Ngày 18-6, các nghị sĩ Đảng Bảo thủ Anh tiến hành bỏ phiếu lần thứ hai để chọn ra hai trong số 6 ứng cử viên hiện nay tham gia tranh cử vị trí lãnh đạo Đảng Bảo thủ. Kết quả lựa chọn này sẽ được công bố vào ngày 20-6, sau đó 160.000 thành viên Đảng Bảo thủ sẽ bỏ phiếu bầu chọn người đứng đầu đảng của mình, đồng nghĩa với việc sẽ nắm giữ chức Thủ tướng Anh.

Trong cuộc đua này, cựu Ngoại trưởng Boris Johnson đang có nhiều lợi thế, nhất là sau khi cựu ứng viên tham gia chạy đua vào vị trí này là Bộ trưởng Y tế Matt Hancock vừa tuyên bố ủng hộ ông trở thành tân thủ tướng Anh. Tuyên bố của ông Matt Hancock, một nhân vật thuộc phe gần gũi châu Âu, đã gây bất lợi cho đối thủ nặng ký nhất của ông Boris Johnson là Bộ trưởng Môi trường Michael Gove. Ông Michael Gove đang nỗ lực thu hút sự ủng hộ của những nghị sĩ thuộc phe ủng hộ Liên minh châu Âu (EU) bằng cách nhấn mạnh vào những nguy cơ khi nước Anh rời khỏi EU mà không có thỏa thuận nào và cho rằng, quyết định quay sang ủng hộ ông Boris Johnson của Bộ trưởng Y tế Hancock là điều đáng “thất vọng”. Bộ trưởng Y tế Matt Hancock bị loại khỏi cuộc đua trong vòng bỏ phiếu đầu tiên vì chỉ nhận được 20 phiếu bầu. 

leftcenterrightdel
Ứng cử viên Boris Johnson. Ảnh: Getty Images.

Điều đáng nói là cựu Ngoại trưởng Boris Johnson vẫn được xem là ứng cử viên triển vọng nhất, bất chấp việc ông xa lánh giới truyền thông và không tham gia các cuộc tranh luận trực tiếp giữa các ứng cử viên trên truyền hình. Ông cũng bỏ qua nhiều hoạt động trong chiến dịch vận động tranh cử của chính mình. Chính sự “lạnh lùng” này của ông khiến các đối thủ càng phải dè chừng. 

Chính vì kín tiếng như vậy nên hiện nay, người ta vẫn chưa rõ kế hoạch hành động trong chiến dịch vận động tranh cử của ứng cử viên Boris Johnson ra sao. Bộ trưởng Ngoại giao Anh Jeremy Hunt đã đề nghị ông Boris Johnson đối mặt với các đối thủ khác trên diễn đàn công khai. Kể cả Bộ trưởng Y tế Matt Hancock cũng cho rằng ông nên tham gia các cuộc tranh luận trực tiếp. Dù chỉ trích đối thủ Boris Johnson, phần lớn 5 ứng cử viên còn lại vẫn thừa nhận ông chắc chắn sẽ là một trong hai ứng cử viên tham gia vòng bỏ phiếu cuối cùng.

Hiện nay, các “lá bài” tranh cử của ông Boris Johnson vẫn chưa lộ diện. Nhưng với việc dẫn đầu trong cuộc bỏ phiếu vòng 1, ông đã cho thấy mình là một đối thủ đáng gờm. Trong khi các ứng cử viên khác đang đưa ra quan điểm về Brexit với mong muốn giành nhiều sự ủng hộ cho mình, ông Boris Johnson vẫn chứng tỏ sẽ đưa nước Anh rời khỏi EU bằng bất cứ giá nào. Ứng cử viên sáng giá này cam kết sẽ đưa nước Anh rời khỏi EU vào đúng hạn chót 31-10 tới, bất chấp việc có hay không có thỏa thuận. 

Tuy nhiên, chưa rõ ông Boris Johnson sẽ đưa nước Anh ra đi như thế nào trong bối cảnh Quốc hội Anh đã tuyên bố sẽ ngăn chặn việc Brexit không thỏa thuận, trong khi EU khẳng định không đàm phán lại thỏa thuận đã nhất trí. Kể từ khi bắt đầu tiến trình Brexit, nước Anh vẫn bị chia rẽ sâu sắc bởi bất đồng giữa Quốc hội và hai đảng chính liên quan tới thỏa thuận Brexit. Giới phân tích cho rằng, ngay cả khi ông Boris Johnson chiến thắng, nước Anh vẫn khó có thể thoát khỏi cơn khủng hoảng Brexit. 

Cho đến nay, EU vẫn giữ quan điểm cho rằng sẽ là sai lầm khi thủ tướng mới của nước Anh thúc đẩy việc đàm phán lại thỏa thuận Brexit. Ngoại trưởng Luxembourg Jean Asselbor khẳng định: “Tôi không nghĩ khả năng này xảy ra. Chúng ta đã có một thỏa thuận tốt và thỏa thuận này đang trên bàn. Có thể chúng ta sẽ đàm phán một số chi tiết nhưng những vấn đề cơ bản liên quan đến tài chính, công dân hay vấn đề biên giới Bắc Ireland là không thay đổi”.

Trong khi đó, quốc gia đầu tàu ở EU là Đức cũng khẳng định lập trường rõ ràng không chấp nhận bất kỳ nỗ lực nào của Anh nhằm thay đổi các điều khoản của thỏa thuận Brexit mà Thủ tướng Anh Theresa May đã nhất trí với khối này hồi tháng 11 năm ngoái. Bộ trưởng phụ trách về các vấn đề châu Âu của Đức, ông Michael Roth đã khẳng định như vậy khi trên đường tới dự một cuộc họp thường kỳ với những người đồng cấp EU tại Luxembourg. Quan chức này nhấn mạnh: “Tôi không thấy bất kỳ cơ hội nào để tái đàm phán, thỏa thuận ra đi là thỏa thuận ra đi, và tôi không thấy bất cứ mong muốn nào trong việc khởi động các cuộc đàm phán mới trong EU”.

Tuyên bố trên khẳng định lại quan điểm của các quan chức EU được đưa ra sau khi cựu Ngoại trưởng Anh Boris Johnson tuyên bố sẽ từ chối thanh toán khoản phí Brexit cho EU, cho đến khi khối này đồng ý những điều khoản tốt hơn đưa nước Anh rời đi.       

MAI NGUYÊN