Nguyễn An Ninh là nhà tư tưởng, nhà văn hóa, lãnh tụ lớn của phong trào yêu nước ở Nam bộ trước Cách mạng Tháng Tám. Ông sinh năm 1900, quê cha ở Sài Gòn (nay là TP Hồ Chí Minh), quê mẹ ở Long An. Sinh trưởng trong một gia đình Nho học yêu nước, từ nhỏ Nguyễn An Ninh đã được cha giáo dục lòng yêu nước và dạy Hán văn, cho theo học tại các trường Pháp-Việt, sau đó học các ngành y-dược và luật. Trong thời gian học luật tại Pháp, ông tích cực tham gia phong trào yêu nước của người Việt Nam tại Pháp. Năm 1923, Nguyễn An Ninh về nước, tham gia lãnh đạo phong trào cách mạng chống thực dân Pháp với nhiều hoạt động thể hiện tầm vóc của một nhà tư tưởng, trí thức yêu nước bậc thầy, được các tầng lớp nhân dân Sài Gòn và Nam Kỳ rất ngưỡng mộ và ủng hộ. Nguyễn An Ninh trở thành lãnh tụ có uy tín và tầm ảnh hưởng mạnh mẽ của phong trào yêu nước Việt Nam trong suốt gần hai thập kỷ (từ năm 1923 đến 1943). Ông đã 5 lần bị thực dân Pháp bắt giam và đày đi Côn Đảo. Ông qua đời ngày 14-8-1943, hai năm trước khi nước nhà giành được độc lập.

Trong các tham luận gửi đến hội thảo, nhiều nhà khoa học, chuyên gia, học giả đã dành thời lượng đáng kể nghiên cứu về Nguyễn An Ninh trên phương diện một nhà báo lớn. Ông tham gia hoạt động báo chí từ rất sớm. Ông là người cộng sự đắc lực của Nguyễn Ái Quốc, cùng tham gia sáng lập Hội Liên hiệp Các dân tộc thuộc địa, cùng viết bài và quảng bá cho báo Le Paria (Người cùng khổ). Ở Sài Gòn, ông sáng lập hai tờ báo tiếng Pháp nổi tiếng là tờ La Cloche Fêlée(Chuông rè) và tờ L’Annam (Nước Nam). Nội dung tuyên truyền của hai tờ báo này đã góp công to lớn thức tỉnh lòng yêu nước trong nhân dân, đặc biệt là lớp trẻ. Theo các nhà nghiên cứu, Nguyễn An Ninh là một nhà báo bậc thầy. Tư tưởng, phong cách làm báo của ông luôn luôn hướng về Tổ quốc, đồng bào; thẳng thắn, cương quyết chỉ trích, đấu tranh chống lại thực dân; bồi đắp lòng yêu nước, ý chí độc lập tự do dân tộc cho độc giả. Tư duy sắc sảo, nhạy bén cùng với trình độ uyên bác, bản lĩnh dám đương đầu với thử thách, khó khăn, sẵn sàng chấp nhận hy sinh vì nghĩa lớn... đã làm nên phong cách, tầm vóc của một nhà báo lớn trong Nguyễn An Ninh. Nguyễn An Ninh với phong cách của một nhà báo tài năng, giàu lòng yêu nước, mãi là tấm gương sáng cho các thế hệ nhà báo chúng ta hôm nay học tập và noi theo.

THANH KIM TÙNG