“Trên thực tế, như lãnh tụ tối cao của chúng tôi đã nói, sẽ không có chiến tranh, bởi Iran không muốn chiến tranh và cũng không có quốc gia nào trong khu vực có ý định đối đầu với chúng tôi”, Tờ The Guardian trích dẫn phát biểu của Ngoại trưởng Mohammad Javad Zarif với Hãng thông tấn nhà nước IRNA ngày 18-5 sau khi kết thúc chuyến thăm Trung Quốc.
Tuyên bố của ông Mohammad Javad Zarif được đưa ra trong bối cảnh quan hệ giữa Mỹ và Iran tiếp tục leo thang căng thẳng, làm dấy lên mối quan ngại về khả năng xảy ra một cuộc xung đột giữa hai quốc gia này. Washington gia tăng sức ép lên Tehran bằng cách đưa Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran vào danh sách "tổ chức khủng bố nước ngoài" và siết chặt lệnh trừng phạt với ngành xuất khẩu dầu mỏ của Iran.
Ngoài ra, theo Hãng tin Reuters, hiện Mỹ đang triển khai lực lượng quân sự lớn gồm các máy bay ném bom, tàu sân bay và tổ hợp tên lửa phòng không Patriot tới Trung Đông nhằm đối phó với cái mà Washington gọi là "mối đe dọa từ Tehran". Động thái này diễn ra sau khi một số quan chức của Mỹ cảnh báo về những dấu hiệu cho thấy Iran đang chuẩn bị tấn công lực lượng Mỹ ở khu vực Trung Đông.
Sau khi xảy ra các vụ tấn công nhằm vào 4 tàu chở hàng, trong đó có hai tàu chở dầu của Saudi Arabia, tại ngoài khơi bờ biển Fujairah của Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) hồi cuối tuần trước, Mỹ đã rút một số nhân viên ngoại giao không làm nhiệm vụ khẩn cấp khỏi Đại sứ quán Mỹ tại thủ đô Baghdad của Iraq do lo ngại về "mối đe dọa từ Tehran".
Các quan chức ngoại giao của Mỹ gần đây cũng cảnh báo các máy bay thương mại có thể sẽ đối mặt với rủi ro khi bay qua khu vực vùng Vịnh.
Về phần mình, cùng với việc thông báo tạm ngừng thực thi một số điều khoản trong thỏa thuận hạt nhân đã ký với các cường quốc hồi năm 2015, Iran khẳng định sẽ có biện pháp đáp trả nếu Mỹ đưa ra những hành động khiêu khích. Tehran cũng cảnh báo sẽ chặn tuyến đường qua Eo biển Hormuz trong trường hợp xảy ra đối đầu quân sự với Washington.
Trước những diễn biến căng thẳng hiện nay, Liên hợp quốc đã bày tỏ sự lo ngại, đồng thời lên tiếng kêu gọi các bên liên quan hết sức kiềm chế. Ông Stephane Dujarric, người phát ngôn của Tổng thư ký Liên hợp quốc cho rằng trong tình hình hiện nay, bất kỳ hành động hay phát biểu nào cũng có thể bị hiểu sai và dẫn tới những thảm họa.
Căng thẳng giữa Mỹ và Iran cũng khiến một số quốc gia hết sức lo ngại về những diễn biến nguy hiểm có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Trong ngày 18-5, Bahrain đã cảnh báo công dân của nước này tránh tới Iraq và Iran, đồng thời khuyến cáo những công dân hiện đang ở các quốc gia này "ngay lập tức" quay về để bảo đảm an toàn.
Trong khi đó, Saudi Arabia ngày 19-5 khẳng định nước này không mong muốn chiến tranh và không tìm cách kích động chiến tranh ở khu vực, song sẵn sàng đáp trả bằng mọi biện pháp sau các vụ tấn công nhằm vào các tàu chở dầu và cơ sở dầu mỏ của nước này. Phát biểu trước báo giới, Quốc vụ khanh phụ trách đối ngoại của Saudi Arabia Adel al-Jubeir tuyên bố Saudi Arabia sẽ nỗ lực hết sức để ngăn chặn chiến tranh. Nhưng trong trường hợp một bên nào đó chọn giải pháp phát động chiến tranh, Saudi Arabia sẽ huy động mọi lực lượng để đáp trả nhằm bảo vệ các lợi ích của mình.
Dự kiến ngày 30-5 tới, tại thành phố cổ Mecca của Saudi Arabia sẽ diễn ra hai hội nghị khẩn để bàn về tình trạng căng thẳng gia tăng hiện nay trong khu vực. Giấy mời tham dự hai hội nghị này đã được Quốc vương Saudi Arabia Salman bin Abdulahziz Al Saud gửi tới lãnh đạo các quốc gia vùng Vịnh và Arab.
ANH VŨ