Ngày 21-11-1992 - ngày mất của Chủ tịch Lào Kaysone Phomvihane

Chuyên mục Ngày này năm xưa số ra ngày 21-11-2021 cũng được Báo Quân đội nhân dân Điện tử thực hiện dưới hình thức các tác phẩm phát thanh podcast và video clip trên Chuyên trang Media Báo Quân đội nhân dân Điện tử, trân trọng mời bạn đọc xem thêm.

Một số sự kiện trong nước và quốc tế diễn ra ngày 21-11

Sự kiện trong nước

Ngày 21-11-1979: Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng đã ký lệnh công bố "Pháp lệnh về bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em" (được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua ngày 14-11-1979). Bản Pháp lệnh đã khẳng định: "Trẻ em là nguồn hạnh phúc của gia đình, là tương lai của đất nước, là người sẽ tiếp tục sự nghiệp tổ tiên, gánh vác mọi công việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa".

Chủ tịch Tôn Đức Thắng với các cháu thiếu nhi. Ảnh tư liệu.

Ngày 21-11-1991, Việt Nam và Mỹ thảo luận bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa hai nước.

Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Cơ Thạch là người có vai trò kiến tạo lộ trình bình thường hóa quan hệ Việt Nam - Mỹ. Năm 1990, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Cơ Thạch lần đầu tiên có chuyến thăm Mỹ theo lời mời của Ngoại trưởng Mỹ James Baker. Đây là cuộc gặp cấp cao đầu tiên của hai nước kể từ sau chiến tranh. Ảnh tư liệu.

Ngày 21-11-2001: Xí nghiệp Liên doanh Dầu khí Việt - Xô (Vietsovpetro) hoàn thành khai thác tấn dầu thô thứ 100 triệu tại mỏ Bạch Hổ.

Các giàn khoan khai thác dầu khí của Liên doanh Vietsovpetro tại mỏ Bạch Hổ. Ảnh: Vietsov.com.vn.

Ngày 21-11-1931: Ngày hy sinh của chiến sĩ cách mạng Lý Tự Trọng. Lý Tự Trọng tên thật là Lê Hữu Trọng, sinh ngày 20-10-1914 tại Thái Lan, quê ở huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh. Là thiếu niên có tư chất thông minh nên ngay từ nhỏ, Lê Hữu Trọng đã thông thạo nhiều ngoại ngữ: Anh, Pháp, Nga, Thái, Lào và Trung Quốc. Năm 1926, Lê Hữu Trọng được đồng chí Lý Thụy (tức Chủ tịch Hồ Chí Minh) chọn đưa đi học tại Trung Quốc và lấy tên gọi mới là Lý Tự Trọng. Năm 1930, Lý Tự Trọng trở về nước hoạt động cách mạng. Ngày 8-2-1931, tại Sài Gòn, trong khi làm nhiệm vụ bảo vệ cán bộ của ta diễn thuyết kêu gọi nhân dân giác ngộ cách mạng, Lý Tự Trọng đã bắn chết tên mật thám Pháp Lơrăng và bị địch bắt. Ngày 21-11-1931, Lý Tự Trọng bị địch sát hại. Khi ấy, anh mới 17 tuổi. Anh là người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi, người đoàn viên thanh niên cộng sản ưu tú của cách mạng Việt Nam.

Chân dung anh Lý Tự Trọng. Ảnh: Ảnh tư liệu.

Ngày 21-11-1958: Ngày mất của Bác sĩ, Nhà nghiên cứu y sinh Hoàng Tích Trí. Bác sĩ Hoàng Tích Trí sinh ngày 5-8-1903, trong một gia đình Nho học truyền thống ở Đông Ngạc, Từ Liêm, Hà Nội. Ông là đại biểu Quốc hội khóa I và là Bộ trưởng Bộ Y tế trong Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa từ tháng 11-1946 đến năm 1958.

Giáo sư, bác sĩ Hoàng Tích Trí (05-8-1903/21-11-1958). Ảnh tư liệu.

