Thanh Oai, Chương Mỹ, Mỹ Đức... năm nay các thị trấn, thị tứ rồi cả các làng, xóm xứ Đoài cùng hẹn nhau trang trí những dây cờ đủ màu. Theo thói quen thuở là lính hải quân, tôi gọi cách treo cờ ngang phố, ngang ngõ xóm là cờ đầy như những dịp tàu chiến đi vào ngày lễ trọng. Xuân Tết này những phố, những làng như thể những con tàu đang vươn ra khơi xa.

Nối tiếp một năm Canh Tý 2020 quá đặc biệt là cái Tết Tân Sửu 2021 cũng đặc biệt đến lạ lùng. Vui đấy mà lo đấy, người ở phố ngóng về làng, người ở làng trông về phố và tất cả cùng ngóng về các khu cách ly. Tết là đoàn tụ mà phải xa nhau. Điện thoại nóng lên vì những lời chúc tụng, thăm hỏi nhau, vì những cuộc gọi video truyền cảnh sắc nhà nhà đón Tết, cả từ mọi miền, cả từ những chân trời thế giới. Đâu chỉ là cầu chúc nhau an khang, thịnh vượng mà là những gương mặt khẩu trang, những dặn dò, nhắn gửi giữ gìn an toàn. Cả làng, cả chung cư, khối phố an toàn thì mỗi người mới có thể an toàn. Rộng hơn, đúng hơn là cả đất nước, cả hành tinh sạch giặc Covid-19 thì mỗi con người mới thực sự an toàn. Ai cũng hiểu điều đó và nỗi lo riêng hòa cùng nỗi lo chung. Tin tức kịp thời truyền lan, Chí Linh, Vân Đồn vừa khoanh vùng kiểm soát được dịch thì những huyện, xã khác của Hải Dương rồi Hưng Yên, Bắc Giang lại có người bị lây nhiễm. Những khu vực ở Tây Nguyên đang thực hiện giãn cách, các sân bay lớn Nội Bài, Tân Sơn Nhất và nhiều khu dân cư đang thực hiện xét nghiệm, truy vết thì học sinh Trường Tiểu học Xuân Phương (Nam Từ Liêm, Hà Nội) được an toàn trở về nhau sau đợt cách ly trước và trong Tết... Những bản mới, trường mới vừa dựng lên sau mưa lũ, sạt lở đất để kịp cho việc học hành, đón Tết ở Nam Trà My (Quảng Nam), thì ở tây Thừa Thiên Huế, tây Quảng Ngãi lại có tin nước mặn tràn về nhiều miệt vườn Đồng bằng sông Cửu Long. Những nỗi lo xuyên Tết, những công việc, những công trình khẩn trương, những y sĩ, bác sĩ, những cán bộ chiến sĩ quân đội, công an vẫn trụ trên tuyến đầu xuyên Tết.

leftcenterrightdel
Cờ hoa rực rỡ trên đường Nguyễn Chí Thanh (TP Hà Nội). Ảnh: Trọng Hải. 

*

*  *

“Phía trước là nhân dân”-câu nói ấy vang lên trong tim cán bộ, chiến sĩ ta trong mọi hành trình bảo vệ, cứu giúp người dân trong suốt năm qua. Câu nói ấy nghẹn ngào trong nước mắt của đồng chí Phó tư lệnh Quân khu 4 tại buổi lễ tiễn đưa các đồng đội sau đợt núi lở bất ngờ ở Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 337. Những ngày tiễn đưa anh em ở Hướng Hóa, ở Rào Trăng ấy tôi không thể có mặt nhưng nỗi cảm phục, tiếc thương, nỗi nhớ cứ trào lên. Tôi từng được đến chính khu doanh trại khang trang, đầm ấm ấy của các anh. Tôi đã chứng kiến những mầm cây giống đầu tiên do các anh gieo trồng mọc lên ngay trên những dải đồi, thửa ruộng của vùng rừng Quảng Trị đã bị tàn phá trong chiến tranh. Sa Mù, Hướng Phùng, Hướng Lập, Khe Sanh, Đắc Krông... nơi chúng tôi đi qua trên đường vào Nam năm xưa thì ngay trong những ngày hòa bình đầu tiên các anh đã trở lại. Rồi những đơn vị Quân đội ta bạt núi, sẻ đường, lắp cầu để mở đường Hồ Chí Minh. Con đường hiện ra, các đơn vị chuyển xuống xây dựng các đoạn tuyến tiếp theo nhưng các anh ở lại. Ở lại để cùng bà con Vân Kiều, Pa Cô gây dựng lại những cánh rừng, khai mở từng thửa ruộng từng khoảnh đồi nương. Năm tháng dần qua, những bản, làng mới, ngôi trường mới, trạm xá quân-dân y mọc lên. Những đặc sản cà phê, rồi chuối ngự, miến dong “Trường Sơn” từ bàn tay quân dân đã đến với nhiều miền đất nước... Các anh ngã xuống sau những điều kỳ diệu đã hiện lên.

