Theo Reuters, hội nghị trực tuyến trên dự kiến cam kết hàng tỷ USD để duy trì các dự án phát triển ở Afghanistan. Đáng chú ý là, mặc dù nền kinh tế mong manh phụ thuộc nhiều vào viện trợ nước ngoài, Afghanistan dự kiến sẽ bị cắt giảm viện trợ nhưng lại bổ sung điều kiện về chính trị và nhân quyền mà nhà tài trợ đưa ra tại hội nghị. Những điều kiện này nhằm bảo vệ các cuộc đàm phán hòa bình và thúc đẩy Chính phủ Afghanistan cải thiện việc phân bổ nguồn viện trợ, Reuters cho hay.

leftcenterrightdel
Chiến tranh và dịch Covid-19 đang là thách thức “kép” đối với Afghanistan. Ảnh: Reuters

Hội nghị các nhà tài trợ quốc tế dành cho Afghanistan diễn ra gần đây nhất là vào năm 2016 tại Brussels (Bỉ) với cam kết tài trợ cho quốc gia Nam Á này 15,2 tỷ USD trong giai đoạn 2017-2020, tương đương 3,8 tỷ USD/năm. Một nhà ngoại giao cấp cao của phương Tây tham gia hội nghị trực tuyến vào ngày 23-11 cho biết, cam kết viện trợ lần này có thể giảm từ 15 đến 20%. “Đây là điều tốt nhất mà các nhà tài trợ có thể mang lại cho Kabul trong bối cảnh những nước này cũng đang phải đối phó với nhiều thách thức trong nước và kiềm chế đại dịch”, nhà ngoại giao này khẳng định. Trong một báo cáo gần đây, Ngân hàng Thế giới (WB) cho biết, nền kinh tế Afghanistan sẽ giảm mạnh trong năm nay do tác động của dịch Covid-19. Tuy nhiên, các nhà tài trợ không khỏi băn khoăn rằng, liệu các phần tử Hồi giáo cực đoan có làm cản trở tiến bộ nhân quyền và giáo dục trẻ em gái ở Afghanistan hay không.

Hội nghị trực tuyến các nhà tài trợ quốc tế dành cho Afghanistan diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa thông báo cắt giảm mạnh mẽ lực lượng Mỹ đồn trú tại quốc gia Nam Á này, từ 4.500 người xuống còn 2.500 người vào giữa tháng 1-2021. Các nhà phân tích cho rằng, việc Mỹ rút quân khỏi Afghanistan sẽ làm suy yếu an ninh vốn đã mong manh tại nước này cũng như gây tổn hại tới hòa đàm nội bộ giữa Chính phủ Afghanistan và lực lượng Taliban nhằm mục đích chấm dứt cuộc chiến tranh kéo dài 19 năm qua ở quốc gia Nam Á. Bên cạnh đó, các điều kiện trên thực tế không bảo đảm cho việc rút quân khỏi đây khi Taliban đã không duy trì thỏa thuận với Mỹ về hòa bình ở Afghanistan. Hiện nay, các vòng đàm phán hòa bình giữa Chính phủ Kabul và Taliban vẫn chưa đạt được tiến triển. Taliban tiếp tục bác bỏ lệnh ngừng bắn cho đến khi hai bên đạt được thỏa thuận cụ thể. Tuy nhiên, cộng đồng quốc tế hy vọng, sau hội nghị các nhà tài trợ trực tuyến lần này, vòng đàm phán hòa bình tiếp theo sẽ tạo ra bước đột phá.

Cũng tại hội nghị, chính quyền của Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani sẽ trình bày báo cáo khung về phát triển và hòa bình, trong đó nêu rõ việc phân phối tiền tài trợ cho các dự án then chốt, bảo đảm hàng triệu việc làm cũng như bảo vệ thể chế dân chủ. “Hội nghị sẽ tập trung vào việc đưa Afghanistan tự chủ tài chính vào năm 2024”, Naser Sidiqee, một quan chức cấp cao của Bộ Tài chính Afghanistan cho biết.

Mặc dù không được mời tham dự hội nghị nhưng Taliban đã kêu gọi các nhà tài trợ tiếp tục hỗ trợ nhân đạo. “Chúng tôi mong muốn cộng đồng và các tổ chức quốc tế cung cấp viện trợ để giúp đỡ trực tiếp cho người dân", đại diện của Taliban kêu gọi trong một tuyên bố.

BÌNH NGUYÊN