Ê-lê-a-no lả lơi trong trích đoạn chèo "Thị Mầu lên chùa"

Trở lại Việt Nam ăn Tết Đinh Hợi sau dịp nghỉ Noel tại quê nhà, cô gái người Ô-xtrây-li-a 23 tuổi, Ê-lê-a-no Cláp-pham đã được người yêu nghệ thuật Việt Nam biết đến với cái tên khá âu yếm: Lan "chèo" đang ấp ủ một dự định mới: học cải lương. Chúng tôi đã có cuộc gặp gỡ với chị, bất ngờ trước vẻ dịu dàng trong tà áo dài xanh, bất ngờ xem chị diễn tuồng, hát chèo cùng nghệ sĩ ưu tú Xuân Hinh đêm giao thừa phục vụ khán giả Việt Nam, bất ngờ trước sự tự hào khi chị khoe về cái tên Việt Nam-Hoàng Lan đã được cô Yến dạy tuồng đặt cho với ý nghĩa là bông hoa lan màu vàng, rực rỡ nhưng đằm thắm và được nghe chị kể về những mơ ước, kế hoạch của mình trong năm mới. Dưới đây là cuộc chuyện trò của PV với E.Cláp-pham - Hoàng Lan

PV: Chào Lan, Lan có thể bật mí cho độc giả Việt Nam được biết điều gì đã đưa Lan đến với nghệ thuật sân khấu Việt Nam?

Hoàng Lan: Gia đình Lan có truyền thống làm nghệ thuật vì thế Lan rất nhạy cảm với nghệ thuật. Khi đang học đại học có một lần Lan được xem các bạn sinh viên Việt Nam diễn tuồng. Lan cảm thấy mình như phải lòng nghệ thuật tuồng Việt Nam vậy. Và Lan quyết định học. Nhưng để học được tốt nhất thì phải đến Việt Nam. Và thế là Lan đến Việt Nam. Lan không ngờ rằng, sang đây, Lan còn được học thêm nhiều loại hình nghệ thuật sân khấu khác. Bây giờ, nếu nói điều gì đưa Lan đến với nghệ thuật sân khấu Việt Nam thật khó, có lẽ, nói như người Việt Nam, đó là cơ duyên của Lan với Việt Nam đó.

PV: Lan có phần nào lý giải được tại sao lại “phải lòng” sân khấu Việt Nam không?

Hoàng Lan: Lan học ô-pê-ra, học múa và học diễn khi ở Ô-xtrây-li-a. Ở bên đó, tất có các loại hình này đều biểu diễn riêng lẻ, rất hiếm khi có sự kết hợp. Sân khấu Việt Nam thì khác, có sự kết hợp giữa múa, diễn và hát. Mà kết hợp rất hay. Lan thích nghệ thuật kết hợp. Hơn nữa, sân khấu Việt Nam có nhiều điều rất thú vị, chẳng hạn tuồng vừa có sự cách điệu bằng vũ đạo nhưng lại vừa rất chân thật qua những cảm xúc, ý tứ của người diễn; hay như chèo có lúc rất ngọt ngào, có lúc rất bi ai… Cho nên khi bắt gặp, Lan đã "phải lòng" ngay.

PV: Cái gì là trở ngại của Lan khi quyết định đến với nghệ thuật Việt Nam?

Hoàng Lan: Phải nói rằng trở ngại lớn nhất của Lan là kinh tế. Khi ở Ô-xtrây-li-a, Lan vừa học vừa kiếm tiền, còn sang Việt Nam, Lan không có thời gian và cũng không có môi trường để kiếm tiền. Thế nên Lan phải vừa học vừa diễn, diễn để thực hành bài học, và để kiếm tiền tiếp tục học. Một vấn đề nữa cũng rất khó khăn là ngôn ngữ. Ngôn ngữ Việt Nam phức tạp và vùng miền, Lan chỉ nghe và hiểu được tiếng Bắc Bộ thôi. Có lẽ, Lan sẽ phải cố gắng rất nhiều. Bởi vì Lan phải nói tốt, nói “sõi” thì mới hát được. Đặc biệt là bây giờ Lan lại muốn học cải lương, mà hát cải lương theo giọng Nam Bộ thì khó lắm.

