Theo dòng chảy của thời kỳ đổi mới, tuổi trẻ huyện vùng cao Mai Châu (Hòa Bình) cũng tiếp cận và đón nhận luồng văn hóa tiên tiến, làm phong phú hơn đời sống vật chất, tinh thần. Song điều đáng quý là bản sắc văn hóa dân tộc vẫn luôn được thận trọng, giữ gìn trong mỗi nếp nhà, thể hiện ngay từ trang phục, lời nói, mối quan hệ gia đình, lao động sản xuất và lời ca, điệu múa trong sinh hoạt văn hóa, văn nghệ. Đã thành thông lệ, những ngày tết cổ truyền hay dịp lễ, hội, mỗi xã, thị trấn lại nhộn nhịp tổ chức hoạt động giao lưu văn nghệ, thể thao mà ở đó không thể thiếu bài hát dân ca Thái, tiếng sáo, tiếng chiêng vang vọng khắp bản làng.
Hiện tại, huyện Mai Châu có 145 đội văn nghệ quần chúng, trong đó, 90% thành viên là đoàn viên thanh niên (ĐVTN). Đây là lực lượng nòng cốt tham gia giữ gìn, phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống. Ghi nhận cho nỗ lực này, nhân dịp kỷ niệm thành lập Hội Liên hiệp Thanh niên (LHTN) Việt Nam năm 2006, Đội thanh niên tình nguyện giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc huyện Mai Châu đã được Tỉnh đoàn tuyên dương, khen thưởng. Đội trưởng Hà Công Toàn cho biết: Những tiết mục của chúng em ít có sự náo nhiệt, sôi động của dòng nhạc trẻ mà chủ yếu là nhạc dân tộc. Với vai trò là đội văn nghệ xung kích của huyện, chúng em tự hào được góp công sức nhỏ bé của mình vào công việc giữ gìn bản sắc văn hóa, mang lại niềm vui cho cuộc đời. Không chỉ đi biểu diễn phục vụ nhân dân các xã vùng sâu, vùng cao, đội còn thường xuyên có những đêm diễn phục vụ du khách đến thăm Mai Châu. Qua những tiết mục truyền thống như: cầu mùa, cầu mưa, múa xòe trống chiêng, chợ tình gọi bạn, múa giao duyên và những bài hát ca ngợi quê hương... Đã phần nào tái hiện được công việc, nếp sinh hoạt thường ngày của dân tộc Thái, từ đó cũng góp phần quảng bá, giúp du khách hiểu thêm về nét văn hóa riêng của các dân tộc huyện Mai Châu. Được biết, khơi dậy và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc không chỉ qua hoạt động văn hóa, văn nghệ mà còn được tuổi trẻ huyện Mai Châu giữ gìn ở chữ viết và trong lao động sản xuất. Đến nay, toàn huyện đã mở được 8 lớp học chữ Thái, trong đó có hơn 100 ĐVTN tham gia. Huyện cũng có những thanh niên vừa trực tiếp dạy chữ Thái, vừa tham gia dịch những bài thơ, hò vè cổ của người Thái giúp người dân hiểu hơn về cuộc sống thời xưa.
NHAN SINH