Bác sĩ Hoàng Tích Trí là một nhà khoa học, một giáo sư y khoa tận tụy với nghề và đã đào tạo được nhiều thế hệ bác sĩ Việt Nam. Ông đã có nhiều công trình nghiên cứu y khoa được công bố trên các tạp chí chuyên ngành. Tên ông được đặt cho một con đường ở phường Kim Liên, quận Đống Đa, Hà Nội.

Sự kiện quốc tế

Ngày 21-11-1992: Là ngày mất của Chủ tịch nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Kaysone Phomvihane. Chủ tịch Kaysone Phomvihane sinh ngày 13-12-1920 tại bản Naxeng, huyện Khamthabuni, tỉnh Savannakhet, Lào. Năm 1935, với tên gọi Nguyễn Trí Mưu, ông rời quê hương Lào đi Hà Nội, Việt Nam, để dự thi vào Trường Bưởi (nay là trường Trung học phổ thông Chu Văn An, Hà Nội). Sau đó, ông học đại học Luật ở Hà Nội, tham gia phong trào học sinh chống thực dân Pháp và phát xít Nhật ở Việt Nam. Nǎm 1948 ông trở về nước. Ông lãnh đạo phong trào kháng chiến chống Pháp ở Đông bắc Lào.

Chủ tịch nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Kaysone Phomvihane. Ảnh: Pasaxon.org.la.

Ông gia nhập Đảng Cộng sản Đông Dương từ 1949 và cũng vào năm đó chủ trì lễ thành lập Quân đội Itxala (Quân đội nhân dân Lào) và được cử làm Tư lệnh. Tháng 8-1950, Chính phủ kháng chiến Lào Itxala do Hoàng thân Suphanuvong làm Chủ tịch được thành lập, ông Kaysone Phomvihane được cử làm Phó chủ tịch, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng. Tháng 2-1951, ông dẫn đầu đoàn đại biểu Lào tham dự Đại hội II Đảng Cộng sản Đông Dương tại xã Vinh Quang, huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang.

Tháng 2-1972, Đảng Nhân dân Lào triệu tập Đại hội lần thứ hai, đổi tên là Đảng Nhân dân Cách mạng Lào và đồng chí Kaysone Phomvihane được bầu làm Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Ông còn tiếp tục làm Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng các khóa III và IV (năm 1982 và 1986) và đến Đại hội Đảng lần thứ V (tháng 3-1991), ông được bầu giữ chức Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào.

Chủ tịch Hồ Chí Minh trao đổi với Chủ tịch Kaysone Phomvihane tại Hà Nội năm 1966. Ảnh: Bqllang.gov.vn.

Ngày 2-12-1975, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ra đời, ông được bầu làm Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng và đầu năm 1991 được bầu làm Chủ tịch nước. Có thể thấy rằng trong quá trình hoạt động cách mạng, Chủ tịch Kaysone Phomvihane đã gắn bó với đất nước Việt Nam từ thời niên thiếu tới lúc trưởng thành. Trải qua bao năm tháng, mối quan hệ đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào được Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane và Chủ tịch Souphanouvong đặt nền móng, được các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước dày công vun đắp và liên tục phát triển, trở thành mối quan hệ mẫu mực, thủy chung, trong sáng, hiếm có trong quan hệ quốc tế.

Theo dấu chân Người

Ngày 21-11-1942: Trên báo “Việt Nam Độc lập” đăng bài thơ “Trẻ chăn trâu” của Hồ Chí Minh nhằm vận động tinh thần yêu nước ngay đối với lớp người nhỏ tuổi: “...Vì ai ta chẳng ấm no?/Vì ai, ta đã phải lo cơ hàn?/Vì ai, cha mẹ nghèo nàn?/Vì ai, nhà cửa, giang san tan tành?/Vì ai, ngăn cấm học hành?/Vì ai, ta phải chịu vành dốt ngây?/Ấy là vì Nhật, vì Tây/Ra tay vơ vét, đọa đày chúng ta.../Cùng nhau đánh đuổi Nhật, Tây/Anh em ta mới có ngày vinh hoa/ “Nhi đồng Cứu quốc” hội ta/Ấy là lực lượng, ấy là cứu sinh/Ấy là bộ phận Việt Minh/Dân mình khắc cứu dân mình mới xong...”.

