Chuyên mục Ngày này năm xưa số ra ngày 4-8-2022 được Báo Quân đội nhân dân Điện tử thực hiện dưới hình thức các tác phẩm phát thanh podcast tại đây và video clip trên Chuyên trang Media Báo Quân đội nhân dân Điện tử, trân trọng mời bạn đọc xem thêm. 

Một số sự kiện trong nước và quốc tế diễn ra ngày 4-8:

Sự kiện trong nước

Xưởng Ba Son là nơi đóng tàu lâu đời nhất Sài Gòn và là công trường thủ công lớn nhất của Sài Gòn xưa. Ảnh tư liệu 

- Từ ngày 4 đến ngày 12-8-1925, hơn 1.000 công nhân xưởng sửa chữa tàu thủy Ba Son (Sài Gòn) do Tôn Đức Thắng lãnh đạo đã bãi công đòi tǎng 20% lương, giảm giờ làm việc và chống sa thải thợ.

- Ngày 4-8-1965, Trung đoàn Không quân 923 (Sư đoàn 371, Quân chủng Phòng không-Không quân) được thành lập theo Quyết định số 137/QP-QĐ do Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ký. Đây là một mốc son lịch sử đánh dấu sự ra đời trong quá trình hình thành và phát triển của Trung đoàn.

Từ những ngày đầu thành lập, bằng vũ khí, khí tài còn nhiều hạn chế nhưng phi công của Trung đoàn 923 đã vận dụng sáng tạo nghệ thuật quân sự Việt Nam trong việc tạo yếu tố bất ngờ, nắm vững kỹ thuật, chiến thuật vận dụng linh hoạt có cách đánh độc đáo khoa học để huấn luyện giỏi, chiến đấu tốt giành nhiều thắng lợi, tạo tiền đề quan trọng để xây dựng đơn vị sau này.

Biên đội Su30-MK2 của Trung đoàn 923 thực hiện nhiệm vụ huấn luyện sẵn sàng chiến đấu. Ảnh: qdnd.vn 

Đặc biệt, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Trung đoàn đã cơ động chiến đấu trên 11 sân bay thuộc 8 tỉnh, thành phố; đã phối hợp hiệp đồng chiến đấu với các đơn vị bạn, bắn rơi 107 máy bay các loại của không quân Mỹ; đánh hỏng nặng hai tàu khu trục thuộc hạm đội 7 của Mỹ. Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, Trung đoàn đã sử dụng máy bay A-37 thu được của địch tập kích vào sân bay Tân Sơn Nhất, phá hủy 24 máy bay và tiêu diệt nhiều sinh lực quân đội Sài Gòn vào chiều ngày 28-4-1975. Quá trình chiến đấu, Trung đoàn luôn chủ động khắc phục khó khăn, vừa chiến đấu vừa xây dựng, nhanh chóng trưởng thành và phát triển; xây dựng và phát huy truyền thống đánh giỏi, bắn trúng của bộ đội không quân trong các cuộc đương đầu với kẻ thù, viết nên truyền thống vẻ vang của Trung đoàn: "Trung thành - Anh dũng - Đoàn kết - Sáng tạo - Quyết thắng".

Với những chiến công đặc biệt xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, ngày 3-9-1973, Trung đoàn 923 được tuyên dương danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Trung đoàn được Bác Hồ tặng 3 cờ “Quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”, 1 lẵng hoa và 92 huy hiệu của Người tặng phi công bắn rơi máy bay Mỹ và nhiều phần thưởng cao quý khác. Các tập thể được tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân gồm: Phi đội 4 (3 lần); Phi đội 2 (2 lần); 28 phi công của trung đoàn được phong tặng, truy tặng danh hiệu cao quý này. Đây là niềm vinh dự, tự hào của cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn, cũng là niềm vinh dự, tự hào của lực lượng Không quân nhân dân Việt Nam.

(Theo nxbqdnd.com.vn, baothainguyen.vn)

Sự kiện Quốc tế

- Percy Bysshe Shelley, nhà thơ người Anh, sinh ngày 4-8-1792 trong một gia đình quý tộc giàu có. Ông là người có đầu óc tự do, say mê vǎn học, triết học, có tư tưởng dân chủ quan điểm vô thần. Nǎm 19 tuổi ông bị đuổi khỏi đại học vì viết bản luận vǎn "Sự cần thiết của chủ nghĩa vô thần". Sau đó xuất bản các tác phẩm chính như: "Hoàng hậu Margo", "Thư gửi gió Tây", "Cuộc nổi dậy của thế giới Hồi giáo", "Promêtê được giải phóng", "Đám mây", "Gửi chim sơn ca", "Chiến thắng cuộc đời"...

Shelley được xem là đại diện ưu tú của chủ nghĩa lãng mạn cách mạng ở Anh. Thơ ông đề cao tuyên truyền cho tư tưởng cấp tiến, đề cao nhân dân và sự giải phóng nhân dân nhờ tình yêu và lý tưởng. Ông xây dựng những hình tượng anh hùng mới, anh hùng của nhân dân. Thơ ông là tiếng reo của cả thế hệ mới, báo hiệu một tương lai tươi sáng. Ông chết trong một tai nạn đắm tàu do bão lớn vào ngày 8-7-1822 khi mới 30 tuổi.

