Bất đồng thương mại được coi là một trong những vấn đề gai góc nhất trong quan hệ Mỹ-Nhật Bản thời gian gần đây. Sau khi quyết định áp thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng nhôm và thép từ Nhật Bản, Liên minh châu Âu (EU) và một số nước khác vào năm 2018, Mỹ liên tục đe dọa tăng thuế nhập khẩu ô tô từ Nhật Bản. Tổng thống Donald Trump cũng không ít lần phàn nàn về việc Nhật Bản áp thuế rất cao đối với sản phẩm nông nghiệp của Mỹ. Bên cạnh đó, do còn một số vấn đề khác biệt về quan điểm, cuộc đàm phán nhằm đạt được một thỏa thuận thương mại giữa hai quốc gia này cũng gặp nhiều khó khăn.
Tuy nhiên, chuyến thăm Mỹ lần này của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã khiến mọi việc thay đổi theo chiều hướng tích cực hơn. Theo hãng tin Reuters, trong cuộc hội đàm với Thủ tướng Shinzo Abe tại Nhà Trắng vào ngày 26-4, Tổng thống Donald Trump nói rằng ông hài lòng với quá trình đàm phán thương mại với Nhật Bản. Đáng chú ý, dù thừa nhận mình và Thủ tướng Shinzo Abe vẫn còn nhiều khác biệt trong quan điểm về thương mại, Tổng thống Donald Trump vẫn bày tỏ hy vọng hai bên có thể đạt được một thỏa thuận thương mại vào thời điểm mà ông đến thăm Tokyo, dự kiến vào tháng 5 tới.
“Tôi nghĩ rằng chúng ta có thể đi khá nhanh. Có lẽ là vào thời điểm tôi đến thăm Nhật Bản. Có thể chúng tôi sẽ ký thỏa thuận tại đó”, người đứng đầu Nhà Trắng tiết lộ tại cuộc họp báo sau hội đàm.
Tổng thống Donald Trump cũng cho biết ông và Thủ tướng Shinzo Abe đã thảo luận về lĩnh vực nông nghiệp vì Nhật Bản đang áp đặt mức thuế quan quá lớn đối với hàng nông sản của Mỹ xuất sang xứ sở hoa anh đào. Ông nói: “Chúng tôi muốn loại bỏ thuế quan này vì chúng tôi cũng muốn gỡ bỏ thuế quan đánh vào mặt hàng ô tô của Nhật Bản. Tôi cho rằng, mọi thứ đang tiến triển. Lẽ ra vấn đề này phải được giải quyết từ những chính quyền Mỹ trước đây. Đây là vấn đề mất nhiều thời gian song chúng tôi chắc chắn sẽ tìm ra cách giải quyết và trên tất cả, chúng tôi sẽ có cơ hội đạt một thỏa thuận thương mại tốt đẹp và lâu dài với Nhật Bản”.
Cũng tại cuộc hội đàm nói trên, lãnh đạo hai quốc gia đồng minh Mỹ và Nhật Bản đã tái khẳng định ý định tăng cường hợp tác hướng tới một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và mở cửa. Theo một quan chức cấp cao Chính phủ Nhật Bản, lãnh đạo hai quốc gia đồng minh khẳng định sẽ phối hợp để bảo đảm Hội nghị thượng đỉnh Nhóm Các nền kinh tế phát triển và mới nổi lớn nhất thế giới (G20), dự kiến diễn ra vào cuối tháng 6 tới tại Osaka, Nhật Bản, sẽ thành công.
Bên cạnh đó, hai bên cũng nhất trí tăng cường khả năng răn đe và năng lực của liên minh Mỹ-Nhật. Theo Tổng thống Donald Trump, hiện Nhật Bản đã mua một lượng lớn thiết bị vũ khí từ Mỹ.
Liên quan tới các vấn đề quốc tế và khu vực, ông Donald Trump và ông Shinzo Abe nhất trí rằng hai nước sẽ phối hợp chặt chẽ với nhau cũng như với Hàn Quốc nhằm đạt được mục tiêu phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên.
Ngay sau cuộc hội đàm, ông Donald Trump đã mời ông Shinzo Abe dự bữa tiệc tối tại Nhà Trắng để mừng sinh nhật của Đệ nhất phu nhân Mỹ Melania Trump.
Sau chuyến thăm Mỹ lần này của Thủ tướng Shinzo Abe, dự kiến vào cuối tháng 5 tới, Tổng thống Donald Trump cũng sẽ có chuyến thăm Nhật Bản để chúc mừng Thái tử Naruhito đăng quang Nhật hoàng, đồng thời tiếp tục thảo luận về quan hệ thương mại giữa hai nước.
ANH VŨ