Tại DMZ có hai ngôi làng có thường dân sinh sống là làng Tự do Taesung của Hàn Quốc và làng Hòa bình Kijong của Triều Tiên ở bên kia giới tuyến. Mặc dù ở gần nhau, song người dân ở hai làng không được phép giao lưu với nhau. Về mặt kỹ thuật, Hàn Quốc và Triều Tiên vẫn đang trong tình trạng chiến tranh do chiến tranh Triều Tiên (1950-1953) kết thúc bằng một hiệp định đình chiến thay vì hiệp ước hòa bình.

DMZ được mệnh danh là một trong những nơi nguy hiểm bậc nhất thế giới với các bãi mìn, hàng rào dây thép gai, bẫy chống tăng và các đơn vị quân đội của cả Hàn Quốc và Triều Tiên luôn trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu. Theo tờ The New York Times, bất kỳ nỗ lực nào nhằm đào thoát sang bên kia đường biên giới ở DMZ đều có thể “kích hoạt cơn mưa đạn”.

Dân làng Taesung phải được binh lính Hàn Quốc hộ tống mỗi khi họ đi làm đồng cách đường biên giới 400m hay tới hồ chứa cách làng 1,6km để vận hành máy bơm nước. Dân làng cũng phải tuân theo giờ giới nghiêm từ nửa đêm đến lúc bình minh và phải điểm danh mỗi tối. Khi muốn mời bạn bè ở bên ngoài DMZ tới thăm, dân làng phải nộp đơn đề nghị trước hai tuần. Khi một chiếc ô tô đi vào DMZ, bản đồ định vị trên xe sẽ “trống trơn”. Tất cả khách khứa vào thăm làng Taesung phải được binh lính Hàn Quốc hộ tống.

leftcenterrightdel
Làng tự do Taesung ở Khu phi quân sự liên Triều Ảnh: Getty Images. 

Làng Taesung không có phòng gym, bệnh viện, siêu thị hay nhà hàng. Nhiều năm qua, phụ nữ trong làng Taesung muốn học yoga nhưng không có ai đến dạy. Nếu dân làng muốn đặt đồ ăn, chốt kiểm soát quân sự cuối cùng bên ngoài DMZ là nơi gần nhất xe giao hàng có thể đến. Đồ ăn được để lại đây cho dân làng tới lấy. Mỗi ngày có 4 chuyến xe bus tới làng. “Đi lại là vấn đề đau đầu nhất, đặc biệt là với những người không lái xe như tôi”, bà Go Geum-sik, 73 tuổi, một người dân sinh sống tại làng Taesung chia sẻ với tờ The New York Times.

Theo The New York Times, gần đây, dân làng Taesung nhận được thêm “đãi ngộ” khi nhà mạng viễn thông di động KT của Hàn Quốc lắp đặt trạm phát sóng 5G tại đây-một trong những trạm 5G đầu tiên được lắp đặt tại một thị trấn của Hàn Quốc.

Bà Go Geum-sik cho biết dịch vụ mạng 5G hỗ trợ bà còn nhiều hơn các con vốn sinh sống bên ngoài DMZ. Giờ đây, trong trường hợp bà Go Geum-sik hoặc chồng cần trợ giúp y tế khẩn cấp, thay vì “gọi 911 là vô ích vì họ không thể đến đây”, bà chỉ cần nhấn nút trên điện thoại để cảnh báo ngay lập tức cho trưởng làng hay Trung tâm Cộng đồng. Dân làng cũng có thể kích hoạt máy bơm nước từ nhà thông qua một ứng dụng trên điện thoại thông minh hay học các bài tập yoga được trình chiếu trên những màn hình lớn ở Trung tâm Cộng đồng. Tại trường tiểu học Taesung-ngôi trường duy nhất trong làng, nhờ có dịch vụ mạng 5G, các học sinh bây giờ có thể chơi các trò chơi trực tuyến tương tác.

The New York Times cho biết các nỗ lực ngoại giao cấp cao đã giúp giảm căng thẳng dọc biên giới liên Triều. Taesung giờ đây trông giống như bất kỳ ngôi làng nông thôn nào khác ở Hàn Quốc với những cánh đồng lúa vàng óng dưới ánh mặt trời. Mặc dù vậy, theo tướng quân đội về hưu Chun In-bum của Hàn Quốc, đây “vẫn không phải là một địa điểm bình thường” và “là nơi hòa bình được bảo vệ bởi những người lính tận tụy”. “Dân làng Taesung là nhân chứng của những thăng trầm trong quan hệ liên Triều. Hàng chục năm trước, dân làng từng giẫm phải mìn còn sót lại sau chiến tranh. Khi căng thẳng leo thang, họ thường xuyên được sơ tán khỏi những cánh đồng tới các hầm trú ẩn dưới lòng đất. Tuy rằng quan hệ liên Triều gần đây tan băng, dân làng Taesung vẫn phải diễn tập sơ tán hai lần một năm”, tờ The New York Times nhấn mạnh.

HOÀNG VŨ