Cảnh trong phim "Nữ tướng cướp". Ảnh: Theo Internet

Đưa điện ảnh Việt Nam nhanh chóng hội nhập được với điện ảnh châu Á và điện ảnh thế giới là mong muốn của tất cả các nghệ sĩ. Bởi qua các bộ phim chúng ta không chỉ giới thiệu với bạn bè quốc tế về bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam, con người và thiên nhiên Việt Nam mà còn là vấn đề kinh doanh. Liệu phim của Việt Nam đã đủ tầm để ra được với thế giới? Bằng cách nào để chúng ta đưa được phim ra với thế giới? Một bộ phim muốn bán được cho nước ngoài, phải đạt những tiêu chuẩn gì?

15 năm trước, đạo diễn Việt kiều Hồ Quang Minh đã phát biểu: "Phim Việt Nam dù có đạt doanh thu trong nước cao cũng khó đưa ra nước ngoài vì không thể sánh nổi với phim thương mại của Hồng Kông hay phim thương mại loại B của Mỹ (chứ đừng nói đến loại A). Bởi vậy chỉ có một con đường duy nhất để đưa điện ảnh Việt Nam ra với thế giới là làm phim nghệ thuật, mang bản sắc dân tộc Việt Nam. Tất nhiên phim nghệ thuật có thể không mang lại ngay những lợi ích kinh tế nhưng nó có tiềm năng lớn về lợi ích tinh thần, nó là bộ mặt quốc gia mà không dễ gì tính bằng đô-la được".

Gần đây, ông Kim Se Hỵuk-Giám đốc điều hành CJ Media tại Việt Nam đã phát biểu: "Muốn phim Việt Nam đủ sức quảng bá ra nước ngoài, điều cần nhất là khán giả trong nước phải ủng hộ hết mình cho phim nội". Ông Kim Se Hyuk nói tiếp: "Phim Hàn Quốc của chúng tôi đã tìm được con đường đi đúng đắn để có thể "phủ sóng" toàn châu Á và cao hơn nữa, tạo được một ảnh hưởng nhất định với toàn thế giới. Lý do chính theo tôi là bởi sự ủng hộ hết mình của khán giả Hàn Quốc với phim nội địa. Người Hàn Quốc ít xem phim nước ngoài, họ dành cả trái tim cho phim nội. Khi sản phẩm làm ra được công chúng đón nhận, những thành phần tham gia làm phim đương nhiên sẽ trở nên nổi tiếng. Và sự nổi tiếng đó sẽ giúp công ty sản xuất thu hồi vốn và có được những khoản tiền lãi. Từ lượng tiền đó, công ty tiếp tục tái đầu tư cho ra đời những bộ phim chất lượng cao để có thể bán được ra thị trường nước ngoài. Một vòng khép kín như vậy nên phim Hàn Quốc liên tục phát triển, cả về lượng và chất. Thực tế đó cho thấy chỉ có sự ủng hộ của khán giả Việt mới có thể giúp tăng cường nội lực cho phim Việt. Vì vậy, muốn có khán giả hết lòng ủng hộ, Việt Nam phải có những phim chất lượng tốt".

Ông Bin Mê-ca-ních, Giám đốc sản xuất phim nổi tiếng của Mỹ đã nhận xét phim Việt Nam: "Có nhiều đoạn còn tối nghĩa, câu chuyện được kể lại chưa hay, một số cảnh diễn viên diễn chưa đạt. Đã đến lúc phim Việt Nam không nên chỉ giới hạn ở thị trường nội địa. Nếu muốn làm những bộ phim lớn, có tầm vóc thì phải biết vượt qua biên giới của nước mình. Tất nhiên, chìa khóa để giải mã là tài năng. Phải có những đạo diễn giỏi. Một câu chuyện đi vào chiều sâu nhân vật, khám phá những điều nhân bản trong tâm hồn, đánh thức những khát vọng, những giấc mơ về tình yêu, hạnh phúc, sự sống, cái chết, những vấn đề chung của toàn nhân loại thì sẽ đến được với tất cả mọi người. Mỗi quốc gia, mỗi nền văn hóa đều có những câu chuyện của mình".

Đấy là người nước ngoài đã "mách nước" cho chúng ta biết những điều cần thiết để đưa một bộ phim ra với thế giới nhưng việc phim Việt Nam xuất ngoại có lẽ vẫn còn quá xa vời.

Nhà biên kịch Nguyễn Hồ-nguyên giám đốc Hãng phim truyền hình TP Hồ Chí Minh-người có tới 5 lần đi dự Hội chợ phim quốc tế, cho biết: "Những lần đầu tham dự hội chợ, khi các phim Việt Nam chiếu lên, thấy mắc cỡ vô cùng! Phim mình làm càng cố gắng như thật lại càng thấy giả. Đã vậy lỗi kỹ thuật thì vô số… Nói chung là không đạt chuẩn kỹ thuật! Còn với phần nội dung, cách kể chuyện rề rà và đầy những công thức máy móc… người xem ghé vào gian hàng mình một chút rồi ngán ngẩm bỏ đi. Đúng là "Ở nhà nhất mẹ nhì con, ra đường chán vạn người giòn hơn ta".

Những người trong làng điện ảnh ta đi hội chợ phim quốc tế về đều có chung nhận xét: Ở hội chợ, khách nước ngoài chưa quan tâm đến phim Việt Nam. Gian hàng phim của Việt Nam ở hội chợ rất buồn tẻ. Vì thế cơ hội bán phim tại hội chợ và liên hoan phim của ta là rất thấp.

Mong muốn phim Việt Nam hội nhập với thế giới vẫn là khát vọng của các nhà điện ảnh Việt Nam. Bộ phim truyền hình: Đất phương Nam của hãng TFS được bán sang Mỹ mấy năm trước là một ví dụ quá hiếm hoi. Muốn bán nhiều phim hơn nữa cho nước ngoài, ta phải học cách làm phim và học cả cách bán phim nữa.

Không thể nôn nóng, chỉ có trải qua quá trình làm và học trọng thị, nghiêm túc, điện ảnh Việt Nam mới phát triển. Khi được hỏi sắp tới Việt Nam sẽ gia nhập WTO, điều này có ảnh hưởng gì đến công việc sáng tác của các đạo diễn không, các đạo diễn thế hệ 7X như Đào Duy Phúc, Thạc Chuyên, Bùi Tuấn Dũng, Nguyễn Ngọc Đăng đã phát biểu: "Cái gì đến sẽ đến, chúng ta sẽ cùng phải vận động theo quy luật kinh tế thị trường. Khi gia nhập WTO, phần nào sẽ giúp thay đổi những thói quen không tốt của điện ảnh Việt Nam".

ĐỖ THỊ HỒNG