Ngày 14-4, tờ The Guardian dẫn lời các quan chức trong chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết, việc rút quân sẽ bắt đầu trước ngày 1-5 tới. Các quan chức này nhấn mạnh việc Mỹ đưa quân vào Afghanistan nhằm “thực thi công lý đối với những kẻ đã gây ra vụ tấn công ngày 11-9-2001, ngăn chặn những kẻ khủng bố tìm cách biến Afghanistan thành nơi trú ẩn an toàn” và mục tiêu đó “đã đạt được cách đây vài năm”. “Chúng tôi đánh giá mối đe dọa bắt nguồn từ Afghanistan đối với nước Mỹ hiện ở mức có thể xử lý được mà Washington không cần phải tiếp tục hiện diện quân sự cũng như duy trì cuộc chiến với lực lượng Taliban tại đây”, một quan chức Mỹ nhấn mạnh. Cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Annegret Kramp-Karrenbauer cho biết, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ cùng với Mỹ rút toàn bộ binh lính khỏi Afghanistan vào tháng 9 tới, bởi “chúng tôi luôn nói rằng chúng tôi sẽ đến cùng nhau và rời đi cùng nhau”.

leftcenterrightdel
 Binh lính Mỹ tại Afghanistan Ảnh: Reuters.

Theo AP, quyết định nói trên cũng đồng nghĩa Mỹ sẽ không đáp ứng thời hạn chót rút toàn bộ binh lính nước này khỏi Afghanistan vào ngày 1-5 tới theo thỏa thuận hòa bình mà chính quyền tiền nhiệm của cựu Tổng thống Donald Trump đã ký với lực lượng Taliban hồi tháng 2 năm ngoái. Lực lượng Taliban cảnh báo sẽ khôi phục các hành động thù địch chống lại các lực lượng nước ngoài tại Afghanistan nếu Washington không rút quân theo đúng thỏa thuận.

Trên thực tế, mặc dù ông Biden từng cam kết rút lính Mỹ khỏi Afghanistan khi tranh cử tổng thống, song chính ông chủ Nhà Trắng cũng thừa nhận việc rút quân theo thời hạn chót vào ngày 1-5 là “rất khó khăn”. Một quan chức Mỹ khẳng định, ngày 11-9-2021, sẽ là “thời hạn chót tuyệt đối” và không bị ảnh hưởng bởi tình hình an ninh tại Afghanistan, bởi “rút quân có điều kiện đồng nghĩa sẽ ở lại Afghanistan vĩnh viễn”. AP cho rằng “thời hạn chót tuyệt đối” cho thấy quyết tâm của chính quyền Mỹ nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh dài nhất trong lịch sử Mỹ. Cuộc chiến hao người, tốn của tại Afghanistan đã khiến hơn 2.200 lính Mỹ thiệt mạng, 20.000 người khác bị thương và tiêu tốn đến 1.000 tỷ USD.

Các cơ quan tình báo Mỹ đã cảnh báo chính quyền Tổng thống Biden về nguy cơ lực lượng Taliban có thể kiểm soát phần lớn lãnh thổ Afghanistan trong vòng 2 đến 3 năm tới, nếu Washington rút hết quân khỏi quốc gia Tây Nam Á này. Cùng với đó, điều này sẽ tạo điều kiện để mạng lưới khủng bố al-Qaeda trỗi dậy ở Afghanistan. Theo tờ The Guardian, kế hoạch rút quân khỏi Afghanistan của chính quyền Tổng thống Biden ngay lập tức vấp phải sự phản đối từ nhiều nghị sĩ của cả Đảng Dân chủ lẫn Đảng Cộng hòa. Thượng nghị sĩ Mitch McConnell của Đảng Cộng hòa cho rằng, những kẻ khủng bố nước ngoài sẽ không để yên cho nước Mỹ “chỉ vì các chính trị gia của chúng ta đã cảm thấy mệt mỏi khi phải chiến đấu với chúng”. Ông McConnell yêu cầu Tổng thống Biden giải thích cho người dân Mỹ “vì sao việc từ bỏ đồng minh và rút lui khi phải đối mặt với Taliban lại giúp nước Mỹ an toàn hơn”. Trong khi đó, theo Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen của Đảng Dân chủ, việc rút quân “làm xói mòn cam kết của chúng ta đối với người dân Afghanistan, đặc biệt là phụ nữ Afghanistan”. “Tôi kêu gọi chính quyền Tổng thống Biden nỗ lực hết sức từ nay đến tháng 9 để bảo vệ những tiến bộ đã đạt được, cũng như hỗ trợ các đối tác của chúng ta trong việc thành lập một chính phủ chuyển tiếp”, Thượng nghị sĩ Shaheen viết trên trang mạng xã hội Twitter.

Theo Lầu Năm Góc, kể từ sau khi Washington ký thỏa thuận hòa bình với Taliban, số lượng binh lính Mỹ đồn trú tại Afghanistan đã giảm từ 12.000 xuống hiện còn 2.500 người. Tuy nhiên, tờ The New York Times dẫn lời các quan chức Mỹ lại xác nhận số lượng binh lính Mỹ hiện đang đồn trú tại Afghanistan là 3.500 người.

HOÀNG VŨ