Báo Việt Nam Độc Lập, số 101, ra ngày 1-8-1941. Ảnh: Baotanglichsu.vn.

Ngày 21-11-1945: Dự họp Hội đồng Chính phủ, đề cập vấn đề giáo dục, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Ta đã làm được nhiều việc về giáo dục, làm hơn hẳn người Pháp” và yêu cầu cần phải tuyên truyền thành tựu này.

Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trì một phiên họp Hội đồng Chính phủ ngay sau chiến thắng Điện Biên Phủ. Ảnh tư liệu.

Ngày 21-11-1946: Bác đến dự lễ khai giảng Trường Quân y khoá I tại Viện Giải phẫu Hà Nội với lời căn dặn: “Phải chăm lo học hành và gắng thực hiện 5 điều: Hăng hái, hy sinh, bác ái, đoàn kết, kỷ luật”.

Ngày 21-11-1951: Báo “Nhân Dân” đăng bài “Mỹ là tốt” ký bút danh là “Đ.X” trong đó Bác nhắc lại “Lần trước tôi viết: Mỹ là xấu, đó là Mỹ của bọn đế quốc. Lần này tôi viết Mỹ là tốt, tức là Mỹ của nhân dân” khi bài báo đề cập việc nhân dân Mỹ kiên cường đấu tranh cho hòa bình.

Bác Hồ trả lời báo chí. Ảnh tư liệu.

Ngày 21-11-1963: Khai mạc Hội nghị Trung ương lần thứ 9 khoá III giữa lúc tình hình nội bộ phong trào cộng sản và công nhân quốc tế phức tạp, Bác xác định: Hội nghị này là Hội nghị đoàn kết quốc tế. Cùng ngày, trả lời phỏng vấn của tờ “Akahata” (Cờ Đỏ) của Đảng Cộng sản Nhật Bản, Bác tuyên bố: “Vấn đề miền Nam chỉ có một cách giải quyết là: Đế quốc Mỹ phải rút khỏi miền Nam để nhân dân Việt Nam tự giải quyết lấy công việc của mình, theo tinh thần của Hiệp định Giơnevơ”.

Lời Bác dạy ngày này năm xưa

“… Kháng chiến của ta nhất định thắng lợi, nhưng phải trường kỳ, gian khổ, tự lực cánh sinh.”. Lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh viết trong “Thư gửi quân và dân Tây Bắc”, ngày 21-11-1953, đăng trên Báo Nhân dân, số 149, từ ngày 21 đến 25 tháng 11 năm 1953.

Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm một đơn vị bộ đội và du kích đã tham gia Chiến dịch Biên Giới đóng quân ở huyện Phục Hòa, Cao Bằng (3-1951). Ảnh tư liệu.

Đây là thời điểm cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược có sự thay đổi lớn có lợi cho ta, các đại đoàn chủ lực ra đời, liên tục giành thắng lợi lớn trên các chiến trường, đặc biệt các chiến dịch quan trọng như Chiến dịch Biên giới (1950), Chiến dịch Tây Bắc (1952)… làm phá sản âm mưu của thực Pháp hòng chia rẽ dân tộc bằng “xứ Thái tự trị”, “xứ Nùng tự trị” giải phóng một vùng Tây Bắc nối liền với Việt Bắc tạo thành thế liên hoàn có lợi cho kháng chiến.

Chủ tịch Hồ Chí Minh họp với Thường vụ Trung ương Đảng quyết định mở Chiến dịch Biên giới (1950). Ảnh tư liệu.

Ngày 20 tháng 11 năm 1953, thực dân Pháp nhảy dù xuống Điện Biên Phủ, mở đầu giai đoạn chiếm đóng vùng đất xứ Thái Tây Bắc Việt Nam. Ngay ngày hôm sau, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết thư động viên, căn dặn quân dân cả nước nói chung, quân dân Tây Bắc nói riêng đề cao cảnh giác, đoàn kết nhất trí một lòng xây dựng lực lượng, tạo sức mạnh tổng hợp chuẩn bị cho cuộc quyết chiến chiến lược đánh bại thực dân Pháp xâm lược.

