Trước yêu cầu cao của nhiệm quản lý, bảo vệ BGQG hiện nay, càng phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng. Đây là nguyên tắc và là vấn đề then chốt bảo đảm thắng lợi của nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền BGQG.
Bộ đội Biên phòng (BĐBP), trước đây là Công an nhân dân vũ trang, được thành lập ngày 3-3-1959. Trải qua 61 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, BĐBP đã hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao, thực sự xứng đáng là lực lượng chuyên trách quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG, được Đảng, Nhà nước và nhân dân tin yêu.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “Công an nhân dân vũ trang, hay là quân đội cũng thế, phải phục tùng sự lãnh đạo của Đảng từ trên xuống dưới. Nhất định phải như thế”. Thấm nhuần lời dạy của Người, Đảng ta thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành, các lực lượng, trong đó có BĐBP tập trung mọi nỗ lực quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh BGQG, góp phần tạo môi trường hòa bình cho sự phát triển bền vững đất nước. Sự lãnh đạo đó được biểu hiện tập trung ở những vấn đề cơ bản: Xác định đường lối, chủ trương, đổi mới phương thức lãnh đạo sự nghiệp quản lý, bảo vệ BGQG; xây dựng lực lượng quản lý, bảo vệ chủ quyền biên giới; xây dựng khu vực biên giới (KVBG), biển, đảo; phát triển khoa học, nghệ thuật tác chiến bảo vệ biên giới; bảo đảm vũ khí, trang bị và tiến hành CTĐ, CTCT trong nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biên giới... Mỗi kỳ đại hội, Đảng ta đều đưa ra đường lối, chủ trương lãnh đạo đúng đắn, bám sát thực tiễn, huy động mọi nguồn lực, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân trong sự nghiệp quản lý, bảo vệ BGQG.
Trước yêu cầu mới, ngày 28-9-2018, Bộ Chính trị (khóa XII) ban hành Nghị quyết số 33 về chiến lược bảo vệ BGQG. Đây là một chiến lược chuyên ngành quan trọng, cụ thể hóa các quan điểm, đường lối quốc phòng, an ninh (QPAN), thể hiện rõ tư duy, tầm nhìn chiến lược của Đảng về xây dựng, quản lý, bảo vệ BGQG trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đảng ta xác định rõ: “Xây dựng BGQG hòa bình, hữu nghị, ổn định, hợp tác; bảo vệ, phòng thủ vững chắc BGQG; góp phần phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH) gắn với củng cố, tăng cường QPAN, đối ngoại ở KVBG và cả nước”. Đó là định hướng quan trọng để các cấp, các ngành, tổ chức, lực lượng, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của mình triển khai toàn diện, đồng bộ, hiệu quả nhiệm vụ được phân công; gắn quy hoạch phát triển kinh tế với xây dựng thế trận biên phòng, bảo đảm xử lý kịp thời, hiệu quả mọi tình huống trên biên giới, không để bị động, bất ngờ.
Những năm tới, hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn. Tuy nhiên, tình hình thế giới và khu vực tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp, khó lường. Các thế lực phản động, thù địch, cơ hội chính trị tăng cường chống phá cách mạng nước ta ngày càng quyết liệt, công khai, trực tiếp, trực diện hơn. Tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật, buôn lậu, gian lận thương mại ở KVBG, vùng biển tiếp tục diễn biến phức tạp. KT-XH, đời sống của nhân dân và LLVT ở KVBG còn gặp nhiều khó khăn. Nhiệm vụ công tác biên phòng trong tình hình mới ngày càng toàn diện, nặng nề, đòi hỏi phải tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của Đảng mới đáp ứng được yêu cầu đề ra.
Để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với nhiệm vụ quản lý, bảo vệ BGQG trong tình hình mới, trước hết, cần thống nhất nhận thức về sự cần thiết phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với sự nghiệp quản lý, bảo vệ BGQG trong giai đoạn hiện nay. Phải tập trung lãnh đạo xây dựng các tổ chức đảng trong các lực lượng tham gia bảo vệ BGQG, các địa phương ở KVBG trong sạch, vững mạnh, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ. Các cấp ủy cần làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho các đối tượng về sự cần thiết phải tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của Đảng đối với sự nghiệp bảo vệ BGQG. Từ đó, đề cao trách nhiệm trong tổ chức thực hiện, bảo đảm hiệu lực lãnh đạo của Đảng ngày càng cao trong mọi hoạt động của các tổ chức, lực lượng tham gia quản lý, bảo vệ biên giới.