Phía trước là nhân dân-trong những ngày cuối năm, đầu năm này lại vang lên âm hưởng ấy suốt dọc dài biên giới trên bộ, trên các vùng biển, đảo. Chị em trong đoàn đại biểu Hội Liên hiệp Phụ nữ TP Hà Nội đi thăm, chúc Tết các đồn, trạm, chốt biên phòng tỉnh Kon Tum vừa trở về nói với tôi: Có đến tận nơi chúng em mới hiểu bộ đội ta vượt qua khó khăn, gian khổ thế nào. Giữa núi rừng chỉ có một tấm lưới che tạm làm mái lán sao cho có thể chống chịu được mưa rét?

Vâng, các chị thương bộ đội và bộ đội thương các chị đã vất vả leo đèo, lội suối đến với điểm chốt. Lính trẻ lao xao: Chúng em thiếu nhiều thứ nhưng tự khắc phục được. Lại có quà của các chị và đơn vị cùng nhiều nơi gửi đến nhưng còn gì quý hơn, quý đến bất ngờ mà chẳng dám mơ là được gặp các chị ngay tại nơi làm nhiệm vụ. Hậu phương luôn nhớ, luôn thật gần. Chúng em sẽ chuyển tấm lòng của các chị đến các điểm chốt khác.

Vâng, từ phía Đông Bắc, Tây Bắc đến phía Tây, Tây Nam là hàng nghìn điểm chốt biên phòng làm nên phên giậu cho Tổ quốc yên bình. Tuổi xuân chiến sĩ mãi góp nên những mùa xuân đất nước.

 *

*     *

Mồng Bốn, mồng Năm Tết quanh Hồ Gươm lại đã đông người. Tuyến phố đi bộ không mở, không có hát hò, nhảy múa, trẻ nhỏ không được trượt pa-tanh, không được thả bóng bay nhưng những tốp người đi bộ, những dòng xe máy nối nhau cứ vòng đi vòng lại. Người dân nhớ, thèm và có thể qua đây để hít thở không khí xuân sang, để được nhìn thấy mặt người, mặt phố. Sự bình tĩnh, tự tin của không gian Hồ Gươm hiện lên. Với cách thức mới hay chiến thuật mới khoanh vùng, giãn cách từng trọng điểm, từng mức độ không gian Hồ Gươm vẫn thể hiện sự bình tĩnh, tự tin, vừa thoáng đãng, thoải mái vừa nghiêm cẩn. Trạng thái bình thường mới là thế, nơi đâu, nhà nào cũng có Tết nhưng nơi đâu cũng phải giữ gìn.

