Từ lễ hội đua ghe ngo, hình ảnh vùng đất ĐBSCL đến với bạn bè quốc tế thật ấn tượng, giúp các thu hút nhiều dự án đầu tư phát triển kinh tế

Không chỉ lễ hội truyền thống ở các làng, vùng quê, nhiều khu du lịch nổi tiếng và một số tỉnh trong cả nước cũng chọn mùa Xuân Đinh Hợi để tổ chức lễ hội khai mạc năm du lịch, khai hội du lịch... Lễ hội đã và đang trở thành điểm nhấn quan trọng, thể hiện bản sắc văn hóa sâu sắc trong hoạt động quảng bá, đưa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam đến với bè bạn năm châu trong mùa Xuân đầu tiên của đất nước thời hội nhập...

TỪ NHỮNG ĐIỂM NHẤN LỄ HỘI

Tôi gặp chị Nguyễn Ngọc Hồng Hà, một Việt Kiều người Thái Lan tại Khu du lịch Bửu Long, Đồng Nai, vào chiều mồng 4 Tết. Là một doanh nhân thành đạt, chị Hà rất say mê với việc sưu tầm, nghiên cứu văn hóa. Chị cho biết, mùa Xuân này chị và gia đình ở lại Việt Nam lâu hơn để được tận hưởng không khí lễ hội. Chị đã đặt phòng khách sạn ở Vũng Tàu để tham dự Khai hội Du lịch Bà Rịa – Vũng Tàu (BR-VT) bắt đầu từ đêm 24-2 (mồng 8 Tết). Theo chị Hà, người xa quê khi trở về đất mẹ, luôn muốn được đắm mình trong những sinh hoạt thể hiện phong tục tập quán sâu sắc. Sau những ngày Tết tận hưởng không khí gia đình ấm cúng, vui lễ hội là lúc để mọi người hòa mình vào quê hương, đất nước, với những nét sinh hoạt văn hóa, giải trí mang đậm tính cách Việt, tâm hồn Việt. Lễ hội là nơi thể hiện rõ cá tính của du lịch. Du khách muôn phương bị chinh phục bằng chính những cá tính ấy...

Việc UBND tỉnh BR-VT chọn thời điểm khai hội vào đầu Xuân Đinh Hợi, phối hợp với các cơ quan Bộ Quốc phòng tổ chức Lễ hội bắn súng Thần công với nghi thức tái hiện lịch sử, là để tạo những điểm nhấn thật ấn tượng đối với du khách. Màn tái hiện nghi thức bắn súng Thần công do 21 pháo thủ thực hiện từ 6 khẩu súng, tạo thành một trận địa pháo hướng ra biển. Trước khi nổ súng sẽ có các nghi thức tế, lễ theo phong tục cổ truyền. Theo ông Hồ Văn Niên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh BR-VT: Âm hưởng xuyên suốt trong các hoạt động Khai hội Du lịch BR-VT là chất dân gian, dân tộc, thể hiện bản sắc của một nền văn hóa biển, gắn với bề dày lịch sử, truyền thống. Nếu như ở phía Nam, Khai hội Du lịch BR-VT là hoạt động lễ hội lớn nhất, thì ở phía Bắc, tâm điểm chú ý là Năm du lịch Thái Nguyên với chủ đề “Về thủ đô Gió ngàn – Chiến khu Việt Bắc”, được thực hiện theo tiêu chí nhấn mạnh về màu sắc lễ hội, khai thác chất liệu văn hóa, lịch sử, truyền thống... tạo dấu ấn riêng đậm nét. Tâm điểm của các hoạt động ở “Thủ đô Gió ngàn" là Lễ hội Lồng Tồng ở bản Đèo De, nơi có Nhà tưởng niệm Bác Hồ tại khu di tích ATK Định Hoá. Tiếp đó là các nghi lễ truyền thống: Lễ Cầu Mùa của đồng bào Tày - Nùng, lễ Cầu Phúc của đồng bào Dao, mở đầu cho năm Du lịch Thái Nguyên mang khát vọng hội nhập, bay cao, bay xa... Bên cạnh đó, hàng loạt những lễ hội truyền thống hàng năm của các làng, vùng quê trong cả nước diễn ra trong mùa Xuân Đinh Hợi này cũng được tổ chức bằng những hình thức, qui mô hoành tráng, âm hưởng của nó vượt xa khỏi lũy tre làng, trở thành ngày hội chung của du khách bốn phương. Điển hình là Lễ hội Cầu mùa ở Tân Trào (Tuyên Quang), Lễ rước pháo ở làng Đồng Kỵ (Bắc Ninh), Lễ hội mừng chiến thắng Ngọc Hồi, Đống Đa ở Tây Sơn (Bình Định), Lễ hội văn hóa Buôn Đôn (Đắc Lắc), Lễ hội núi Bà Đen (Tây Ninh), Lễ viếng bà Chúa Xứ ở Châu Đốc (An Giang), Lễ hội đua ghe Ngo của dân tộc Khơ-me ở ĐBSCL, Ngày hội văn hóa dân tộc Hoa ở thành phố Hồ Chí Minh... Có thể nói Xuân Đinh Hợi là mùa của những lễ hội. Đó là những điểm nhấn đầy ấn tượng về bản sắc văn hóa, đồng thời là lời chào, sự quảng bá hình ảnh đất nước trong thời hội nhập. Nhà văn, nhà Nam Bộ học Sơn Nam cho rằng: Văn hóa phong tục biểu hiện tập trung nhất ở 4 lĩnh vực: Quan (đạo học và sự thăng tiến), Hôn (nghi lễ hôn nhân), Tang (nghi lễ tang gia), Tế (lễ hội). Trong giai đoạn hội nhập, Quan và Tế là những lĩnh vực cần được quan tâm đẩy mạnh. Các hoạt động lễ hội không còn đơn thuần là nơi vui chơi, tế lễ của một làng, một vùng quê, mà nó phải được nâng lên thành một giá trị văn hóa mang tính dân tộc. Mỗi lễ hội là một tiếng nói, một hình ảnh chuyển tải một thông điệp về giá trị văn hóa, đất nước, con người Việt Nam đến với thế giới. Những nét mới về qui mô, hình thức trong các lễ hội truyền thống và những lễ hội văn hóa, du lịch như: Khai hội Du lịch BR-VT, năm du lịch Thái Nguyên... trong mùa Xuân này, chính là để thực hiện sứ mệnh văn hóa ấy. Vì vậy có thể coi các lễ hội trong mùa Xuân Đinh Hợi là lễ hội của mùa Xuân hội nhập. Chương trình hành động Quốc gia về Du lịch năm 2007 của Tổng cục Du lịch cũng xác định: Đẩy mạnh các hoạt động văn hóa, lễ hội để xúc tiến, quảng bá hình ảnh đất nước Việt Nam mang vẻ đẹp tiềm ẩn, kích thích sự tìm tòi, khám phá của du khách...