Thực hiện sự chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân ta đã nêu cao ý chí tự lực, tự cường vừa chiến đấu, vừa sản xuất, xây dựng lực lượng góp phần vào chiến thắng đông xuân 1953 - 1954, mà đỉnh cao là thắng lợi của Chiến dịch Điện Biên Phủ (7-5-1954) chấm dứt hơn 80 năm đô hộ của thực dân Pháp. Tinh thần đó tiếp tục được toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta phát huy, tạo nên sức mạnh chiến đấu, chiến thắng trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, trong các cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam, biên giới phía Bắc, làm nhiệm vụ quốc tế cao cả và trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay.

Quân đội - lực lượng xung kích đi đầu trong phòng chống đại dịch Covid-19 và những thách thức an ninh phi truyền thống. Ảnh: Qdnd.vn.

Thấm nhuần lời Bác dạy, Quân đội nhân dân Việt Nam luôn tin tưởng và trung thành với sự lãnh đạo “Tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt” của Đảng Cộng sản Việt Nam, tận trung với nước, tận hiếu với dân. Mỗi cán bộ, chiến sĩ luôn tích cực học tập, quán triệt và thấm nhuần lời dạy của Bác, luôn đề cao cảnh giác, tự lực, tự cường, đoàn kết thống nhất, thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao trình độ mọi mặt, chiến đấu anh dũng, chấp nhận hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, vì cuộc sống ấm no, hạnh phúc của nhân dân, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng, tô thắm truyền thống “Quyết chiến, quyết thắng”, xứng đáng với niềm tin yêu và danh hiệu cao quý “Bộ đội Cụ Hồ” mà nhân dân tin tưởng, yêu mến trao tặng.

Dấu ấn Bác Hồ trên Báo Quân đội nhân dân

Ngày này năm 1966, trang 3 Báo Quân đội nhân số 1991 đăng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “…Trước tình hình mới, chúng ta quyết đồng tâm nhất trí, vượt qua gian khổ hy sinh, kiên quyết hoàn thành nhiệm vụ lịch sử vẻ vang của dân tộc ta là đánh thắng giặc Mỹ xâm lược!

Dấu ấn của Bác Hồ trên Báo Quân đội nhân dân ngày 21-11-1966.

Ngày này năm 1967, trang nhất Báo Quân đội nhân dân số 2330 đã đăng bức thư của Hồ Chủ tịch gửi Dân quân gái xã H và xã T, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa, bức thư có đoạn: “Bác rất vui lòng khen ngợi các cháu ngày 16-11-1967 đã hiệp đồng chặt chẽ, chiến đấu hết sức dũng cảm, mưu trí, bắn rơi cả tốp 2 máy bay Mỹ. Bác đặc biệt khen ngợi các cháu xã H trong 6 ngày bắn rơi hai máy bay Mỹ. Riêng các cháu dân quân gái xã T đã lập công đầu, Bác gửi tặng mỗi cháu một huy hiệu…”

Dấu ấn của Bác Hồ trên Báo Quân đội nhân dân ngày 21-11-1967.

Trên Báo Quân đội nhân dân số ra ngày 21-11-1969 đăng tải các bài viết nói về sự tiếc thương của Đảng Cộng sản Honduras, Đảng Lao động Thụy Sĩ và Đảng Cộng sản Li-Băng trước sự ra đi của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngay sau khi nhận tin Người từ trần, Ban lãnh đạo Đảng Cộng sản Thụy Sĩ đã ra tuyên bố nêu rõ: "Đồng chí Hồ Chí Minh là lãnh tụ kính yêu của Đảng Lao động Việt Nam và nhân dân Việt Nam và là một nhân vật vĩ đại của phong trào công nhân và Cộng sản quốc tế.