Thực sự tôi không hiểu hết truy vết thần tốc là phải làm những gì và cách thức truy vết bằng công nghệ kết nối vạn vật và vận hành robot ra sao. Nhưng hình ảnh những y sĩ, bác sĩ, các nhà khoa học và cả những sinh viên, thanh niên tình nguyện ngày nối ngày, đêm tiếp đêm liên tục túc trực tại các bệnh viện, khu cách ly hoặc bám máy tính suốt nhiều ngày tháng trước, trong và sau Tết đã cho thấy họ đã vất vả, tận tụy và hy sinh đến thế nào. Ngoài kia, cuộc sống vẫn đang diễn ra xứng đáng với dâng hiến của họ. Nông dân, công nhân người buôn bán, vận chuyển vẫn cần mẫn đưa thực phẩm, hàng hóa đến các siêu thị, đến chợ lớn, chợ nhỏ và đến tận từng nhà. “Có biến nghị quyết thành hiện thực hay không, có ra của cải vật chất, mang lại giàu có và hạnh phúc cho nhân dân hay không, đó mới là thành công thực tế của đại hội”-Chính cuộc sống đã chứng thực cho lời nói của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng sau ngày kết thúc Đại hội lần thứ XIII. Các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước ta mong mỏi và chỉ đạo cán bộ và nhân dân đồng lòng, góp sức để thực hiện tốt mọi nhiệm vụ, mọi phần việc ngay từ những ngày đầu, tháng đầu của năm 2021 thì thực tế đã trả lời. Ngay trong tháng 1 vừa qua, xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đã tăng mạnh. Xuất khẩu đạt 27,7 tỷ USD, tăng hơn 50% so với cùng kỳ năm 2020; nhập khẩu đạt 26,4 tỷ USD, tăng 41% so với cùng kỳ năm 2020. Tháng 1 năm trước là nhập siêu 276 triệu USD, tháng 1 năm nay là xuất siêu 1,3 tỷ USD. Còn nhiều số liệu khác đáng khích lệ về kết quả thực hiện mục tiêu kép của toàn Đảng, toàn dân. Và chúng ta cũng hiểu rõ rằng, phía trước còn cần nhiều nỗ lực hơn nữa để các doanh nghiệp nội bứt phát mạnh mẽ trong tăng cường nội lực, hội nhập kinh tế quốc tế. Công cuộc chuyển đổi số quốc gia, thực hiện Cách mạng công nghiệp 4.0 mới chỉ ở chặng đầu. Cái mới nào cũng khó khăn song khí chất của một năm vượt khó cùng thành công của Đại hội XIII đã khơi mở, tiếp sức nâng bước chúng ta. Mọi giềng mối, trụ cột đất nước từ trong Đảng, trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc đều vững mạnh hẳn lên.

Dù lắm đổi thay, trắc trở song mẹ thiên nhiên vẫn mãi bao dung ôm ấp cho cuộc sống sinh sôi, nảy nở. Xuân mới đã tràn về như những triệu năm, ngàn năm. Nếu như từ sự can trường, thích nghi trong suốt chiều dài lịch sử mà dân tộc ta đã hình thành, trường tồn và phát triển thì sự thích ứng, chủ động thích ứng trước biến động chưa từng có của đại dịch đã giúp cho thế hệ người Việt Nam hôm nay vượt lên. Đâu chỉ riêng lo, đâu chỉ là “bửu bối” riêng mình, với tư cách Chủ tịch khối ASEAN trong năm 2020, phương châm “Gắn kết và chủ động thích ứng” đã được cả cộng đồng đón nhận và cùng hiện thực hóa. Rộng mở hơn, bạn bầu quốc tế, khối APEC và Liên hợp quốc cũng ghi nhận và đồng lòng cùng các đề xuất từ chúng ta. “Việt Nam-thích ứng” đã trở thành từ khóa được trân trọng toàn cầu. Hạnh phúc tự tay ta, phép màu tự lòng ta, dòng máu Lạc Hồng, dòng máu Việt Nam tự cường là vậy.

Xuân mới xốn xang, bước đi trên phố, trên làng những câu nói của người dân làm lòng ta rạo rực: “Từ “Ưu tiên dùng hàng Việt Nam” nay có thể nói “Tự hào dùng hàng Việt Nam”. Kia nữa, lời của các bà, các chị: “Hãy sống như những đóa hoa”. Thương yêu cao quý thế người Việt Nam mình-“Người ta là hoa của đất”. Năm Tân Sửu, năm con trâu, đã qua rồi nghĩa đen của “Con trâu là đầu cơ nghiệp” nhưng tâm tính chịu thương chịu khó, hay lam hay làm thì mãi ấp ủ trong ta.

Tùy bút của MẠNH HÙNG