Vì sao Bắc Giang trở thành ổ dịch Covid-19 "siêu lây nhiễm"?

Mức độ lây nhiễm dịch Covid-19 ở Bắc Giang rất phức tạp

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Lê Ánh Dương, ổ dịch ở công ty Hosiden Việt Nam, Khu công nghiệp Quang Châu đang rất phức tạp, bởi đây là ổ dịch có tốc độ lây lan nhanh, phức tạp do làm việc trong phòng lạnh, khép kín, trần thấp.

Trước đó, qua test nhanh chiều tối 14-5 phát hiện 12 ca bệnh cùng một phân xưởng số 4 ở ổ dịch này. Chỉ một ngày sau đó, lấy mẫu toàn bộ người lao động, số ca F0 tăng rất nhanh so với ngày đầu tiên, tăng 147 trường hợp. Số ca bệnh phát hiện chiếm tỷ lệ 37,9% trên tổng số mẫu xét nghiệm đã có kết quả.

Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Lê Ánh Dương phát biểu tại cuộc họp.

Tại buổi làm việc khẩn của Bộ Y tế do Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn dẫn đầu vào đêm qua (15-5) với tỉnh Bắc Giang, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, TS Đặng Quang Tấn phân tích, mức độ lây nhiễm dịch tại Bắc Giang rất nhanh, lây giữa phân xưởng và công ty với nhau diễn biến dịch phức tạp. Nguyên nhân dẫn đến đợt dịch bùng phát lần này tại Bắc Giang vẫn từ 2 nguồn lây chính.

Nguồn thứ nhất liên quan đến 2 vợ chồng mắc Covid-19 ở Lạng Sơn. Hai người này là công nhân ở Khu công nghiệp (KCN) Vân Trung, Việt Yên, Bắc Giang.

Nguồn lây thứ 2 cũng liên quan trường hợp làm việc tại KCN Vân Trung. Sau đó, từ F0 này dẫn đến sự lây nhiễm cho công nhân tại KCN Quang Châu.

Theo TS Đặng Quang Tấn, qua phân tích có thể thấy, mức độ lây nhiễm ở Bắc Giang rất phức tạp. Trong đó có rất nhiều nguyên nhân, chủ yếu là vấn đề giãn cách, vệ sinh môi trường lao động, quá trình đưa đón công nhân có đoạn đường di chuyển dài. Việc tiếp xúc trên xe trong thời gian dài, môi trường kín là một trong những điều kiện khiến dịch lây lan. “Điều lo ngại là hiện tại, dịch chỉ mới được ghi nhận trong khoảng 1-2 ngày đầu. Rất có thể vài ngày tới, khi hết chu kỳ ủ bệnh, số lượng F0, F1 tăng lên rất nhiều”, TS Đặng Quang Tấn nhấn mạnh.

Bắc Giang cần phải kích hoạt ngay Tổ Covid cộng đồng

Thời gian qua, Bắc Giang tập trung chủ yếu vào công tác điều tra dịch tễ, xét nghiệm công nhân tại các KCN, mà chưa chú trọng nhiều vào điều tra, truy vết, xét nghiệm trong cộng đồng, nơi giáp vùng dịch, nơi các công nhân đi lại, về nhà, tiếp xúc. 

Đoàn công tác Bộ Y tế làm việc với tỉnh Bắc Giang ngay trong đêm 15-5.

Là một người có bề dày kinh nghiệm về điều tra, truy vết,  PGS, TS Trần Như Dương, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương nhấn mạnh, chống dịch trong KCN là đồng bộ và "đi bằng 2 chân" tức là vừa phòng dịch trong KCN vừa phòng dịch trong cộng đồng. Vì vậy, trước diễn biến dịch Covid-19 phức tạp tại Bắc Giang, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đề nghị Bắc Giang cần phải kích hoạt ngay Tổ Covid cộng đồng trong khu dân cư để kịp thời nắm được tình hình và truy vết được chính xác. Còn trong khu công nghiệp, nhà máy phải thành lập Tổ an toàn Covid tại đây. Ngay từ hôm nay (16-5), Bắc Giang phải tổng rà soát các khu dân cư, những người ho, sốt  đều phải coi là ca bệnh nghi ngờ lấy mẫu bệnh phẩm ngay lập tức”, PGS, TS Trần Như Dương nhấn mạnh.

