Cái chết chưa rõ ràng
Tờ New York Times dẫn nguồn tin từ chính gia đình cựu đặc vụ Robert Levinson nói rõ, họ đã nhận được thông tin về cái chết của người thân mình từ các quan chức Mỹ. “Ông Levinson qua đời trong khi bị cầm tù ở Iran. Hiện gia đình chưa biết rõ về thời gian và nguyên nhân dẫn đến cái chết của ông Levinson, song nghi ngờ có thể ông đã tử vong trước khi bùng phát dịch Covid-19”, tờ New York Times cho hay.
Thông tin về cái chết của đặc vụ Robert Levinson lập tức thu hút sự quan tâm của báo chí Mỹ. Theo tờ New York Times, các cơ quan tình báo Mỹ gần đây đã thu được bằng chứng mới cho thấy ông Levinson đã chết trong những năm gần đây. Tuy nhiên, các cơ quan này không có được bằng chứng vật lý về cái chết của ông này. Đây là lý do giải thích vì sao Tổng thống Donald Trump từ chối xác nhận cái chết của cựu đặc vụ trong thời điểm này. Song ông chủ Nhà trắng để lại chút nghi ngờ trong dư luận. “Tin tức này chẳng tốt đẹp gì nhưng tôi không chấp nhận cái chết của ông ấy. Người ta không nói với tôi là Levinson đã chết, nhưng nhiều người lại cho là như vậy”, Tổng thống Donald Trump nói trong cuộc họp báo tối 26-3.
Trong khi đó, Iran cũng từ chối xác nhận cái chết của ông Robert Levinson, đồng thời khẳng định, họ không biết nơi ở của đặc vụ này. Trong một bài viết trên mạng xã hội Twitter, người phụ trách báo chí của phái đoàn Iran tại Liên hợp quốc, ông Alireza Miryousefi, khẳng định cựu đặc vụ này không bị Iran giam giữ. Còn người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi nhấn mạnh: "Dựa vào bằng chứng đáng tin cậy, (chúng tôi khẳng định) Levinson đã rời khỏi Iran nhiều năm trước để tới một nơi (mà chúng tôi) chưa thể xác định. Trong những năm qua, Iran đã cố tìm kiếm dấu tích của ông ấy nhưng không thể tìm được bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy ông ấy tồn tại".
Từ đặc vụ FBI đến điệp viên CIA
Robert Levinson, sinh năm 1948, từng là chuyên gia chống buôn lậu ma túy và tội phạm có tổ chức của Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) và đã nghỉ hưu. Ông mất tích khi đang cùng gia đình đi nghỉ ở đảo Kish, nằm ở phía tây nam Iran vào tháng 3-2007. FBI cho rằng, lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran đứng đằng sau vụ bắt cóc ông Levinson.
Tuy nhiên, trong một cuộc điều tra được công bố vào năm 2013, hãng tin AP tiết lộ ông Robert Levinson đã làm việc cho Cơ quan tình báo Trung ương Mỹ (CIA). Theo AP, một nhóm chuyên gia phân tích của CIA đã trả tiền cho Robert Levinson để tới Iran thu thập thông tin về hoạt động buôn lậu trên đảo Kish. Mối quan hệ giữa Robert Levinson và CIA sau đó cũng được người thân của ông này xác nhận.
Mặc dù CIA chưa bao giờ thừa nhận Robert Levinson làm việc cho cơ quan này nhưng trong một động thái bất thường, CIA đã sa thải 3 nhà phân tích và đưa ra hình thức kỷ luật đối với 7 người khác trong nhóm chuyên gia phân tích trên. Khi người thân ông Levinson dọa kiện và công khai vụ việc với báo chí, CIA cuối cùng đồng ý trợ cấp hằng năm cho gia đình một khoản tiền là 2,5 triệu USD. Điều này có nghĩa là chính quyền Mỹ không thừa nhận nhiệm vụ của Robert Levinson ở Kish.
Một thông tin đáng chú ý khác được báo chí Mỹ đề cập tới là việc gia đình ông Robert Levinson có bằng chứng ông này bị giam giữ ở Iran. Trong một video mà gia đình này nhận được năm 2010 có ghi lại hình ảnh của ông Levinson trong tình trạng sức khỏe yếu. Trong video này, ông Levinson nói: “Tôi được đối xử tốt, nhưng tôi cần sự giúp đỡ của Chính phủ Mỹ để đáp ứng các yêu cầu từ nhóm đã giam giữ tôi trong 3 năm rưỡi qua. Sức khỏe tôi không tốt, xin hãy giúp tôi về nhà… Tôi xứng đáng được giúp sau 33 năm phục vụ nước Mỹ”. Mặc dù nhóm bắt cóc không xuất hiện trong video song người xem vẫn có thể nghe nhạc đám cưới truyền thống của bộ lạc Pashtun ở Pakistan. Tuy nhiên, các cơ quan tình báo Mỹ cho rằng, đó là mưu mẹo của người Iran. Thậm chí, vài tháng sau, gia đình ông Robert Levinson còn nhận được một loạt ảnh, trong đó cựu đặc vụ FBI mặc đồng phục màu cam giống như các tù nhân Guantanamo và trên cổ đeo biển chữ: “Bạn không thể hoặc không muốn giúp tôi?”.
Ngày 9-3 vừa qua là tròn 13 năm mất tích của ông Levison. Tuy nhiên cho đến nay, thực hư về cái chết của cựu đặc vụ FBI vẫn là một bí ẩn.
BÌNH NGUYÊN