Một trong những nội dung quan trọng là lãnh đạo xây dựng nền biên phòng toàn dân (BPTD) vững mạnh, đáp ứng yêu cầu bảo vệ biên giới trong tình hình mới. Xây dựng nền BPTD là nhân tố cốt lõi, là nền tảng để tăng cường sức mạnh quốc phòng, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG. Đó là tư tưởng nhất quán, xuyên suốt của Đảng trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng và tiếp tục được khẳng định trong Nghị quyết số 33 của Bộ Chính trị về chiến lược bảo vệ BGQG. Để xây dựng nền BPTD vững mạnh, cần tập trung xây dựng thế trận BPTD gắn với bố trí lực lượng hợp lý, nhằm phát huy cao nhất khả năng thực hiện nhiệm vụ của các lực lượng và huy động sự tham gia tích cực của nhân dân trong quản lý, bảo vệ biên giới. Thực hiện hiệu quả và đồng bộ nhiệm vụ phát triển KT-XH gắn với thực hiện nhiệm vụ QPAN, tăng cường tiềm lực QPAN để đáp ứng yêu cầu bảo vệ biên giới, nhất là việc đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, đường tuần tra biên giới gắn với quy hoạch, bố trí lại dân cư, mua sắm trang thiết bị phục vụ công tác bảo vệ biên giới, đấu tranh chống các loại tội phạm. Nâng cao ý thức quốc phòng, ý thức bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới và lợi ích quốc gia để người dân và các thành phần kinh tế không chỉ tập trung vào phát triển kinh tế mà còn phải tôn trọng và trực tiếp tham gia vào việc quản lý, bảo vệ BGQG; củng cố hệ thống chính trị cơ sở địa bàn biên giới vững mạnh, xây dựng và củng cố "thế trận lòng dân" vững chắc.
Giải pháp quan trọng tiếp theo là tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng BĐBP cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số lực lượng tiến thẳng lên hiện đại. BĐBP cần quán triệt, nắm vững và triển khai thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về bảo vệ Tổ quốc; đẩy mạnh sắp xếp, tinh giản tổ chức biên chế cơ quan, đơn vị theo hướng tinh, gọn, mạnh, hiệu lực, hiệu quả; hoàn thành Đề án “Xây dựng lực lượng Trinh sát kỹ thuật; Đặc nhiệm phòng, chống tội phạm; Kiểm soát cửa khẩu hiện đại, tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0”. Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính quân sự, triển khai ứng dụng Chính phủ điện tử trong các cơ quan của BĐBP. Coi trọng công tác nghiên cứu, phát triển khoa học quân sự biên phòng; mở rộng và tăng cường hợp tác quốc tế để đẩy nhanh quá trình xây dựng chính quy, hiện đại. Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật; trong đó, coi trọng nghiên cứu, đổi mới phương thức bảo đảm cho các lực lượng, nhất là các đơn vị mới thành lập, bộ đội công tác vùng sâu, vùng xa.
Cùng với những nội dung trên, cần thường xuyên đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với sự nghiệp bảo vệ BGQG. Trước hết là đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức, phong cách lãnh đạo nhằm hiện thực hóa chủ trương, đường lối, quan điểm, mục tiêu của Đảng trong bảo vệ BGQG. Các tổ chức đảng cần chú trọng thực hiện tốt công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, rút ra những bài học trong lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ bảo vệ BGQG, nhất là trong những tình huống khó khăn, phức tạp. Đồng thời, tìm ra phương pháp lãnh đạo phù hợp trong từng thời điểm và đổi mới phong cách lãnh đạo phải theo hướng phát huy vai trò của cấp ủy, cán bộ chủ trì, đề cao trách nhiệm đội ngũ cán bộ, đảng viên, thường xuyên sâu sát, nắm chắc tình hình, kịp thời phát hiện, giải quyết hiệu quả những vấn đề phức tạp nảy sinh. Thực hiện nghiêm quy chế dân chủ cơ sở, phát huy vai trò của hệ thống chính trị, quan tâm bảo đảm tốt chế độ, chính sách, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân và các lực lượng làm nhiệm vụ quản lý, bảo vệ BGQG.
Thực hiện tốt những vấn đề trên sẽ góp phần tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với sự nghiệp bảo vệ BGQG, giữ vững môi trường hòa bình cho sự phát triển đất nước trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế hiện nay.
Thiếu tướng LÊ ĐỨC THÁI, Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng, Phụ trách Tư lệnh Bộ đội Biên phòng