Theo thông báo trên trang web của Chính phủ Anh, chương trình nghị sự của hội nghị tập trung tăng cường hợp tác quốc tế trong việc bảo đảm vaccine ngừa Covid-19 được phân phối công bằng trên toàn thế giới và kế hoạch phục hồi kinh tế sau đại dịch theo hướng bền vững và tự do thương mại.
Phía Anh cũng muốn thúc đẩy “Kế hoạch 5 điểm” do thủ tướng nước này, ông Boris Johnson đưa ra cách đây vài tháng nhằm xây dựng một loạt cơ chế và hiệp định toàn cầu về hợp tác chống đại dịch trong tương lai, bao gồm thiết lập mạng lưới nghiên cứu sinh học, đẩy mạnh năng lực sản xuất thuốc điều trị và vaccine trên toàn cầu, xây dựng hệ thống cảnh báo sớm, cơ chế chia sẻ thông tin và giảm các rào cản thương mại. Ngoài ra, các lãnh đạo G7 cũng sẽ bàn về cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, một số xung đột lớn trên thế giới cũng như quan hệ với Nga và Trung Quốc.
Thông qua những gì mà nước chủ nhà G7 đưa ra trong nghị trình, có thể thấy thông điệp mà nước Anh cũng như các nước G7 muốn gửi đi là nhóm G7 đã sẵn sàng quay lại đảm nhận vai trò dẫn dắt các sự vụ quốc tế lớn, sau một thời gian dài bất lực trước chính sách biệt lập mà nước Mỹ tiến hành dưới thời ông Donald Trump. Các nước G7 muốn chứng minh họ vẫn là những nền dân chủ hàng đầu thế giới và vẫn đủ thực lực, uy tín để dẫn dắt, dù trong một năm qua, uy tín và vị thế của các nước này đã bị suy giảm nghiêm trọng khi hầu hết đều bị tàn phá bởi đại dịch Covid-19 và khó khăn trong việc ngăn khủng hoảng kinh tế.
Hội nghị lần này cũng có tầm quan trọng lớn với các nước thành viên, đặc biệt là Anh và Mỹ. Sau khi Brexit diễn ra, nước Anh đang từng bước theo đuổi một chính sách đối ngoại và an ninh rất khác so với trước kia. Chính quyền của Đảng Bảo thủ tại Anh đang nỗ lực giương cao khẩu hiệu “Nước Anh toàn cầu” với tham vọng mở rộng giao thương, ký kết các hiệp định tự do thương mại với các đối tác trên toàn thế giới. Bởi vậy, không lạ khi chương trình nghị sự do Văn phòng Thủ tướng Anh đặt ra dành ưu tiên rất lớn cho việc đẩy mạnh hợp tác quốc tế chống đại dịch, xây dựng hiệp định toàn cầu về đại dịch, thúc đẩy hợp tác quốc tế chống biến đổi khí hậu, gỡ bỏ các rào cản thương mại. Theo Reuters, thông qua hội nghị lần này, Anh đang nỗ lực khôi phục hình ảnh một quốc gia đi đầu, có tầm ảnh hưởng đối với trật tự và an ninh thế giới.
Trong khi đó, đối với chính quyền Tổng thống Joe Biden, hội nghị lần này là cơ hội để chứng minh tuyên bố trước đó của ông Joe Biden về việc “nước Mỹ đã quay trở lại”, chấm dứt 4 năm biệt lập và sẵn sàng “hàn gắn” mối quan hệ đồng minh vốn bị tổn thương dưới thời chính quyền tiền nhiệm.
Thực tế nước Mỹ đã và đang có những bước đi thể hiện tuyên bố này. Ngay sau khi nhậm chức vào ngày 20-1, Tổng thống Biden đã tuyên bố dừng tiến trình rút Mỹ khỏi Tổ chức Thương mại thế giới cũng như đưa Mỹ trở lại Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, sớm trả khoản nợ đóng góp 200 triệu USD cho Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Mỹ cũng sẽ tham gia vào sáng kiến chia sẻ vaccine COVAX của WHO, đồng thời đã đưa ra cam kết hỗ trợ các nước đang phát triển trong việc tiếp cận vaccine ngừa Covid-19.
G7 gồm các quốc gia Mỹ, Italy, Nhật Bản, Canada, Pháp, Đức và Anh, có tổng sản phẩm quốc nội vào khoảng 40.000 tỷ USD. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 hoành hành, G7 đã cho thấy sự rạn nứt lớn giữa các nước thành viên. Tuy nhiên, cũng phải nhắc lại rằng, G7 vốn đã lục đục chia rẽ ngay từ trước khi đại dịch xuất hiện, phần nào bắt nguồn từ chính sách bảo hộ kinh tế với các biện pháp áp thuế mạnh mẽ của Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump nhằm vào các đồng minh G7. Do đó, hội nghị lần này cũng được đánh giá là mở ra cơ hội để các quốc gia trong nhóm tìm lại tiếng nói chung.
HÂN NGỌC