Nga xây dựng các trạm ra đa cảnh báo chiến lược

Hiện nay quân đội Nga đang có 8 trạm ra đa cảnh báo chiến lược hướng tên lửa đối phương tấn công từ xa trong đó có 5 trạm đặt trên lãnh thổ của các nước Liên Xô cũ. Vì thế chức năng khai thác của nó dù sao cũng bị phụ thuộc nếu tình hình chính trị của các nước đó (U-crai-na, A-déc-bai-dan, Ca-dắc-xtan và Bạch Nga) có biến động.

Hai trạm ra đa “ĐNEP” đặt ở U-crai-na tuy là của Nga nhưng do các sỹ quan và binh lính U-crai-na vận hành khai thác vì thế hàng năm Nga vẫn phải bỏ tiền ra để mua các thông tin tình báo ra đa đồng thời còn phải trả cho U-crai-na 1,2 triệu USD tiền thuê đất và các dịch vụ khác.

Cách đây không lâu U-crai-na đã chính thức yêu cầu Nga nộp tăng thêm tiền thuê đất và dịch vụ. Không loại trừ khả năng họ sẽ cho phép Mỹ lắp đặt vào hai trạm ra đa này các thiết bị gián điệp để khi cần sẽ vô hiệu hoá các thông tin tín hiệu ra đa qua hệ thống chỉ huy vệ tinh của Mỹ. Nếu U-crai-na được gia nhập NATO thì hai trạm ra đa này đương nhiên sẽ bị dỡ bỏ, khi đó sẽ có hơn 2.000 Km đường biên giới trên không của Nga sẽ bị hỏng các thông tin tình báo ra đa và cả một vùng trời quốc tế rộng lớn từ biển Địa Trung Hải đến khu vực Cận Đông và toàn bộ bầu trời Châu Âu sẽ bị thoát ra khỏi tầm kiểm soát và bảo vệ từ xa của Nga.

Cả ba trạm ra đa cảnh báo chiến lược của Nga mỗi trạm có một chiếc đặt ở ba nước A-déc-bai-dan, Ca-dắc-xtan và Bạch Nga đều có số phận tương tự như hai trạm ra đa “ĐNEP” ở U-crai-na. Hàng năm Nga vẫn phải trả cho các quốc gia này tiền thuê đất và các dịch vụ khác. Vì thế Nga đã quyết định xây dựng các trạm ra đa mới cảnh báo chiến lược ngay trên lãnh thổ của mình để đảm bảo cho nó hoạt động ổn định và giảm thiểu sự chi phí không cần thiết.

Theo nguồn tin báo chí của Nga, năm 2004 tại một nhà máy quốc phòng ở Mát-xcơ-va đã gấp rút hoàn thành mẫu thiết kế ra đa mới cảnh báo chiến lược “Vô-rô-nes” được lắp đặt gọn nhẹ trên các thùng xe ô tô di động vì thế để xây dựng một trận địa bê tông và lắp đặt nó chỉ mất khoảng 12-18 tháng thay vì trước đây phải mất từ 5-6 năm để xây dựng và lắp đặt một trạm ra đa cũ cảnh báo chiến lược. Như vậy vốn đầu tư để xây dựng và chế tạo các trạm ra đa kiểm mới giảm khoảng 40% so với vốn đầu tư xây dựng và chế tạo các trạm ra đa kiểu cũ.

Theo tính năng kỹ -chiến thuật thì ra đa cảnh báo chiến lược “Vô-rô-nes” không chỉ phát hiện được các đầu đạn tên lửa chiến lược mà còn phát hiện được cả các loại tên lửa chiến thuật, chiến dịch-chiến thuật, thậm chí cả các máy bay chiến đấu và máy bay trực thăng vì thế nó không chỉ làm nhiệm vụ phòng thủ chống tên lửa mà còn phục vụ cho cả hệ thống phòng không -không quân.

Hiện nay tại miền Nam nước Nga đang xây dựng và lắp đặt đài ra đa “Vô-rô-nes” bước sóng Đề-xi-mét (bắt xa được 6.000 Km) để phát hiện các mục tiêu trên vùng biển biên giới phía Nam. Còn ở hướng Tây Bắc Nga cũng đang xây dựng và lắp đặt ở Le-khờ-tu-xi ngoại ô Xanh-pê-téc-bua đài ra đa “Vô-rô-nes” sóng mét để phát hiện từ xa các tên lửa đạn đạo và các máy bay chiến đấu, máy bay trực thăng để thay thế cho các đài ra đa cũ đặt ở Scrum-đe phải dỡ bỏ, ngay sau khi Lát-vi-a được kết nạp vào NATO.

Từ trạm Le-khờ-tu-xi có thể phát hiện được các tên lửa đối phương phóng lên từ trường bắn Ki-ru-na ở Thuỵ Điển và trường bắn An-ne ở Na Uy. Các chuyên gia quân sự Nga tin rằng, trong thời gian tới trên lãnh thổ Nga sẽ xây xong nhiều trạm ra đa mới, siêu hiện đại “Vô-rô-nes” sẽ kiểm soát tốt bầu trời nước Nga để phòng chống các đòn tấn công phủ đầu của đối phương từ xa vì ra đa “Vô-rô-nes” có thể phát hiện được các mục tiêu xa hàng nghìn Km trên khoảng không vũ trụ dù cho các mục tiêu đó chỉ nhỏ bằng quả bóng ten-nis.

Các trạm ra đa cảnh báo chiến lược của Nga

Nguyễn Ngọc Hoan (Theo báo Nga)