Trong bài phát biểu trước lưỡng viện Quốc hội, Tổng thống Joe Biden tự tin tuyên bố, ông đã lấy lại niềm tin của người dân Mỹ vào nền dân chủ sau gần 100 ngày lên nắm quyền. “Nước Mỹ đã sẵn sàng cất cánh. Giờ đây, chỉ sau 100 ngày, tôi có thể thông báo rằng, nước Mỹ một lần nữa đang tiến lên, biến nguy cơ thành khả năng, biến khủng hoảng thành cơ hội và biến thất bại thành sức mạnh”, người đứng đầu Nhà Trắng nhấn mạnh. Ông khẳng định: “Chúng ta đã làm việc, ước mơ, khám phá và dẫn đầu thế giới trở lại. Chúng ta đã chứng minh cho bản thân và thế giới thấy rằng, nước Mỹ sẽ không đầu hàng”.

leftcenterrightdel
 Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu trước lưỡng viện Quốc hội Mỹ. Ảnh: Getty Images

Nội dung bài phát biểu đề cập một loạt vấn đề đối nội, đối ngoại nổi bật từ khủng hoảng do đại dịch Covid-19, bạo lực súng đạn, phân biệt chủng tộc cho tới cuộc chiến Afghanistan, quan hệ với Nga và mối quan tâm của Mỹ đối với khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương. Nhưng trong bối cảnh nước Mỹ đang đương đầu với một loạt thách thức do đại dịch Covid-19, dễ thấy ông chủ Nhà Trắng đã dành sự ưu tiên đối với một loạt vấn đề trong nước mà nước Mỹ đang phải đối mặt. 

Ngay phần mở đầu bài phát biểu, ông Joe Biden đã nêu bật những thành tựu mà nước Mỹ đã đạt được trong các cuộc khủng hoảng, nhất là do đại dịch Covid-19, mặc dù khi nhậm chức ông đã thừa hưởng một đất nước trong khủng hoảng. Ông Joe Biden cho biết, tốc độ tiêm phòng vaccine tại Mỹ được đẩy nhanh. Chỉ trong chưa đầy 100 ngày cầm quyền, chính quyền đã cung cấp hơn 200 triệu liều vaccine ngừa Covid-19, cao hơn gấp đôi cam kết ban đầu là 100 triệu liều. Ông cho rằng, Kế hoạch việc làm cho người Mỹ của chính quyền đương nhiệm là lớn nhất kể từ Chiến tranh thế giới thứ hai, giúp hàng triệu người thất nghiệp được đi làm trở lại. Dự luật mang tên Kế hoạch giải cứu nước Mỹ được thông qua giúp dân Mỹ được hỗ trợ tài chính trực tiếp và các doanh nghiệp được vay ưu đãi để vượt qua khó khăn do đại dịch. 

Nhân dịp này, Tổng thống Joe Biden cũng giới thiệu “Kế hoạch gia đình Mỹ” nhằm ứng phó với 4 trong số các thách thức lớn nhất mà các gia đình Mỹ đang phải đối mặt hiện nay. Kế hoạch này là phần thứ hai của đề xuất gồm hai phần nhằm giúp nền kinh tế đầu tàu thế giới phục hồi sau đại dịch.“Kế hoạch gia đình Mỹ” được coi là yếu tố cốt lõi trong chiến lược của ông Joe Biden nhằm xây dựng nước Mỹ tốt hơn, cũng như tạo ra một nền kinh tế mạnh mẽ và bao trùm cho tương lai.

Để thực hiện được các kế hoạch đề xuất tốn kém mà không làm thâm hụt ngân sách, Tổng thống Joe Biden kêu gọi tăng thuế đối với người giàu. Theo ông đã đến lúc các doanh nghiệp và giới siêu giàu chiếm 1% ở Mỹ phải đóng góp “phần công bằng” trong vấn đề thuế quan. Ông đồng thời cam kết sẽ không tăng thuế đối với những người có thu nhập dưới 400.000 USD/năm. Theo ông, việc cắt giảm thuế đối với các doanh nghiệp lớn và người giàu “chưa bao giờ hiệu quả và đã đến lúc phát triển nền kinh tế dành cho cả tầng lớp nghèo và trung lưu”.

Nhằm đối phó với bạo lực súng đạn cũng như bạo lực sắc tộc, Tổng thống Joe Biden cũng kêu gọi quốc hội thông qua một số dự luật bao gồm: Dự luật chống các tội ác hận thù đối với người Mỹ gốc Á, dự luật chống bạo lực đối với phụ nữ, đồng thời kêu gọi các nỗ lực kiểm soát súng đạn với lời kêu gọi ban hành một lệnh cấm các vũ khí tấn công và ổ đạn dung lượng lớn. Ông Biden cũng kêu gọi quốc hội ủng hộ các đề xuất của ông trong vấn đề di trú.

Về vấn đề đối ngoại, ông Biden khẳng định, Mỹ duy trì sự hiện diện quân sự mạnh mẽ ở Ấn Độ-Thái Bình Dương, tương tự như với NATO ở châu Âu, trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ-Trung diễn ra trên nhiều lĩnh vực. Ông tuyên bố, Mỹ phản đối những nỗ lực thay đổi hiện trạng ở Ấn Độ-Thái Bình Dương và ủng hộ lựa chọn ngoại giao. Mỹ sẽ tăng cường cạnh tranh ở khu vực mặc dù không tìm kiếm xung đột; nhấn mạnh Mỹ không tìm kiếm xung đột với Trung Quốc và Nga, ưu tiên giải pháp ngoại giao. Tuy nhiên, ông nêu rõ Mỹ sẽ bảo vệ các lợi ích của mình trên mọi lĩnh vực và sẽ chống lại các hành vi thương mại không công bằng như trợ cấp cho các doanh nghiệp nhà nước và đánh cắp công nghệ của Mỹ.

Tổng thống Joe Biden cam kết hợp tác chặt chẽ với các đồng minh nhằm giải quyết vấn đề hạt nhân Iran và Triều Tiên thông qua ngoại giao và biện pháp răn đe cứng rắn. Mỹ cũng cam kết hợp tác với đồng minh để ứng phó với khủng bố, chống phổ biến vũ khí hạt nhân, di cư, an ninh mạng, biến đổi khí hậu và dịch bệnh.

Về cuộc chiến ở Afghanistan, ông Biden tuyên bố, Mỹ sẽ chấm dứt cuộc chiến không hồi kết sau khi đã tiêu diệt thủ lĩnh Al Qaeda Osama Bin Laden và giảm mối đe dọa khủng bố của Al Qaeda ở quốc gia này. Theo ông, cuộc chiến ở Afghanistan không nên kéo dài nhiều thế hệ. Ông cho biết, nước Mỹ có những quân nhân đang làm nhiệm vụ trong cùng một cuộc chiến mà cha mẹ họ cũng từng tham gia. 

XUÂN PHONG