 Chủ tịch Hồ Chí Minh và Jean Sainteny trong chuyến bay tới Vịnh Hạ Long. Ảnh tư liệu

- Ngày 4-8-1969, thông qua nhà trung gian Jean Sainteny tại Paris, đại diện của Hoa Kỳ là Henry Kissinger và đại diện của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là Xuân Thủy bắt đầu các cuộc đàm phán bí mật lần đầu.

(Theo hanoimoi.com.vn, baothainguyen.vn)

Theo dấu chân Người                                                  

- Khoảng đầu tháng 8-1928, Nguyễn Ái Quốc có mặt tại vùng Uđon ở Đông Bắc Thái Lan, đến Noong Bùa là nơi tập trung đông đảo bà con Việt kiều sinh sống. Tại đây, với cái tên là Thầu Chín, Nguyễn Ái Quốc đã tham gia hoạt động của Chi bộ Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên và thúc đẩy tổ chức này mở rộng lực lượng.

- Ngày 4-8-1946, tiếp tục tăng cường các cuộc tiếp xúc với chính khách Pháp để vận động cho cuộc Hội nghị ở Phôngtennơblô, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp tướng Mooclie sắp sang Việt Nam thay tướng Valuy chỉ huy quân đội Pháp ở Đông Dương. Cùng ngày, Bác còn đến thăm gia đình cựu Thủ tướng Pháp Leon Blum ở ngoại ô Paris.

Chủ tịch Hồ Chí Minh chúc mừng đồng chí Tôn Đức Thắng được Quốc hội bầu giữ chức Phó Chủ tịch nước, năm 1960. Ảnh tư liệu 

- Ngày 4-8-1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh bổ nhiệm đồng chí Tôn Đức Thắng, nguyên Bộ trưởng Bộ Nội vụ giữ chức Thanh tra Đặc biệt toàn quốc.

- Ngày 4-8-1969, Bác đã phải để các bác sĩ đến kiểm tra sức khỏe nhưng vẫn dự họp Bộ Chính trị bàn về công tác ngoại thương và công tác tổ chức.

(Sách Chủ tịch Hồ Chí Minh – Ngày này năm xưa, NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật, 2010)

Lời Bác dạy ngày này năm xưa

“Vũ khí tốt mà tinh thần hèn, thì cũng vô dụng”

Đó là lời Chủ tịch Hồ Chí Minh trong bài “Máy bay “phản lực” phản Mỹ”, đăng trên Báo Cứu quốc, số 2135, ngày 4-8-1952. Đây là thời điểm cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của quân và dân ta bước vào giai đoạn quyết liệt; với sự giúp sức của các đồng minh, thực dân Pháp huy động và đưa vào chiến trường Đông Dương các loại vũ khí trang bị hiện đại, nhằm cứu vãn tình thế bất lợi đối với quân đội Pháp đang diễn ra trên chiến trường. Trước tình hình đó, yêu cầu đặt ra đối với Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh là phải xây dựng và phát huy tốt nhân tố chính trị, tinh thần cho quân và dân ta, quyết tâm đánh thắng thực dân Pháp xâm lược.

Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước bàn kế hoạch mở chiến dịch Điện Biên Phủ (năm 1954). Ảnh tư liệu

V.I.Lê-nin đã chỉ rõ: “Trong mọi cuộc chiến tranh, rốt cuộc thắng lợi đều tùy thuộc vào tinh thần của quần chúng đang đổ máu trên chiến trường”. Tuy nhiên, nhân tố chính trị, tinh thần không phải tự nhiên mà có, nó là sản phẩm của truyền thống đoàn kết chống giặc ngoại xâm, của tinh thần tự hào, tự tôn dân tộc, hình thành từ nhận thức sâu sắc về tính chất chính nghĩa của cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân tố chính trị, tinh thần đã góp phần làm chuyển hóa lực lượng, tạo thế và lực, kết nối tất cả các nguồn lực, các nhân tố tạo nên sức mạnh tổng hợp của quân và dân ta, là sức mạnh của cả dân tộc kết hợp với sức mạnh của thời đại làm nên chiến thắng “Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh năm xưa vẫn vẹn nguyên giá trị trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Đặc biệt, thực hiện phương hướng xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, cùng với huấn luyện làm chủ các loại vũ khí, trang bị hiện đại, cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, chăm lo xây dựng nhân tố chính trị, tinh thần; giáo dục, rèn luyện cho bộ đội có bản lĩnh chính trị vững vàng, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, kiên định mục tiêu, lý tưởng chiến đấu; nêu cao tinh thần chịu đựng gian khổ, hy sinh, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, cũng kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Tích cực đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ và quan điểm “vũ khí luận”, tuyệt đối hóa vai trò của vũ khí, coi nhẹ sức mạnh nhân tố chính trị tinh thần.

Dấu ấn Bác Hồ trên Báo Quân đội nhân dân

Trên trang nhất Báo Quân đội nhân dân số 1081 ra ngày 4-8-1962 đăng bài viết “Hồ Chủ tịch đã khen ngợi đồng bào, bộ đội, công an và dân quân các tỉnh Quảng Bình, Nghệ An trong việc phòng và chống bọn gián điệp biệt kích của Mỹ-Diệm”.

Trang nhất Báo Quân đội nhân dân số 1081 ra ngày 4-8-1962. 

 

HUYỀN TRANG (tổng hợp)