Làn sóng biểu tình dâng cao ở nhiều thành phố của Mỹ xuất phát từ cái chết của người đàn ông da màu George Floyd sau khi bị cảnh sát ghì cổ ở Minneapolis, càng đẩy nước Mỹ lún sâu vào khủng hoảng. Đây giống như một cú đánh bồi khốc liệt giáng xuống nước Mỹ giữa lúc tình hình đang rối ren vì đại dịch Covid-19 khiến nền kinh tế đứng bên “miệng vực” suy thoái, còn xã hội thì tiềm ẩn nhiều nguy cơ bất ổn. Trong nước đã vậy, bên ngoài nước Mỹ cũng đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng niềm tin giữa các đồng minh thân tín của Mỹ trên toàn cầu, nguy cơ xảy ra "Chiến tranh Lạnh" mới Mỹ-Trung… Có thể nói chưa bao giờ nước Mỹ phải đương đầu với cùng lúc nhiều vấn đề như hiện nay. 

Hiệu ứng tiêu cực đã hiện ngay trên những con số trong cuộc thăm dò dư luận mới nhất của Washington Post và ABC News về sự ủng hộ dành cho hai ứng viên của Đảng Dân chủ và Cộng hòa là ông Joe Biden và đương kim Tổng thống Donald Trump. Theo kết quả thăm dò công bố vào ngày cuối cùng của tháng 5, cựu Phó tổng thống Joe Biden đã tạo ra sự cách biệt lên tới hai chữ số so với Tổng thống Donald Trump. 53% số cử tri được hỏi ủng hộ ông Joe Biden so với tỷ lệ 43% ủng hộ ông chủ Nhà Trắng. Kết quả cách biệt hai chữ số này cho thấy tỷ lệ ủng hộ ông Joe Biden đã được cải thiện đáng kể so với cuộc thăm dò tương tự do hai hãng truyền thông này tiến hành hồi tháng 3. 

leftcenterrightdel
Cảnh sát Mỹ đối phó với người biểu tình tại khu vực gần Nhà Trắng. Ảnh: AP.

Có thể nói rằng, trong tình hình khó khăn như hiện nay của nước Mỹ, bất cứ tổng thống nào cũng khó có thể bình tĩnh. Nhưng điều kỳ lạ là người ta vẫn thấy Tổng thống Donald Trump không có vẻ gì cho thấy đang lãnh đạo một đất nước trong cơn khủng hoảng. Hoặc ít ra ông cũng đang tỏ ra là một tổng thống nổi bật trong khủng hoảng với việc tranh thủ nhiều hình thức khác nhau để quảng bá cho các nỗ lực ứng phó của mình. Gần đây nhất, là ông đã tới thăm nhà máy sản xuất của Ford ở Michigan nhằm khảo sát về hoạt động sản xuất máy thở mới tại đây. Chuyến thăm này cũng là một phần trong nỗ lực tái tranh cử, khi ông nhắm tới lôi kéo tầng lớp công nhân. 

Một trong những việc ông làm gần đây là liên tục quăng những dòng tweet công kích chính quyền tiền nhiệm của cựu Tổng thống Barack Obama nhằm làm đối thủ Joe Biden mất điểm, vì ông Joe Biden từng là Phó tổng thống của ông Barack Obama. Với hashtag “Obamagate”, trong đó, hậu tố “gate” thường được dùng để gợi lại vụ bê bối Watergate từng khiến Tổng thống Richard Nixon phải từ chức, ông muốn xoáy vào những điểm mà ông cho là sai lầm của chính quyền tiền nhiệm. Tổng thống Donald Trump cáo buộc chính quyền Tổng thống Barack Obama đã dành những tuần cuối cùng của nhiệm kỳ để có những hành vi chống phá chính quyền mới. 

Ông Donald Trump cũng nhắm tới chỉ trích các thống đốc của Đảng Dân chủ ở những “tiểu bang dao động” trong việc ủng hộ hai ứng viên Dân chủ và Cộng hòa, chẳng hạn như Michigan. Bằng cách bày tỏ sự ủng hộ đối với những người biểu tình đang phản đối giãn cách xã hội và coi đó là sự xâm phạm quyền riêng tư của họ, Tổng thống Donald Trump đã “chĩa mũi dùi” vào thống đốc của các bang này. Thống đốc bang Michigan Gretchan Whitmer, người được đồn đoán là được ông Joe Biden lựa chọn làm phó tổng thống nếu ông thắng cử, đang phải đối mặt với những người biểu tình có vũ trang ở tiểu bang mình, thậm chí có nguy cơ bị ám sát. Ông Donald Trump cũng công kích Thống đốc bang Pennsylvania Tom Wolf vì tiếp tục phong tỏa mà không có lý do hợp lý. Còn tại Winsconsin, phát biểu lên án phong tỏa của Tổng thống Donald Trump đã kích động các nghị sĩ Đảng Cộng hòa tại đây kêu gọi “giải phóng” người dân khỏi sắc lệnh “ở nhà” do Thống đốc Tony Evers ban hành. 

Như vậy, có thể thấy rõ chiến lược tái tranh cử của Tổng thống Donald Trump hiện nay xoay quanh các nỗ lực của ông nhằm nhấn mạnh các thống đốc bang của Đảng Dân chủ là những người cản trở sự khôi phục các hoạt động kinh tế, hạ uy tín của đối thủ Joe Biden qua việc tuyên truyền về “Obamagate”. Ngoài ra, cũng cần thấy rằng ông Donald Trump đã tận dụng làn sóng phản đối Trung Quốc ở nước Mỹ liên quan tới đại dịch Covid-19 để hợp lý hóa mục tiêu “Nước Mỹ trên hết” của mình, nhằm kiếm thêm phiếu ủng hộ. Gần đây nhất, ông đã công bố một loạt điều chỉnh chính sách nhằm vào Trung Quốc, trong đó bao gồm việc Mỹ sẽ cắt đứt quan hệ với Tổ chức Y tế thế giới (WHO) bị ông cáo buộc “thiên vị” Trung Quốc liên quan tới đại dịch.     

HẠNH NGUYÊN