Đây cũng là chuyến công du đầu tiên của ông Suga đến Mỹ trên cương vị thủ tướng. Do đó, chuyến công du này có ý nghĩa quan trọng trong việc thiết lập liên minh bền chặt hơn giữa Nhật Bản và Mỹ.
Trong chuyến thăm kéo dài 4 ngày, Thủ tướng Suga Yoshihide dự kiến sẽ có cuộc hội đàm với Tổng thống Joe Biden vào ngày 16-4, giờ Washington. Trong cuộc hội đàm này, hai nhà lãnh đạo dự kiến sẽ thảo luận về các biện pháp làm sâu sắc hơn quan hệ đồng minh Nhật-Mỹ, thúc đẩy hợp tác kinh tế và thảo luận các vấn đề khu vực và quốc tế mà hai bên cùng quan tâm, trong đó có hợp tác chống biến đổi khí hậu và giải quyết các thách thức an ninh đang nổi lên ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Kết thúc hội đàm, lãnh đạo hai nước dự kiến sẽ ra một loạt tuyên bố chung và có cuộc họp báo chung.
Theo giới phân tích, nhiều khả năng trong cuộc gặp này, Thủ tướng Suga Yoshihide và Tổng thống Joe Biden sẽ đạt được các thỏa thuận nhằm tăng cường liên kết kinh tế và an ninh, tăng cường hợp tác để đối phó các thách thức an ninh đang nổi lên ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, trong đó có vấn đề tên lửa và hạt nhân của Triều Tiên, hiện thực hóa sáng kiến xây dựng khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở, phát triển cơ sở hạ tầng và xây dựng chuỗi cung ứng không phụ thuộc quá nhiều vào bất cứ quốc gia nào.
Ngoài ra, Thủ tướng Suga Yoshihide và Tổng thống Joe Biden cũng dành mối quan tâm cho các thách thức an ninh phi truyền thống, đặc biệt là dịch Covid-19 và chống biến đổi khí hậu. Nhật Bản và Mỹ đã có nhiều năm hợp tác về y tế quốc tế, song hợp tác song phương trong phòng, chống dịch đến thời điểm này (dù đó là hỗ trợ cung cấp trang thiết bị y tế tới chia sẻ thông tin) chưa đạt kết quả rõ rệt. Trong bối cảnh đó, Tokyo và Washington có thể hỗ trợ nhiều hơn cho các nỗ lực đa phương như tài trợ Tổ chức Y tế thế giới (WHO), giúp ngăn chặn sự lây lan toàn cầu và tiêm chủng cho toàn thế giới trước khi xuất hiện đột biến kháng thuốc.
Về biến đổi khí hậu, Tổng thống Joe Biden đã đưa Mỹ trở lại Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu và dự kiến sẽ tổ chức một hội nghị thượng đỉnh về khí hậu với sự tham dự của 40 nhà lãnh đạo thế giới vào hai ngày 22 và 23-4 tới. Trong khi đó, Thủ tướng Suga Yoshihide cam kết sẽ đưa Nhật Bản thành nước trung hòa carbon vào năm 2050. Dự kiến, hai nhà lãnh đạo sẽ ký một hiệp định kêu gọi hỗ trợ cho các nước đang phát triển để giảm phát thải khí nhà kính.
Giới quan sát nhận định, việc Thủ tướng Suga Yoshihide là lãnh đạo nước ngoài đầu tiên được mời tới thăm Mỹ đã củng cố vai trò của Tokyo như một đối tác không thể thay thế của Washington trước các thách thức khu vực và quốc tế ngày một gia tăng. Đồng thời, sự kiện này cho thấy khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương là một ưu tiên trong chính sách đối ngoại của Mỹ dưới thời Tổng thống Joe Biden. Đây vừa là cơ hội đối với Thủ tướng Suga Yoshihide khi ông có thể sử dụng cuộc gặp với Tổng thống Joe Biden để tạo dấu ấn đối ngoại đậm nét và xây dựng uy tín, vị thế lãnh đạo quốc gia đồng minh thân cận của Mỹ.
Trong lời phát biểu với các phóng viên trước thềm chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng Suga Yoshihide, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Katsunobu Kato nhấn mạnh: “Cuộc gặp giữa Thủ tướng Suga Yoshihide và Tổng thống Joe Biden rất có ý nghĩa bởi nó chứng tỏ với thế giới sự đoàn kết của liên minh Nhật-Mỹ và cam kết của Mỹ đối với khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương... Chúng tôi cũng hy vọng, cuộc gặp là cơ hội quý báu để hai lãnh đạo làm sâu sắc hơn quan hệ tin cậy cá nhân”.
BÌNH NGUYÊN