PGS, TS Trần Như Dương phát biểu tại cuộc họp.

Còn theo TS Đặng Quang Tấn, từ khi phát sinh ổ dịch đến nay đã nhiều ngày trôi qua, nếu không truy vết trong cộng đồng thần tốc, thì nguy cơ mầm bệnh phát tán là rất nhanh. Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng Đặng Quang Tấn đề nghị tỉnh Bắc Giang cần nhanh chóng chuyển danh sách F1 cho huyện, xã để phối hợp truy vết chống dịch. Ông Tấn cũng đặc biệt lưu ý, Bắc Giang dồn sức dập dịch ở KCN nhưng không được bỏ quên các khu vực cộng đồng. "Nếu trong cộng đồng vẫn còn người mang mầm bệnh thì sẽ nguy hiểm vô cùng. Chúng tôi đề nghị tỉnh triển khai giám sát toàn bộ người có biểu hiện ho, sốt, quản lý khai báo y tế, đưa cách ly và lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc Covid-19 ở khu vực nguy cơ cao”, Cục trưởng Đặng Quang Tấn đề nghị.

Còn theo ông Nguyễn Trọng Khoa, Phó cục trưởng Cục Quản lý Khám, Bộ Y tế, ngoài việc sàng lọc trong khu công nghiệp chúng ta cũng phải sàng lọc ở cơ sở khám chữa bệnh, người nhà, nhân viên y tế để không bỏ lọt. Bởi nếu để lọt trong khu khám chữa bệnh sẽ rất phức tạp.

Đề nghị Quân đội vào tiếp quản khu cách ly, chống lây nhiễm chéo

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn, bài học của các tỉnh từ Đà Nẵng đến Hải Dương và các địa bàn khác cho thấy nếu tổ chức cách ly dân sự trong tình hình dịch căng thẳng rất khó hiệu quả. Vì thế, Thứ trưởng đề nghị giao cho Ban chỉ huy quân sự tỉnh phối hợp với quân khu sử dụng đơn vị quân đội để tổ chức khu cách ly. Phải có sự giám sát chặt chẽ, lắp camera để giám sát đảm bảo cho khu cách ly an toàn. 

200 bác sĩ, nhân viên y tế tình nguyện của Bệnh viện Việt Nam-Thụy Điển Uông Bí lấy mẫu xét nghiệm thần tốc cho công nhân KCN của tỉnh Bắc Giang. Ảnh: Ngân Hà

Ông Dương Chí Nam, Phó cục trưởng Cục Môi trường y tế cho rằng, từ kinh nghiệm thực tiễn chống dịch ở Hải Dương, Bắc Giang phải có kế hoạch chi tiết, cụ thể ngay từ đầu cho phương án cách ly. Vì nếu không có kế hoạch ngay từ đầu khi thực hiện cách ly đông và tập trung sẽ rất lúng túng. Bắc Giang cần thực hiện giảm mật độ tối đa trong khu cách ly, giảm số người sử dụng chung nhà vệ sinh trong phòng cách ly. Đảm bảo nguyên tắc cán bộ y tế và quân đội chỉ khử khuẩn không gian bên ngoài, còn tại các phòng cách ly phải chuẩn bị cây lau, chậu, hoá chất để người trong phòng tự vệ sinh.

Đồng quan điểm trên, PGS, TS Trần Như Dương, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cho rằng, việc đưa đi cách ly tập trung cũng phải tính toán. Đưa đi nhanh rất quan trọng nhưng phải an toàn. Phải có bài bản, nhịp nhàng. Trước khi đưa lên xe đi cách ly phải tổ chức sàng lọc những đối tượng có nguy cơ như sốt, ho phải bố trí xe riêng chứ không đưa tất cả cùng một xe được.

Bài và ảnh: VƯƠNG THÚY - HOÀNG NGUYÊN