ĐẾN HOẠT ĐỘNG QUẢNG BÁ, XÚC TIẾN ĐẦU TƯ

Tết Đinh Hợi, chúng tôi đã có dịp trao đổi với ông Nguyễn Chơn Trung, Chủ nhiệm Ủy ban Người Việt Nam ở nước ngoài, thành phố Hồ Chí Minh. Ông Trung cho biết: Trong tổng số hơn 140.000 kiều bào về nước đón Tết (tăng 40% so với dịp Tết năm ngoái) có rất nhiều nhà doanh nghiệp đã và đang có ý định xúc tiến hợp tác đầu tư phát triển kinh tế tại Việt Nam. Đầu tư, phát triển du lịch là lĩnh vực được rất nhiều nhà doanh nghiệp Việt Kiều quan tâm. Tâm lý của kiều bào và du khách nước ngoài khi đến Việt Nam luôn muốn được tận hưởng, khám phá những nét văn hóa, phong tục độc đáo, hấp dẫn. Từ các lễ hội, các sản phẩm của những làng nghề sẽ được quảng bá rộng rãi, đến với người tiêu dùng quốc tế thông qua con đường du lịch. Sau khi hoàn thành 4 công trình văn hóa tre, trúc, mô phỏng gần đúng kích cỡ các công trình văn hóa lịch sử: Cổng Ngọ Môn, Chùa Một Cột, Bến Nhà Rồng, Văn Miếu Quốc Tử Giám, phục vụ các hoạt động văn hóa lễ hội ở thành phố Hồ Chí Minh; các nghệ nhân ở huyện Vĩnh Cửu (Đồng Nai) đã đưa sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống lên một tầm cao mới. Nhiều hợp đồng đặt hàng, tiêu thụ sản phẩm sang các nước phương Tây đã được thực hiện tại các làng nghề tre, trúc của huyện Vĩnh Cửu. Từ sắc màu lễ hội, thông qua cầu nối các doanh nhân Việt Kiều, việc thúc đẩy, kêu gọi đầu tư vào các dự án phát triển kinh tế sẽ có cơ hội phát triển mạnh mẽ. Trao đổi với phóng viên báo Quân đội nhân dân trong cuộc gặp gỡ các nhà doanh nghiệp Việt Nam mới đây, ông Phillip W.Byrd, Tổng Giám đốc Hiệp hội các nhà nhập khẩu Hoa Kỳ (AIA) cho rằng: Hàng mộc gia dụng; hàng da; hàng dệt; hàng thủ công mỹ nghệ và đồ lưu niệm... của Việt Nam rất đẹp và hấp dẫn. Thực phẩm Việt Nam được người tiêu dùng Hoa Kỳ đánh giá nằm trong tốp những loại thức ăn ngon nhất thế giới. Vậy nhưng sự khẳng định vị thế trên thị trường Mỹ vẫn chưa cao. Muốn khắc phục được vấn đề này phải đẩy mạnh và nâng cao nghệ thuật tiếp thị. Quảng bá thông qua con đường du lịch, lễ hội là một trong những cách tiếp thị rất hiệu quả.

Tuy nhiên để hoạt động lễ hội thực sự ấp dẫn, ấn tượng, từ đó tạo hiệu ứng quảng bá thương hiệu sản phẩm, hình ảnh đất nước... thì mỗi lễ hội phải tạo được những dấu ấn cá tính, nói rộng ra là bản sắc, tránh sự lai căng, cóp nhặt. Một Festival Biển mà phần lễ hội chỉ thấy hoa là hoa, hao hao như lễ hội hoa Đà Lạt (vì cùng thuê một đạo diễn, một nhà biên kịch) thì sự quảng bá rất khó đạt hiệu quả thiết thực...

Bài và ảnh: PHAN TÙNG SƠN