PV: 13 tháng cho hai loại hình sân khấu rất khó đối với cả người Việt Nam là chèo và tuồng, sắp tới còn tiếp tục với cải lương, Lan có thấy quá sức không? Và đâu là loại hình mà Lan thích nhất?

Hoàng Lan: Thực ra, Lan không cảm thấy có gì là quá sức, vì quan trọng nhất là Lan đam mê. Lan sẽ học cơ bản về cải lương ở Hà Nội, sau đó sẽ vào miền Nam học nghệ sĩ Bạch Tuyết. Còn như loại hình nào Lan thích nhất thì Lan hay ví thế này: mỗi loại hình sân khấu đối với Lan giống như một đứa con đối với người mẹ; loại hình nào Lan cũng thích, cũng đam mê, nhưng bao giờ cái mới, như đứa con sinh sau, cũng được ưu ái hơn. Nghĩa là ngay lúc này, sự quan tâm lớn nhất mà Lan dành cho là cải lương.

PV: Năm mới, Lan có mong muốn và dự định gì không?

Hoàng Lan: Mặc dù đến Hà Nội chưa lâu, nhưng Lan cảm thấy như kiếp trước mình là người Việt Nam. Đến đây, Lan thấy rất gần gũi, thân thiện và không cảm thấy nhớ nhà. Trong những ngày Tết, Lan đã về Sơn Tây chơi nhà bạn và diễn chèo ở đó. Lan thích mặc áo dài, ăn những món ăn cổ truyền Việt Nam, thích đi chùa để hiểu phong tục Việt Nam và để thư giãn nữa. Nhưng Lan hay băn khoăn, tại sao nhiều người Việt Nam không thích xem sân khấu hay vì sân khấu Việt Nam chưa được hiện đại hóa để phù hợp với công chúng mới? Thế nên mong muốn học thêm dân ca để có thể hát xen vào các chương trình của mình. Lan cũng muốn đưa một chút hiện đại vào sân khấu của Việt Nam nữa. Lan tự biết mình hát chưa hay lắm nên mong muốn khán giả Việt Nam sẽ ủng hộ và ghi nhận như là một sự cố gắng của Lan, một sự tiến bộ của Lan so với ngày đầu còn chưa biết nói tiếng Việt. Trong dịp Tết vừa rồi, Lan đã được diễn cùng anh Xuân Hinh. Lan thấy rất thú vị, rất thích vì được học hỏi, được xem. Anh Xuân Hinh diễn hay lắm. Nhưng Lan cũng thấy lo, không biết khán giả có so sánh và không vừa lòng khi mình diễn chèo của họ không. Hy vọng khán giả sẽ lượng thứ vì tình yêu của Lan với sân khấu Việt Nam để tới đây Lan tiếp tục có tự tin khi vào thành phố Hồ Chí Minh học cải lương với nghệ sĩ Bạch Tuyết 6 tháng. Lan dự định vào tháng 5 hoặc tháng 6 sẽ tổ chức một chương trình diễn cải lương ở thành phố Hồ Chí Minh để quyên góp tiền ủng hộ quỹ KOTO giúp đỡ trẻ em đường phố. Còn mơ ước xa hơn của Lan là học thật giỏi tiếng Việt, diễn thật hay sân khấu và dân ca Việt Nam, mơ ước Việt Nam và Ô-xtrây-li-a là hai quê hương của Lan, một năm Lan sẽ đi về mỗi nơi sáu tháng. Xa hơn, Lan muốn quảng bá sân khấu Việt Nam đến khán giả nước Ô-xtrây-li-a và đi khắp thế giới. Nhưng trước hết, trong xuân này, Lan chỉ mơ ước có được sự ủng hộ của khán giả Việt Nam. Đó là hạnh phúc lớn nhất đối với Lan.

PV: Cảm ơn Lan. Chúc cho những mơ ước và dự định của Lan sẽ thành hiện thực trong mùa xuân này.

PHẠM THÀNH HUYÊN