để thực hiện mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục và triển khai chương trình GDPT mới.
PV: Thời gian tới, chúng ta sẽ tập trung vào những vấn đề gì để có thể bổ sung CSVC bảo đảm góp phần thực hiện tốt chương trình GDPT mới ngay từ đầu?
Ông Phạm Hùng Anh: Chương trình GDPT mới áp dụng theo lộ trình. Năm học 2020-2021 mới chỉ lớp 1, năm sau là lớp 2. Như vậy, việc ưu tiên bổ sung CSVC và thiết bị cũng sẽ tiến hành theo trình tự đó. Đầu tiên, chúng ta sẽ ưu tiên mua sắm, bổ sung thiết bị cho lớp 1. Các địa phương nên bố trí thực hiện theo đúng lộ trình đó để xác định nội dung ưu tiên, gồm: Đầu tiên là bổ sung phòng học; hai là mua sắm bổ sung thiết bị. Cùng với đó, ngành giáo dục sẽ tiếp tục có sự rà soát, điều chỉnh các quy chuẩn thiết bị trường học để tham mưu, đề xuất với Chính phủ và Quốc hội có sự ưu tiên đầu tư CSVC giáo dục cho các địa phương còn khó khăn.
PV: Trân trọng cảm ơn ông!
DUY VĂN (thực hiện)